"ΠΕΡΙ ΑΓΓΕΛΩΝ" .. ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ

- Ο Θεός είναι κτίστης και δημιουργός των αγγέλων, που τους δημιούργησε εκ του μηδενός και τους έκανε κατά τη δική του εικόνα ασώματη φύση, ωσάν κάποιον άνεμο και άυλη φωτιά, όπως λέγει ο θείος Δαβίδ· «Ο ποιών τους αγγέλους αυτου πνεύματα και τους λειτουργούς αυτου πυρός φλόγα», περιγράφοντας την ευκινησία και τη φλογερότητα και τη θερμότητα και τη διεισδυτικότητα και την ταχύτητά τους στό θείο πόθο και τη θεία υπηρεσία, και την ανοδική τους τάση και την απομάκρυνσή τους από κάθε υλική σκέψη.


Ο άγγελος λοιπόν είναι ύπαρξη πνευματική, αεικίνητη, ελεύθερη, ασώματη, πού υπηρετεί τό Θεό, και κατά χάρη έχει λάβει στη φύση της την αθανασία, που τό σχήμα και την κατάσταση αυτής τής ύπαρξης μόνον ο Κτίστης γνωρίζει. Και ονομάζεται ασώματη και άυλη σε σχέση με εμάς· διότι καθετί που συγκρίνεται με τό Θεό, τόν μόνο ασύγκριτο, βρίσκεται ότι είναι δυσκίνητο και υλικό, επειδή μόνο τό θείο είναι αληθώς άυλο και ασώματο.

Είναι λοιπόν ο άγγελος φύση λογική, πνευματική και ελεύθερη, μεταβλητή σύμφωνα με την απόφασή της, δηλαδή μεταβλητή με τη θέλησή της· διότι καθετι που έχει δημιουργηθεί είναι και μετάβλητο και μόνο τό αδημιούργητο είναι αμετάβλητο. Επίσης καθετι λογικό είναι ελεύθερο. Επειδή λοιπόν ο άγγελος είναι λογική και πνευματική φύση, είναι ελεύθερη· επειδή όμως είναι φύση που έχει δημιουργηθεί, είναι μεταβλητή, με δυνατότητα νά μένει σταθερή και νά προοδεύει στό αγαθό, αλλά και νά κατευθύνεται στό κακό.

Επίσης, δεν έχει τη δυνατότητα νά μετανοήσει, διότι είναι και ασώματος. Ο άνθρωπος δηλαδή μπορεί νά μετανοήσει λόγω τής ασθένειας του σώματός του. Είναι αθάνατος ὄχι εκ φύσεως, αλλά κατά χάρη· διότι καθετι που έχει αρχή, έχει και τέλος σύμφωνα με τους φυσικούς νόμους. Και μόνος ο Θεός είναι αιώνιος, ή καλύτερα πέραν από τό αιώνιο· διότι ο Δημιουργός του κόσμου δεν εξαρτάται από τό χρόνο, αλλά είναι πέραν από τό χρόνο.


Οί άγγελοι είναι δεύτερα πνευματικά φώτα, που παίρνουν τό φωτισμό από τό πρώτο και άναρχο φως και δεν έχουν ανάγκη από γλώσσα και ακοή, αλλά πληροφορουνται μεταξύ τους τά προσωπικά διανοήματα και τις αποφάσεις τους χωρις τόν προφορικό λόγο.

Δημιουργήθηκαν λοιπόν όλοι οί άγγελοι με τη συνεργία του Λόγου, και έφθασαν στην τελειότητα με τόν αγιασμό από τό Άγιο Πνευμα, και μετέχουν στό φωτισμό και τη χάρη ανάλογα με τό αξίωμα και τό αγγελικό τους Τάγμα (…).

Είναι ίκανοι και πρόθυμοι στην εκτέλεση του θείου θελήματος, και παρουσιάζονται αμέσως λόγω τής ταχύτητας τής φύσεώς τους παντου, όπου τυχόν προστάξει ή θεία θέληση, και διαφυλάττουν τά μέρη τής γής, και είναι άρχοντες των λαών και των χωρών, όπως τους όρισε ο Δημιουργός, και τακτοποιουν τά ανθρώπινα και μάς βοηθουν. Οπωσδήποτε είναι αληθές ότι σύμφωνα με τό θείο θέλημα και πρόσταγμα είναι ανώτεροι από εμάς και πάντοτε είναι στην υπηρεσία του Θεου.



ΠΗΓΗ:ΙΧΘΥΣ

ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟΝ ΤΟΥ ΕΥΧΕΛΑΙΟΥ

Ευχέλαιο αποκαλείται το ιερό μυστήριο της εκκλησίας το οποίο τελείται προς "άφεση αμαρτιών, και συγκεκριμένα [για] την ψυχοσωματική υγεία, ύστερα από τη χρίση με αγιασμένο έλαιο"[1]. Η βιβλική πληροφορία περί του μυστηρίου αυτού δίδεται από την Επιστολή Ιακώβου[2] και η παράδοση του μυστηρίου μαρτυρείται από συγγραφείς και πατέρες της εκκλησίας "εις την παλαιάν πράξιν της εκκλησίας"[3].


Θεολογία

Πάντοτε ο Ιησούς Χριστός δίδασκε πως αρρώστια είναι η ίδια η αμαρτία, εξού και κατά τη θεραπεία πολλών ασθενών προέτρεπε να πάψουν να αμαρτάνουν[4]. Επομένως γίνεται αντιληπτό πως η θεραπεία πολλών ασθενειών διαφέρει από μια απλή ιατρική αγωγή

Έτσι και το μυστήριο του ευχελαίου παρέχει άφεση αμαρτιών και ειδικώς ψυχοσωματική υγεία[5]. Το ότι παρέχει άφεση αμαρτιών, δε σημαίνει ότι καταργεί ή "αποκλείει την αναγκαιότητα των άλλων...κάθε μυστήριο δίνει άφεση, δηλαδή θεραπεία, αλλά είναι και αναντικατάστατο ως προς την ειδική λειτουργία που επιτελεί"[6], που εν προκειμένω "είναι μία συνέχιση των θαυματουργικών θεραπειών του Χριστού"[7].

Εδώ θα πρέπει βέβαια να τονιστεί επαρκέστερα πως μόνο επαρκές μυστήριο που εγγυάται την κάθαρση της ψυχής από τα αμαρτήματα είναι το Μυστήριο της Μετανοίας, εν τούτοις παρέχει απαλλαγή αμαρτιών, "είτε αμέσως συνδεόμενον προς την συνέχουσαν το σώμα του χριστιανού αρρώστου ασθένειαν, είτε προς συγγνωστών και των οιονδήποτε άλλων, δια τας οποίας δεν θα ήτο απαραίτητος η προσφυγή εις το μυστήριον της μετανοίας"[8].

Το μυστήριο δε αυτό με το διττό αποτέλεσμα, τόσο δηλαδή τη θεραπεία των ψυχικών νοσημάτων, όσο και των σωματικών, για ακόμα μία αφορά επιδεικνύει την πατερική θεώρηση της ενότητας ψυχής και σώματος και ταυτόχρονα την ανυπαρξία διάκρισης μεταξύ τους, αλλά και τη σχέση πνευματικών και σωματικών νοσημάτων[9].

Πρέπει επίσης να τονιστεί, πως τα μυστήρια δεν είναι μαγικές πράξεις[10], γι αυτό και η αποκατάσταση δεν συντελείται άμεσα, αλλά απαιτείται συνεργία του χορηγούμενου και καλή προετοιμασία.



Το μυστήριο στην παράδοση της εκκλησίας

Το μυστήριο του ευχελαίου κατά την ιστορική διαδρομή του προσέλαβε αρκετές ονομασίες. Έτσι αποκλήθηκε άγιον έλαιον, ευχελαιον, ηγιασμένο έλαιο, χρίσμα δι ελαίου, ελαίου χρίσις. Στη δυτική εκκλησία μάλιστα η σημασία του προσέλαβε άλλη αξία αφού πλέον παρέχεται ως έσχατο εφόδιο "επί επιθανάτιας κλίνης"[11]. Σε άλλες ομολογίες ή παραδόσεις της εκκλησίας εξέλαβε επίσης διαφορετικές ονομασίες.

Στη ρωμαιοκαθολική εκκλησία αποκαλείται ως "μυστήριο των ασθενών", οι Σύροι και οι Μαρωνίτες το αποκαλούσαν "μυστήριο των λυχνιών", αφού λαμβάνουν το έλαιο από το κανδήλι της ακοιμήτου του Ιερού Βήματος. Η επικρατούσα ονομασία σήμερα είναι ευχέλαιο και πιθανώς επικράτησε από το μοναχό Ιώβ, ως μία σύνθεση από τον εξωτερικό τύπο του μυστήριου[12].

Σε ότι αφορά γραπτές μαρτυρίες και την πατερική γραμματεία, εν αρχή ο Ιάκωβος ο αδελφόθεος μαρτυρεί στην επιστολή του το γενόμενο αυτό μυστήριο (βλ. παραπομπή [2]). Πέρα τούτου η εκκλησιαστική παράδοση δεν παράσχει επαρκείς πληροφορίες περί του μυστηρίου, εν σχέση με τα τα υπόλοιπα μυστήρια[13].

Παρόλα αυτά ανακαλύπτουμε τέτοιες στην αρχαία "Λειτουργική διάταξη εξ Αιγύπτου", την ταυτιζόμενη αποστολική παράδοση του Ιππολύτου Ρώμης, που αντλεί την πηγή της από τις λεγόμενες "Αποστολικές Διαταγές" του δευτέρου αιώνος, καθώς δε και το ευχολόγιο του Σεραπιώνος Θμουέως.

Πέραν τούτων των διατάξεων, ανευρίσκοντας εκκλησιαστικούς συγγραφείς ανατρέχουμε στον Ωριγένη, ο οποίος παραπέμπει στους λόγους του Ιακώβου για το περί μετανοίας ζήτημα, αφού όπως ανωτέρω ειπώθηκε, το ευχέλαιο επιδρά και ως προς την άφεση των αμαρτιών[14], αλλά και τον Ιωάννη το Χρυσόστομο, ο οποίος σε λόγο για την Ιεροσύνη, χρησιμοποιεί αυτούσια τα λόγια του Ιακώβου, ως προς την δυνατότητα του ιερέα, να πράττει το μυστήριο αυτό[15].

Από τον 5ο αιώνα και μετά πληθαίνουν οι αναφορές και έτσι έχουμε αναφορές από τον πάπα Ιννοκέντιο Α΄, τον Καισαρίου Αρελάτης (6ος αι.) κ.α. Μία ακόμα πάντως χαρακτηριστική πληροφορία είναι ότι τόσο οι Νεστοριανοί, όσο και οι Μονοφυσίτες, τηρούν το μυστήριο του ευχελαίου, ενώ χαρακτηριστική είναι και η αναφορά του πατριάρχη των Αρμενίων Ιωάννη Mandakuni (+ περ. 480) περί του μυστηρίου[16].

Το μυστήριο του ευχελαίου απορρίπτεται σήμερα από τους Λουθηρανούς, διότι δεν προήλθε κατ εντολή του Κυρίου[17], αλλά και από τους Καλβινιστές το οποίο το θεωρούν επινοημένο μυστήριο, αφού κατά τον Καλβίνο δεν πρέπει να συγχέεται το μυστήριο αυτό και το έλαιο, προς των αποστόλων[18]. Κύρια δε ένσταση μάλιστα τέθηκε από το σύνολο των προτεσταντών, ότι αυτό δε λειτουργεί εξ ανάγκης όπως τα υπόλοιπα μυστήρια αλλά ότι εξαρτάται από την πίστη του μετέχοντος[19]. Φυσικά μία τέτοια άποψη απορρίπτεται από τη ορθόδοξη, πατερική και βιβλική παράδοση, αφού όπως και ο Χρ. Ανδρούτσος παρατηρεί "η υπό του θείου Ιακώβου μνημονευομένη «ευχή πίστεως» είναι η εκ της Εκκλησίας και των πρεσβυτέρων πρωτίστως, προς την οποίαν συνενούται και η του ασθενούς"[20].



Η πράξη του μυστηρίου


Λειτουργοί και διακονούμενοι του μυστηρίου

Το μυστήριο του ευχελαίου τελείται με χρίση των μελών της εκκλησίας, μετά από ευχή και δια καθαγιασμένου ελαίου[21]. Κατά την ευαγγελική περικοπή οι υπεύθυνοι για την τέλεση του μυστηρίου είναι οι πρεσβύτεροι, χωρίς αυτό να αποκλείει και τους έχοντες επισκοπικό αξίωμα[22]. Κύριος λόγος ύπαρξης του μυστηρίου αποβαίνει η αντιμετώπιση των ασθενούντων. Είναι πρόδηλο δε ότι αυτό αναφέρεται "ουχί μόνον εις τας εσχάτας της ζωής αυτών στιγμάς καταφθάσαντας, αλλά και περί ων υπάρχουσιν ελπίδες και βεβαιότητες, ότι θα απαλλαγώσι της συνεχούσης αυτούς ασθενείας"[23].

Δεδομένου μάλιστα ότι αφίενται από το μυστήριο αυτό αμαρτίες "δεν αποκλείονται τούτου και οι απολαύοντες σχετικής υγείας πιστοί"[24]. Έτσι ως αδικαιολόγητη θεωρείται η χορήγηση του μυστηρίου μόνο στους βαριά ασθενούντες όπως η Σύνοδος του Τριδέντο της Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας αποφάσισε[25], αφού τόσο την εποχή της Καρολινείου περιόδου το μυστήριο τελείτο στο ναό και άρα ο ασθενείς δεν ήταν ετοιμοθάνατοι, όσο και το ευχολόγιο του Γρηγορίου Α΄ τονίζει ότι οι ιερείς πρέπει να επαναλαμβάνουν το μυστήριο διαδοχικώς επί επτά ημέρες[26].


Τέλεση του μυστηρίου και ιστορική μαρτυρία

Το μυστήριο του ευχελαίου μπορεί να συμβεί οπουδήποτε και φυσικά όχι μόνο σε ένα ιερό ναό, αλλά συνηθίζεται να τελείται τη Μεγάλη Τετάρτη στους Ορθοδόξους ναούς[27] ή κατά τη διάρκεια πριν τη Μεγάλη εβδομάδα στα σπίτια των πιστών. Επίσης δύναται να τελεσθεί και υπό πολλών ιερέων, αφού και η αναφορά του Ιακώβου είναι πιθανό να μπορεί να νοηθεί και ως μυστήριο συλλειτουργούντων ιερωμένων. Κατά το μεσαίωνα το μυστήριο αυτό από την εκκλησία μαρτυρείται πως τελείτο υπό επτά ιερέων (καλείτο δε και επταπάπαδο) ή και τριών[28].

Αυτή όμως η παράδοση φαίνεται να διαμορφώθηκε μετά το 10ο αιώνα επί Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως Αρσενίου Αυτωρειανού (1255-1260) τελούμενο υπό ισάριθμες ευχές[29], προφανώς υπό το σκεπτικό του Ματθαίος ιη΄, 19-20[30]. Μετά το πέρας της ευχής της αναφοράς (μετά την πέμπτη ευχή) γίνεται η ευλογία του ελαίου. Η χρίση του ελαίου δύναται να συμβεί και από λαϊκούς, εφόσον έχει ολοκληρωθεί ο αγιασμός του ελαίου υπό του πρεσβυτερίου, όπως μαρτυρείται από το μεσαίωνα[31]. Στη Δύση αυτό απαγορεύτηκε αργότερα λόγω του ότι το αγιασμένο έλαιο έγινε μέσο αποκόμισης χρηματικών οφελών.



-----------------


Υποσημειώσεις


1. ↑ Νικόλαος Ματσούκας, Δογματική και Συμβολική Θεολογία Β΄, σελίδα 495
2. ↑ Ιακώβου 5, 14-15 "14. ἀσθενεῖ τις ἐν ὑμῖν; προσκαλεσάσθω τοὺς πρεσβυτέρους τῆς ἐκκλησίας, καὶ προσευξάσθωσαν ἐπ' αὐτὸν ἀλείψαντες αὐτὸν ἐλαίῳ ἐν τῷ ὀνόματι τοῦ Κυρίου· 15 καὶ ἡ εὐχὴ τῆς πίστεως σώσει τὸν κάμνοντα, καὶ ἐγερεῖ αὐτὸν ὁ Κύριος· κἂν ἁμαρτίας ᾖ πεποιηκώς, ἀφεθήσεται αὐτῷ."
3. ↑ Παναγιώτης Τρεμπέλας, Δογματική, Τόμος Γ΄, σελίδα 347
4. ↑ Κατά Ιωάννην 5, 14: "14 μετὰ ταῦτα εὑρίσκει αὐτὸν ὁ ᾿Ιησοῦς ἐν τῷ ἱερῷ καὶ εἶπεν αὐτῷ· ἴδε ὑγιὴς γέγονας· μηκέτι ἁμάρτανε, ἵνα μὴ χεῖρόν σοί τι γένηται"
5. ↑ Νικ. Ματσούκας, ενθ.αν., 495
6. ↑ ο.π.
7. ↑ ο. π.
8. ↑ Παναγιώτης Τρεμπέλας, ενθ.αν., 347-348
9. ↑ Κάλλιστος Ware, Η Ορθόδοξη Εκκλησία, σελίδα 469
10. ↑ ο.π.
11. ↑ Νικ. Ματσούκας, ανθ.αν., 495
12. ↑ Παν. Τρεμπέλας, ενθ.αν., 348
13. ↑ Παν. Τρεμπέλας, ενθ.αν., 351
14. ↑ παρ. Bartmann, Ωριγένους In Levit Homil. II 4 M. 12, 418
15. ↑ Παν. Τρεμπέλας, ενθ.αν., 353
16. ↑ ο.π.
17. ↑ Apol. Conf. August. Art. 13, 6
18. ↑ Inst. 5 19 n 8
19. ↑ Phillip Schaaf, The creeds of christendom Vol. 3, page 286
20. ↑ παρ. παν. Τρεμπέλα, ενθ.αν., 349
21. ↑ Παν. Τρεμπέλας, ενθ.αν., 347
22. ↑ Ιννοκέντιος Α΄ Ρώμης, De Baptismo contr. Donat. IV 24, 31
23. ↑ Παν. Τρεμπέλας, ενθ.αν., 355
24. ↑ ο.π.
25. ↑ Sess XIV C. 3
26. ↑ Bartmann, πα. Παν. Τρεμπέλα, ενθ.αν., 358
27. ↑ Κάλλιστος Ware, ενθ.αν., 470
28. ↑ Συμεών Θεσσαλονίκης, "Περί τελετουργίας τους ευχελαίου"., κεφ. β΄ (ΣΠΓ) Μ. 155, 156
29. ↑ Μανουήλ Γεδεών, Κανονικαί διατάξεις, τόμος Β΄, σελ. 43-45
30. ↑ 19 Πάλιν ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι ἐὰν δύο ὑμῶν συμφωνήσωσιν ἐπὶ τῆς γῆς περὶ παντὸς πράγματος οὗ ἐὰν αἰτήσωνται, γενήσεται αὐτοῖς παρὰ τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς. 20 οὗ γάρ εἰσι δύο ἢ τρεῖς συνηγμένοι εἰς τὸ ἐμὸν ὄνομα, ἐκεῖ εἰμι ἐν μέσῳ αὐτῶν.
31. ↑ Bartmann, παρά Παναγιώτη Τρεμπέλα, ενθ.αν., 357



Βιβλιογραφία

* Νικόλαος Ματσούκας, "Δογματική και Συμβολική Θεολογία Β΄", Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 2007.
* Παναγιώτης Τρεμπέλας, "Δογματική", Τόμος Γ΄, Σωτήρ, Αθήνα 2003.
* Κάλλιστος Ware, "Η Ορθόδοξη Εκκλησία", Ακρίτας, Νέα Σμύρνη 2007.
* Ανδρέας Θεοδώρου, "Βασική Δογματική Διδασκαλία - Απαντήσεις σε Ερωτήματα Συμβολικά", Αποστολική Διακονία, Αθήνα 2006.



ΠΗΓΗ:http://el.orthodoxwiki.org

ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟΝ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΟΙΑΣ

Μυστήριο της μετανοίας ή εξομολόγηση ή δεύτερο βάπτισμα αποκαλείται το θεοσύστατο μυστήριο της εκκλησίας κατά το οποίο παρέχεται στα μέλη της εκκλησίας θεραπεία δια της αφέσεως των αμαρτιών. Στόχος του μυστηρίου είναι η συνεχής θεραπεία των ασθενειών (πνευματικών και σωματικών)[1] που αποκτούν τα μέλη της εκκλησίας, από την αυτεξούσια κίνησή τους προς το κακό. Είναι μυστήριο επαναλαμβανόμενο και αποτελεί ένα "από τα ιαματικότερα και δραστικότερα (μυστήρια) ως προς τη διόρθωση αρρωστημένων μελών"[2].



Θεολογία


Το μυστήριο της Μετανοίας είναι αφενός το μυστήριο κατά το οποίο το πιστό μέλος της εκκλησίας μεταστρέφεται προσωπικά από πράξεις αντίθετες προς το θείο θέλημα και την παρά φύση ζωή[3] και αφετέρου η εξουσία που έχει το ίδιο το σώμα της εκκλησίας "ως κοινότητα ή δια μέσου χαρισματικού φορέα, που είναι ο επίσκοπος και μετά όλοι οι άλλοι πρεσβύτεροι, να δίνει άφεση αμαρτιών ύστερα από την εξομολόγησή τους"[4]. Γι αυτό το λόγο η εξομολόγηση θα πρέπει να κατανοείται ως μέσο θεραπευτικό μακριά από κάθε νομική σημασία.

Η άφεση "απορρέει από την ίδια τη ζωή του σώματος, από τον ίδιο το λαό, γι αυτό και τα πρώτα χρόνια η εξομολόγηση γινόταν δημόσια και παρουσία όλου του πληρώματος. Το μυστήριο σήμαινε σύναξη του σώματος, όπως συμβαίνει σε κάθε μυστήριο"[5][6]. Το ότι σήμερα βέβαια δε συμβαίνει το μυστήριο κατ αυτόν τρόπο δε σημαίνει πως το πλήρωμα της εκκλησίας δε μετέχει. Σήμερα είναι επίσκοπος που εκπροσωπεί ως χαρισματικός φορέας το πλήρωμα αυτό[7].

Η μετάνοια και η εξομολόγηση είναι μυστήριο επαναλαμβανόμενο, διότι σκοπός είναι η συνεχής θεραπεία των ασθενειών των μελών της εκκλησίας. Ουσιαστικά πρόκειται για συνεχή μνήμη του Θεού, για πένθος που προξενείται από την αίσθηση απώλειας του Θεού.

Τελικά αποβαίνει η προσπάθεια εύρεσης της φιλίας του Θεού, η οποία διακόπηκε από το διαχωρισμό του ανθρωπίνου θελήματος από το θείο, σαν ένα μεταπατορικό αμάρτημα και μία φυσική διαδικασία κατά την οποία ο άνθρωπος αποφάσισε να μη δέχεται τη δωρεά της θείας χάριτος. Γι αυτό και πάνω σε αυτό το μυστήριο θεμελιώνεται ο ασκητικός και μοναχικός βίος της εκκλησίας.



Ιστορία του μυστηρίου

Η καταβολή του μυστηρίου


Εισαγωγή

Την εξουσία να αφέονται αμαρτίες την έχει μόνο ο Θεός. Είναι πρόδηλο δε, κατά την παρουσία του στον κόσμο, ότι ο Κύριος συγχωρούσε τις αμαρτίες των ανθρώπων. Ο Κύριος λοιπόν μετά την εκδημία του, παραχώρησε το χάρισμα της αφέσεως των αμαρτιών στους αποστόλους και μέσω αυτών στην εκκλησία Του[8].

Αυτή μάλιστα τη δυνατότητα, περί συγχωρήσεως των αμαρτιών, είναι χαρακτηριστικό πως σήμερα την αμφισβητούν τόσο οι Μεταρρυθμιστές, δηλαδή οι προτεσταντικές ομάδες, αλλά και κατά το παρελθόν κάποια αιρετικά και αποσχιστικά κινήματα όπως οι Νοβατιανοί και Μοντανιστές. Μία τέτοια διδασκαλία όμως δε θα μπορούσε να σταθεί στην εκκλησία, γιατί αποτελεί βλασφημία κατά του Αγίου Πνεύματος[9], αλλά και διότι μέσω της Αγία Γραφής παρέχονται αρκετές αποδείξεις περί του μυστηρίου αυτού.


Η σύσταση και η μετάβαση του χαρίσματος στους Αποστόλους

Ο Ιησούς Χριστός μετά την ορθή ομολογία του Αποστόλου Πέτρου περί της ιδιότητος του Κυρίου, υπόσχεται πως θα δώσει στον Πέτρο τη δυνατότητα να εισάγει τους άξιους στην βασιλεία των ουρανών:

"Καὶ δώσω σοι τὰς κλεῖς τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν, καὶ ὃ ἐὰν δήσῃς ἐπὶ τῆς γῆς, ἔσται δεδεμένον ἐν τοῖς οὐρανοῖς, καὶ ὃ ἐὰν λύσῃς ἐπὶ τῆς γῆς, ἔσται λελυμένον ἐν τοῖς οὐρανοῖς."[10].

Κατά τον Παναγιώτη Τρεμπέλα μάλιστα "το κατέχειν όμως τα κλεις σημαίνει ότι έχειν δικαίωμα και εξουσίαν, μη δυνάμενη υπ ουδενός να αμφισβητηθεί, εις τρόπον ώστε θα ηδύνατο να λεχθή περί του Πέτρου, ότι κατά την υπόσχεσην αυτή του Κυρίου θα καθίστατο ούτως όχι απλώς θυρωρός, αλλ οικονόμος εν αυτή"[11].

Στο ίδιο σημείο ο Ευθύμιος Ζιγαβηνός υπομνηματίζει πως η εξουσία αυτή σημαίνει ότι "παν αμάρτημα ο αν ου συγχωρήσει επί της γης, έσται ασυγχώρητον και εν τω ουρανώ παρά του Θεού, και ο εάν συγχωρήση ενταύθα, έσται κακεί συγκεχωρημένον"[12].


Ο ίδιος όμως ο Ιησούς Χριστός μετά από λίγο χρονικό διάστημα υπόσχεται το ίδιο χάρισμα και στους υπόλοιπους μαθητές:

"Αμὴν λέγω ὑμῖν, ὅσα ἐὰν δήσητε ἐπὶ τῆς γῆς, ἔσται δεδεμένα ἐν τῷ οὐρανῷ, καὶ ὅσα ἐὰν λύσητε ἐπὶ τῆς γῆς, ἔσται λελυμένα ἐν τῷ οὐρανῷ.".

Σε αυτό το σημείο Ευθύμιος Ζιγαβηνός παρατηρεί πως "Ο αν υμείς επί της γης αποφήνησθαι, τούτο και ο Θεός εν τω ουρανώ κυρώσει, καν τε ανιάτως έχοντας εκκόψητε τούτους της εκκλησίας, καν μετανοούντας ύστερον παραδέξησθε"[13].



Ο Κύριος μετά την Ανάστασή του είναι σαφής απέναντι στους μαθητές, ορίζοντας την αποστολή τους:

"εἶπεν οὖν αὐτοῖς ὁ ᾿Ιησοῦς πάλιν· εἰρήνη ὑμῖν. καθὼς ἀπέσταλκέ με ὁ πατήρ, κἀγὼ πέμπω ὑμᾶς."[14].

Ο Ευθύμιος Ζιγραβηνός πάλι παραηρεί ότι "δεικνύς ομού με της αποστολής το αξίωμα και της δοθεισης αυτοίς εξουσίας τηνς ασύγκριτον δοξαν"[15].

Συνυπολογίζοντας λοιπόν ότι σκοπός του Ιησού κατά την εγκόσμια παρουσία του ήταν:

"ζητῆσαι καὶ σῶσαι τὸ ἀπολωλός."[16].

και πως ο ίδιος πριν δώσει την εξουσία της άφεσης στους μαθητές, ενεφύσησε Πνεύμα Άγιο:

"εἶπεν οὖν αὐτοῖς ὁ ᾿Ιησοῦς πάλιν· εἰρήνη ὑμῖν. καθὼς ἀπέσταλκέ με ὁ πατήρ, κἀγὼ πέμπω ὑμᾶς. καὶ τοῦτο εἰπὼν ἐνεφύσησε καὶ λέγει αὐτοῖς· λάβετε Πνεῦμα ῞Αγιον· ἄν τινων ἀφῆτε τὰς ἁμαρτίας, ἀφίενται αὐτοῖς, ἄν τινων κρατῆτε, κεκράτηνται."[17].



Αντιλαμβανόμαστε πως ο ίδιος δεν έδωσε απλώς ένα προσωπικό χάρισμα, αλλά ένα μόνιμο θεσμό στην εκκλησία[18]



Οι μαθητές δε ως αποστολή είχαν:

"τοὺς μὲν οὖν χρόνους τῆς ἀγνοίας ὑπεριδὼν ὁ Θεὸς τανῦν παραγγέλλει τοῖς ἀνθρώποις πᾶσι πανταχοῦ μετανοεῖν"[19].

Έτσι τελικά γίνεται εύκολα αντιληπτό πως ο Ιησούς Χριστός έδωσε τη εξουσία στους μαθητές να αφέουν αμαρτίες ως ένα ακόμα στοιχείο της αποστολής τους. Το να περιορίσουμε λοιπόν μέσα από τους λόγους του Κυρίου την άφεση αμαρτιών, μόνο μέσω του βαπτίσματος "δεν ανταποκρίνεται προς τη φυσική έννοιαν το λέξεων, τα οποία ο Κύριος είπε"[20], ειδικά αν συνυπολογίσουμε πως ο Ιησούς Χριστός μιλούσε με φράσεις όπως "αφιέναι αμαρτίας", "επικαλύπτεσαθι αμαρτίας", "καθαρίζειν πάσας αδικίας", αλλά και "εξαλείφειν το ανόμημα" και "εξαλείφεσθαι τας αμαρτίας", που εκδηλώνει θέληση για διαρκή αφανισμό και εξάλειψη κάθε κηλίδος στη ζωή των πιστών.
Η πρακτική του μυστηρίου

Στην αρχαία εκκλησία το μυστήριο της εξομολογήσεως τελείτο ενώπιον ολόκληρης της κοινότητος. Χαρακτηριστικό μάλιστα απόσπασμα ευρίσκεται στη Διδαχή των Αποστόλων, όπου αναφέρεται "εν εκκλησία εξομολογήσει τα παραπτώματά σου και ου παρελεύση επί προσευχήν εν συνειδήσει πονηρά".

Από τον Ωριγένη μάλιστα όμως μαθαίνουμε πως γινόταν και μυστική εξομολόγηση, για ορισμένα αμαρτήματα[21]. Από τον 4ο αιώνα πλέον το μυστήριο της εξομολογήσεως περνά οριστικά στο στάδιο της προσωπικής εξομολογήσεως[22]. Οι λόγοι που οδήγησαν σε μία τέτοια πράξη ήταν πως ορισμένα αμαρτήματα τιμωρούνταν με σοβαρές ποινές από την πολιτεία, μέχρι και θάνατο[23], αλλά και διότι με το πέρασμα του καιρού οι αρχικές ενθουσιαστικές τάσεις στο εσωτερικό των κοινοτήτων δεν ευδοκιμούσαν πλέον.

Η εξομολόγηση ήδη από τα αποστολικά έτη προηγείτο κατά κανόνα της Θείας Ευχαριστίας[24]. Χαρακτηριστικό άλλωστε είναι και το απόσπασμα της Διδαχής των Αποστόλων, όπου εν μέσω άλλων αναφέρεται "Κατά την Κυριακήν δε Κυρίου συναχθέντες κλάσατε άρτον και ευχαριστήσατε, προεξομολογησάμενοι τα παραπτώματα ημών"[25], στηριζόμενη πραφανώς και στην προτροπή του Ιακώβου του αδελφοθέου "Εξομολογείσθαι ουν αλλήλοις τας αμαρτίας και προσεύχεσθε υπέρ αλλήλων, όπως ιαθείται"[26].
Το ζήτημα της μετανοίας

Στην πρώτη εκκλησία οι βαρέως αμαρτάνοντες αποκόπτονταν από το σώμα της εκκλησίας[27]. Με την πάροδο του χρόνου όμως, τη χαλάρωση των ενθουσιαστικών τάσεων καθώς και την εισροή πλήθους πιστών στις τάξεις τις εκκλησίας περιορίστηκε ο αριθμός των βαρέων αμαρτημάτων στο φόνο, την ακολασία και την έκπτωση από το χριστιανισμό.

Οι βαρέως αμαρτάνοντες καλούνταν πλέον σε δια βίου μετάνοια, ενώ οι υπόλοιποι πιστοί μετά από κάποιο διάστημα μετάνοιας γίνονταν δεκτοί σε κοινωνία. Χαρακτηριστικό στάδιο της σταδιακής επιείκειας, ήδη διαφαίνεται στον Ποιμένα του Ερμά, όπου ο συγγραφέας αναφέρει περί αποδεκτής μίας συγνώμης σε αντίστοιχες περιστάσεις.

Η έννοια λοιπόν της μετάνοιας συνδέθηκε άρρηκτα με το μυστήριο της εξομολόγησης, αφού η μεν εξομολόγηση ήταν κίνητρο για μετάνοια, η δε μετάνοια κίνητρο για το μυστήριο[28]. Κατά τον 2ο αιώνα μάλιστα θα δημιουργηθούν σημαντικές έριδες στο εσωτερικό της εκκλησίας και μάλιστα αρκετές αποσχιστικές ομάδες, οι οποίες θεωρούσαν έκπτωση την οποιαδήποτε αποδοχή συγνώμης και μη δια βίου μετανοίας σε περιπτώσεις θανάσιμων αμαρτημάτων.

Έτσι κατά το δεύτερο αιώνα το μεγάλο πρόβλημα των εκκλησιών ήταν το ζήτημα της δεύτερης μετάνοιας. Ο Μοντανισμός, με τις αυστηρές ασκητικές και ενθουσιαστικές τάσεις τελικά οδήγησε το ζήτημα αυτό από ένα ζήτημα πνευματικής μορφής, σε ένα ζήτημα καθαρά εκκλησιολογικό, το οποίο δίχασε το εσωτερικό της εκκλησίας μέχρι και τον 4ο αιώνα[29]. Ουσιαστικά επρόκειτο για μια διαλεκτική ανάμεσα σε μια πιο επιεική γραμμή ή την αυστηρότητα[30].

Το πρόβλημα μάλιστα ήταν ιδιαίτερα σημαντικό, διότι "αν λ.χ. επικρατούσαν οι περί εκκλησίας και μετανοίας αντιλήψεις των μοντανιστών, τότε εξατμιζόταν το όλο μυστήριο της εκκλησίας στις εσχατολογικές προσδοκίες της καθόδου της πνευματικής Ιερουσαλήμ ή και τις χιλιετούς μεσοβασιλείας του Θεού"[31]. Τελικά στις τάξεις της εκκλησίας επικράτησε η πιο επιεικής γραμμή, που σύναδε με την οικουμενικότητα του μηνύματός της, διαβαίνοντας το μονοπάτι ανάμεσα στις αυστηρές ασκητικές τάσεις, που εμπεριείχαν και πρότυπα ηθικισμού και διαρχίας, όπως του γνωστικισμού και μοντανισμού, καθώς της πλήρους επιείκιας όπως αυτή εμφανίστηκε σε μερικά αποσχιστικά συστήματα του 2ου αιώνα.



Οι προϋποθέσεις του ορθού μυστηρίου

Τα μυστήρια στην Ορθόδοξη Εκκλησία δεν έχουν μαγικό χαρακτήρα[32]. Αυτό σημαίνει πως σε κάθε μυστήριο, πλην του βαπτίσματος[33], απαιτείται η ειλικρινής διάθεση του πιστού καθώς και η απαραίτητη προετοιμασία. Έτσι και στο μυστήριο της μετανοίας. Η προσαγωγή στο ιερέα, η ομολογία του σφάλματος και το διάβασμα της συγχωρητικής ευχής, αποτελούν τη μία όψη του μυστηρίου, που από μόνη της δεν επαρκεί.

Το πρώτο και απαραίτητο βήμα κατά τους πατέρες της εκκλησίας ώστε ο άνθρωπος να οδηγηθεί σε ένα ουσιαστικό μυστήριο και την κάθαρση, είναι η αυτογνωσία. Κατά τον ιερό Χρυσόστομο ο άνθρωπος πρέπει "επιγνώναι τα αμαρτήματα και καταγνώναι των πλημελλημένων και καταδικάσαι εαυτούς"[34]. Γι'αυτό και ο Μέγας Βασίλειος μας λέγει πως η μετάνοια "καλεί το πρότερον εν εαυτό τινά βοήσαι" και ακολούθως "και συντρίψαι την εαυτού καρδίαν"[35]. Εξού και "το φάρμακον της μετανοίας κατασκευάζεται πρώτον από καταγνώσεως των οικείων αμαρτημάτων"[36]. Είναι λοιπόν βασικό συστατικό η αναγνώριση του σφάλματος, διότι χωρίς αυτό, το μυστήριο δεν ενεργεί. Η συντριβή επίσης είναι απαραίτητο στοιχείο, όπως διαφαίνεται από τις Ευαγγελικές περικοπές, αλλά και την Παλαιά Διαθήκη, στις περιπτώσεις του Αποστόλου Πέτρου και του Δαυίδ. Για την περίπτωση μάλιστα της συντριβής έχουμε πλειάδα πατέρων που αναφέρονται επί του θέματος. Εν αρχή στον Ποιμένα του Ερμά, αλλά και στον Ιουστίνο, τον Ωριγένη, τον Τερτυλλιανό[37]. Μάλιστα τα ειλικρινή δάκρυα της μετανοίας κατά τον ιερό Χρυσόστομο "συγκολώντα και ενούντα τον Θεό...(κατέστησαν) την πόρνην σεμνοτέρα παρθένων"[38]. Έτσι λοιπόν βασικό ζήτημα είναι η αναγνώριση των σφαλμάτων του ανθρώπου και η αυτοκατάκριση, δηλαδή η μη προσπάθεια δικαιολόγησης των πεπραγμένων, αλλά συντριβή και διάθεση μεταστροφής[39]. Μία ακόμα σημαντική παράμετρος είναι ότι ο πιστός προσέρχεται με συντριβή ενώπιον του Κυρίου, όχι για λόγους φόβου ενώπιον μία τιμωρίας. Σε αυτή την περίπτωση έχουμε μια εγωιστική μετάνοια ανάλογη με αυτή του Ησαύ και του Ιούδα οι οποίοι μεταστράφηκαν ενώπιον των συνεπειών της αμαρτίας τους[40].



Η τέλεση του μυστηρίου

Στην Ορθόδοξη Εκκλησία το μυστήριο λαμβάνει μία μορφή συζητήσεως μεταξύ του πιστού και του ιερέα, εξού και ο ιερέας απαγορεύεται πάντοτε αυστηρά να αποκαλύψει σε οποιοδήποτε το περιεχόμενο της εξομολογήσεως[41]. Εν αντιθέσει με την Ρωμαιοκαθολική εκκλησία, το μυστήριο δε λαμβάνει χώρα σε ειδικό χώρο ως εξομολογητήριο, αλλά σε οποιοδήποτε χώρο δύναται να υπάρχει ησυχία. Συνήθως το μυστήριο τελείται μέσα στο ναό, έμπροσθεν εικονοστασίου ή σε κάποιο ιδιαίτερο χώρο, όπως κάποιο δωματιάκι. Εν αντιθέσει πάλι με τη Δύση, που ο ιερέας κάθεται και ο εξομολογούμενος γονατίζει, ο πιστός στην Ορθόδοξη εκκλησία κάθεται, όπως και ο ιερέας. Στη Ρωσική μάλιστα εκκλησία, ο πιστός συνήθως κάθεται σε ένα τραπεζάκι στραμμένος προς μία εικόνα, ένα ευαγγέλιο ή τον εσταυρωμένο, με μία μικρή κλίση προς τον ιερέα[42]. Κατά τη διάρκεια του μυστηρίου ο ιερέας δίδει κάποιες συμβουλές στον πιστό και όταν τελειώσει το στάδιο αυτό, ο εξομολογούμενος γονατίζει. Ο ιερέας τοποθετεί το επιτραχήλιο στο κεφάλι του πιστού καθώς και το χέρι του ανάμεσα στο κεφάλι και το επιτραχήλιο και διαβάζει τη συγχωρητική ευχή[43].

Ο ιερέας, εφόσον θωρεί αναγκαίο, μπορεί να επιβάλει κάποιο επιτίμιο, δηλαδή κάποια άσκηση στον κατηχούμενο για να καταπολεμήσει το πάθος και την αμαρτιτική επιθυμία[44]. Τέλος πρέπει να αναφερθεί πως στην Ορθόδοξη Εκκλησία η έννοια του πνευματικού καθοδηγητή και του εξομολόγου δεν ταυτίζονται απαραίτητα[45], ενώ δεν υπάρχει κάποιος αυστηρός κανόνας για το πότε κάθε πιστός πρέπει να εξομολογείται. Στην Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία, που είναι σύνηθες κάποιος πιστός να μεταλαμβάνει 5 με 6 φορές το χρόνο, συνήθως και τις αντίστοιχες φορές προηγείται το μυστήριο. Σε περιπτώσεις συχνότερης Θείας Μεταλήψεως, ο πιστός δεν πρέπει να προσέρχεται απαραίτητα στο μυστήριο[46], εφόσον δε συντρέχει σοβαρός πνευματικός λόγος.

Στην Ορθόδοξη Εκκλησία πρέπει να τονιστεί πως μόνος υπεύθυνος για τέλεση του μυστηρίου της μετανοίας, είναι ο επίσκοπος. Το μυστήριο δύναται να τελέσει και πρεσβύτερος, αλλά μόνο με ειδικό ενταλτήριο υπό του επισκόπου[47]. Χαρακτηριστικός επ αυτού είναι Βαλσάμων ο οποίος στην ΚΑ΄ ερώτηση του Πατριάρχη Αλεξανδρείας Μάρκου απήντησε πως "Ιερωμένος δε μοναχός ή πολλώ πλέον ανίερος, παρά γνώμην επισκόπου τω Θεω καταλλάσειν ου δύναται τον εξαγορεύοντα", αλλά και ο Συμεών Θεσσαλονίκης που σε αντίστοιχη περίπτωση ανέφερε πως "περί δε γε πνευματικού λειτουργήματος εγγύς του αχειροτονήτως ενεργούντως των αμαρτήματι και ο δίχα προτροπής αρχιερέως και εντάλματως ενεργών".



Αιρετικές δοξασίες και πρακτικές
Το περί αφέσεως δόγμα της Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας


Σύμφωνα με τη Ρωμαιοκαθολική εκκλησία μέσω της μετανοίας συγχωρούνται οι αιώνιες ποινές, όχι όμως και οι πρόσκαιρες οι οποίες επιβάλλονται από το Θεό για τις αμαρτίες του ανθρώπου[48]. Κατά τη Ρωμαιοκαθολική μάλιστα εκκλησία τα επιτίμια έχουν χαρακτήρα ικανοποιήσεως της θείας δικαιοσύνης, και υπομένοντάς τα ο αμαρτωλός μετριάζει τις πρόσκαιρες ποινές.

Αν όμως δεν προλάβει να ικανοποιήσει τη θεία δικαιοσύνη ο άνθρωπος, τότε θα υποστεί ποινές μετά θάνατον, όπως το καθαρτήριο πυρ της μέσης καταστάσεως[49]. Επιπρόσθετα οι σχολαστικοί πράττουν και μία ακόμα αιρετική δογματική προσέγγιση, αφού κατ αυτούς η εκκλησία παρεμβαίνει ή αίρει ολοτελώς τις πρόσκαιρες ποινές, αντλώντας εκ του θησαυρού των περισσευουσών αξιομισθιών του Χριστού και των Αγίων[50].

Αποτέλεσμα του γεγονότος αυτού είναι οι παπικοί να διακρίνουν την άφεση από το μυστήριο, χαρακτηρίζοντάς τη ουσιαστικά μια δικαστική πράξη[51]. Κατ αυτούς το μυστήριο συγχωρεί τελικά την αθέτηση και την ενοχή του θείου νόμου[52]. Έτσι και ο Πάπας έχει απόλυτη εξουσία επί των αφέσεων, έχοντας δικαίωμα απεριόριστης παροχής αφέσεων, ενώ κάθε επίσκοπος έχει δικαίωμα να παρέχει λυσίποινα ή αφέσεις 50 ημερών, οι μητροπολίτες 100 ημερών και οι καρδινάλιοι 200 ημερών. Το περί αφέσεως δόγμα στην Ρωμαιοκαθολική εκκλησία πρώτη φορά θεσμοθετήθηκε τον 11ο αιώνα.


.................


Τα συγχωροχάρτια

Η παραπάνω αντίληψη της Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας περί τόπου καθάρσεως και ποινών τις οποίες πρέπει να εκτίσει η ψυχή που βρίσκεται σ' αυτό, ώστε να ικανοποιηθεί η θεία δικαιοσύνη, είναι ακριβώς το πεδίο στο οποίο εφαρμόζεται από την Δυτική Εκκλησία η πρακτική των λυσιποίνων αφέσεων ή αλλιώς συγχωροχαρτιών, τις οποίες χορηγεί ο Πάπας στους πιστούς[53]. Αυτό γίνεται επειδή ο ίδιος μπορεί να παρέμβει υπέρ των καθαιρομένων ψυχών στη διαδικασία καθάρσεως της ψυχής, για να συντομεύσει ή και να άρει παντελώς το χρόνο της καθάρσεως[54].

Ο κανονικός τρόπος διανομής των συγχωροχαρτιών είναι με διαδικασίες ευλάβειας και αγιότητας και πέρα από κάθε έννοια αισχροκέρδειας, σύμφωνα με απόφαση της Συνόδου του Τριδέντου στα 1567[55]. Σε παλαιότερες εποχές όμως, το δόγμα περί καθάρσεως της ψυχής είχε τύχει εκμετάλλευσης και τα συγχωροχάρτια όχι μόνο παρέχονταν στους πιστούς χωρίς λειτουργική πράξη αλλά επιπλέον πωλούνταν υποχρεωτικά[56], ενώ το πρόβλημα είχε επεκταθεί και στην περίπτωση πεθαμένων που βρίσκονταν ήδη στο καθαρτήριο οπότε "η χορήγηση των συγχωροχαρτιών γινόταν κατόπιν καταβολής χρημάτων από τους συγγενείς...πράγμα που πολύ έβλαψε και διέσυρε την Εκκλησία αυτή στη Δύση"[57].

Στην Ορθόδοξη Εκκλησία εμφανίστηκαν κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας έγγραφα με την ονομασία Συγχωρητικές επιστολές ή συγχωρητικά ή συγχωρητήρια γράμματα ή συγχωροχάρτια[58] "όχι βέβαια με την παπική σημασία"[59]. Σύμφωνα με την περιγραφή του πατριάρχη Δοσίθεου Νοταρά "Περί των συγχωρητικών γραμμάτων...":

"Απρίατος [δηλ. δεν αγοράζεται] γαρ η του Θεού χάρις, αδωροδόκητον τω της Εκκλησίας μυστήριον, ουκ εμπόριον η του Χριστού Εκκλησία και οι θησαυροί αυτής ακαπήλευτοι...Ούτος δε ο πλούτος διήνοικται τοις μετανοούσι και μόνοις...παρέχονται δε τα συγχωρητικά παρά των αγιωτάτων Πατριαρχών ου μόνον τοις εις αυτούς αλλά και τοις ή εις Επίσκοπον ή και εις Πρεσβύτερον εξομολογηθείσι"[60].




------------------




Υποσημειώσεις

1. ↑ Στην Ορθόδοξη θεολογία, ουδέποτε νοείται διάσπαση σώματος και ψυχής. Μια τέτοια αυτονομία αποτελεί πηγή αμαρτιών
2. ↑ Νίκος Ματσούκας, Δογματική και Συμβολική θεολογία Β΄, σελ. 494
3. ↑ Ν. Ματσούκας, ενθ.αν., σελ. 493
4. ↑ ο.π.
5. ↑ Ν.Ματσούκας, ενθ.αν., 493
6. ↑ Και σήμερα διατηρούνται παρόμοιες παραστάσεις, όταν οι πνευματικοί καλούν τον πιστό, πρώτα να ζητήσει συγχώρεση από το πλησίον που έβλαψε και εν συνεχεία να προσέλθουν με άκρα ταπείνωση στο μυστήριο της εξομολόγησης
7. ↑ ο.π.
8. ↑ Παν. Τρεμπέλας, ενθ.αν., σελ. 243
9. ↑ Παν. Τρεμπέλας, Δογματική Γ΄, σελ. 243
10. ↑ Ματθαίον 16, 19
11. ↑ Παν. Τρεμπέλας, ενθ.αν., 244
12. ↑ Ευθύμιος Ζιγαβηνός, παρ. Παν. Τρεμπέλα, ενθ.αν., σελ. 244
13. ↑ Ζιγαβηνός Μ. 129, 468
14. ↑ Ιωάννην, 20, 21
15. ↑ Ζιγαβηνός, Ομιλία εις το Ευαγγ. τ. Ματθαίου Μ. 129, 468
16. ↑ Κατά Λουκάν 19, 10
17. ↑ Κατά Ιωάννην 20, 21-23
18. ↑ Παν. Τρεμπέλας, ενθ.αν., σελ. 246
19. ↑ Πράξεις 17, 30
20. ↑ Παν. Τρεμπέλας, ενθ.αν., σελ. 246
21. ↑ Ν. Ματσούκας, ενθ.αν., σελ. 493
22. ↑ ο.π.
23. ↑ 34ος Κανόνας του μεγάλου Βασιλείου φερ'ειπείν για το ζήτημα της μοιχείας
24. ↑ Βλ. Φειδάς, Εκκλησιαστική Ιστορία, τ. Α΄, σελ. 56
25. ↑ Διδαχή ΧΙV, 1
26. ↑ Ιακώβου 5, 16
27. ↑ Βλ. Φειδάς, ενθ.αν., 290
28. ↑ Βλ. Φειδάς, ενθ.αν., σελ. 291
29. ↑ Βλ. Φειδάς, ενθ.αν., 292
30. ↑ ο.π.
31. ↑ ο.π.
32. ↑ Ν. Ματσούκας, ενθ.αν., σελ. 469
33. ↑ Στην περίπτωση του βαπτίσματος έχουμε αποκατάσταση της φύσης. Όπως λοιπόν δεν απαιτείται συναίνεση από την πλευρά του ανθρώπου για τη γέννησή του, έτσι και στο βάπτισμα, που είναι αναγέννηση της ανθρώπινης φύσεως, δεν επιζητείται αντίστοιχη συναίνεση
34. ↑ Χρυσοστόμου, Εις την Α΄ Κορινθίους 28, 2
35. ↑ Μ. Βασιλείου εις τον Ησαΐα, 1, 34
36. ↑ Χρυσόστομος, εις την προς Εβραίους επιστολή 9, 4
37. ↑ Παν. Τρεμπέλας, ενθ.αν., 260
38. ↑ Χρυσοστόμου, Εις τον Ιερεμία Ομιλία ΧΙΧ, 9
39. ↑ Π. Τρεμπέλα, ενθ.αν., 261
40. ↑ Π. Τρεμπέλας, ενθ.αν., σελ. 261
41. ↑ Κάλλιστος Ware, Η Ορθόδοξη Εκκλησία, σελ. 456
42. ↑ Κάλλιστος Ware, ενθ.αν., σελ. 456
43. ↑ Συγχωρητική ευχή: «Όσα εξείπες τη εμή ελαχιστη ταπεινότητι, και όσα ουκ έφθασαν ειπείν η κατ άγνοιαν ή κατά λήθην οιαδήποτε, ο Θεός συγχωρήσοι σοι εν τω νυν αιώνι και εν το μέλλοντι...περί δε των εξαγορευθέντων εγκλημάτων μηδεμίαν φροντίδα έχων, πορεύου εις ειρήνην»
44. ↑ Επιτίμια φερ ειπείν είναι η προσευχή, η ελεημοσύνη, η ανάγνωση ψυχοφελών βιβλίων
45. ↑ Κάλλιστος Ware, ανθ.αν., 458
46. ↑ Κάλλιστος Ware, ενθ.αν., σελ. 458
47. ↑ Παν. Τρεμπέλας, ενθ.αν., σελ. 271
48. ↑ Παν. Τρεμπέλας, ενθ.αν., σελ. 283
49. ↑ ο.π.
50. ↑ ο.π. 284
51. ↑ ο.π.
52. ↑ ο.π.
53. ↑ Θεοδώρου Ανδρέας, Βασική Δογματική Διδασκαλία - Απαντήσεις σε ερωτήματα Συμβολικά, 2η έκδ., Αποστολική Διακονία, Αθήνα 2006, σελ. 271.
54. ↑ Θεοδώρου Ανδρέας, Βασική Δογματική Διδασκαλία - Απαντήσεις σε ερωτήματα Δογματικά, 3η έκδ., Αποστολική Διακονία, Αθήνα 2006, σελ. 193.
55. ↑ Δες εδώ, στην παράγραφο με τίτλο: DECREE CONCERNING INDULGENCES.
56. ↑ Θεοδώρου, ...Απαντήσεις σε ερωτήματα Δογματικά, ό.π.
57. ↑ Θεοδώρου, ...Απαντήσεις σε ερωτήματα Συμβολικά, ό.π.
58. ↑ "Επιστολογραφία > Η εκκλησιαστική επιστολογραφία", εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάννικα, τόμ. 24, εκδ. Πάπυρος, Αθήνα 2004-2005 [CD-ROM].
59. ↑ Μεταλληνός Δ. Γεώργιος, Φωτομαχικά-Αντιφωτομαχικά, Κάτοπτρο-Ιστορητής, Αθήνα 2001, σελ. 129, υποσημ. #240.
60. ↑ Δοσίθεος Νοταράς, Ιστορία περί των εν Ιεροσολύμοις πατριαρχευσάντων, Βουκουρέστι 1715, σελ. 884.


Βιβλιογραφία

* Νικόλαος Ματσούκας, "Δογματική και Συμβολική Θεολογία Β΄", Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 2007.
* Παναγιώτης Τρεμπέλας, "Δογματική", Τόμος Γ΄, Σωτήρ, Αθήνα 2003.
* Κάλλιστος Ware, "Η Ορθόδοξη Εκκλησία", Ακρίτας, Νέα Σμύρνη 2007.
* Ανδρέας Θεοδώρου, "Βασική Δογματική Διδασκαλία - Απαντήσεις σε Ερωτήματα Συμβολικά", Αποστολική Διακονία, Αθήνα 2006.
* Βλάσιος Φειδάς, "Εκκλησιαστική Ιστορία", Τόμος Α΄, Διήγηση, Αθήνα 2002.



ΠΗΓΗ:http://el.orthodoxwiki.org

''ΦΥΛΑΚΕΣ ΑΓΓΕΛΟΙ'' ΣΤΟ ΠΛΕΥΡΟ ΜΑΣ

- Οι φύλακες άγγελοι βρίσκονται στο πλευρό μας απο την γέννηση μας μέχρι τον θάνατο, ανεξάρτητα από τα λάθη που κανουμε.

Μας αγαπούν οπως ο Θεός, άνευ όρων. Μπορούν να μας προσφέρουν καθοδήγηση αλλά έχουμε ελεύθερη επιλογή κατά πόσον θέλουμε να τους ακούσουμε ή όχι.


Ας καλέσουμε τον άγγελο μας:

Ας τον καλωσορίσουμε, για να είναι πιο εύκολη η επαφή μαζί του.
Μπορεί να μας βοηθήσει με διάφορους τρόπους που πολλές φορές τους
ονομάζουμε συμπτώσεις.

Πρέπει ΝΑ ΖΗΤΗΣΟΥΜΕ την βοήθεια του φύλακα αγγέλου μας παρόλο που είναι μονίμα στο πλάι σας. Οι Αγγελοι θέλουν αλλά δεν μπορούν να μας βοηθήσουν άν δεν τους το ζητήσουμε.


Υπάρχει ένας συμπαντικός νόμος που λέει ότι :

«Δεν επιτρέπεται σε κανέναν άγγελο να παρέμβει στη ζωή ενός ανθρώπινου εκτός και αν του ζητηθεί, με μοναδική εξαίρεση την περίπτωση που η ζωή του ανθρώπου διατρέχει κίνδυνο».

Οι άγγελοι μας βοηθάνε συνηθως επικοινωνώντας άμεσα, όταν βεβαια μπορούμε να συνειδητοποιήσουμε το μήνυμα τους και έμμεσα με σημάδια (π.χ. με ένα βιβλίο που θέλουν να διαβάσουμε, μπορεί να πέσει από ένα ράφι στα πόδια μας.)
Μπορεί ξαφνικά να έχουμε την επιθυμία να δουμε κάποιον ή να παμε κάπου.
Στέλνουν πληροφορίες μέσω του ονειρου .


Μπορεί επίσης να μας στέλνουν θεραπευτική ενέργεια.
Αν είμαστε σε θέση να νοιώσουμε τις λεπτές ενέργειες, τη νοιώσουμε
σαν θερμότητα ή μυρμήγκιασμα σε διάφορα μέρη του σώματος καθώς ρέει η ενέργεια.

Aφού εχουμε καλέσει τον άγγελο μας για βοήθεια, δινουμε προσοχή σε τυχόν επαναλήψεις λέξεων ή φράσεων που βλέπουμε, ακούμε ή σκεφτόμαστε.
Παρατηρούμε να επαναλαμβάνει το ίδιο μήνυμα που μας έδωσε ο άγγελος μας.


Συνεχίζουμε να ζητάμε βοήθεια μέχρις ότου να καταλάβουμε καθαρά την απάντηση.
Είναι σημαντικό να σας πω, ότι μερικοί απο τους αγγέλους μας, έχουν προσπαθήσει ξανα και ξανα, να επικοινωνήσουν μαζί μας στο παρελθόν .
Δυστυχώς δεν τους νοιώθαμε.. ετσι δεν περιμένουν να τους ακούσουμε πλέον.


Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι υπάρχει περίπτωση να μην πάρουμε απάντηση αμέσως.
Γι αυτό βεβαιώνουμε τον άγγελο μας ότι είμαστε ανοιχτοί προς τη βοήθεια του ΤΩΡΑ και συνεχίζουμε να του τη ζητάμε!

Επειδη οι Αγγελοι δονούνται σε μια ψηλότερη δόνηση μπορεί να μας πάρει κάποιο χρόνικο διαστημα μέχρι να συντονιστουμε με αυτή τους την υψηλή δόνηση.


Να έχουμε υπομονή!

Σε περίπτωση που περνάει καιρός χωρις αποτέλεσμα, πρεπει να κανουμε ορισμενες αλλαγες . Τι αλλαγες; Στην δίατροφη μας :

- κόβουμε το κρέας,
- τον καφέ,
- τα οστρακοειδή,
- τα φαστ φουντ
- τις κονσέρβες και τροφές που περιέχουν συντηρητικά
- τις σοκολάτες
- Χρήση ναρκωτικών και ηρεμιστικών ουσιών,
- το αλκοόλ



Ακομα
- τα αρνητικά άτομα κι οι αρνητικές καταστάσεις που βρισκονται στο περιβαλλον μας
Ολα αυτά μπορεί να παρεμβάλλουν με την ροή της πνευματικής καθοδήγησης.

Οποτε κάνουμε αλλαγές εκεί όπου μπορουμε.. Αν αυτό δεν γινεται λόγω των διαφορων καταστάσεων, μπορεί να μας πάρει περισσότερο χρονο για να συνδεθουμε...
Και σιγα σιγα με υπομονη ερχομαστε σ επαφη με τις υψηλότερες συχνότητες.

Μπορεί να πάρει μερες αλλα και μήνες για να εχουμε μια απάντηση που θα καταλαβουμε απόλυτα. Καμιά φορά η απάντηση ερχεται μέσα απο :

- Κάποιο γεγονός.. κάτι που θα συμβεί και θα μας έλθει μια αναπάντεχη έμπνευση..

- Ενα τυχαίο τηλεφώνημα απο κάποιο φίλο

- Κάτι που θα διαβάσουμε στην εφημερίδα ή σε κάποιο περιοδικό

- ή μέσα από μια συνομιλία που θα τύχει ν’ ακούσουμε τυχαία από αγνώστους


Αυτό που είναι σημαντικό είναι να είμαστε σε εγρήγορση κι ανοιχτοί σε όλα..
Πάντοτε θα ελέγχουμε, ξανα και ξανα και ξανα την κάθε απάντηση που νοιωθουμε ότι μας δόθηκε. Μόνο τότε θα είμαστε σίγουροι ότι είναι η σωστη..

Η υπομονή θα μας βοηθήσει να κτίσουμε πίστη στους Αγγέλους, πιστεύοντας πως στην κατάλληλη στιγμή θα καταφέρουν να έχουν πρόσβαση στο νου μας.

Η ΠΙΣΤΗ είναι το κλειδί που μας κανει αγαπητούς στους αόρατους σας υποστηριχτές μας και κάνει χώρο για τα θαύματα.

Εκει μαζεύονται οι άγγελοι και νοιώθουν αγαλλίαση.
Δεν είναι ανάγκη να είναι μεγάλα και τρανταχτά.
Συνήθως είναι μικρά γεγονότα στη καθημερινή μας ζωή
που μας κάνουν να νοιώθουμε καλά ..
μας κάνουν να γελάμε ή να κλαιμε από ευτυχία..



*Ε*

Η ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΩΝ ΑΓΓΕΛΩΝ

Στην αγια γραφη γινεται συχνα λογος για τους αγγελους.




Ο Αρχαγγελος Μιχαηλ εμφανιστηκε στον Αβρααμ, στον Λωτ, στον πατριαρχη Ιακωβ οταν τον γλιτωσε απο τον αδερφο του Ησαυ, οδηγησε τους Ισραηλιτες εκτος της Αιγυπτου, εμφανιστηκε στον Ιησου του Ναυη, αλλα και στις Χωναις της φρυγιας


Ο Αρχαγγελος Γαβριηλ εμφανιστηκε πολλες φορες στον προφητη Δανιηλ , στη γυναικα του Μανωε να της πει οτι θα γεννησει τον Σαμψων, στον Ιωακειμ και την Αννα οτι θα γεννησουν τη Θεοτοκο, στον Ζαχαρια οτι η γυναικα του θα γεννησει τον Ιωαννη τον Προδρομο. Επισης ετρεφε την Παναγια επι δωδεκα χρονια στο Ναο, εφερε το μηνυμα του ευαγγελισμου στη Θεοτοκο, φανηκε στον Ιωσηφ για να του πει να μην φοβαται, αλλα να παραλαβει τη Μαριαμ επειδη το παιδι που θα γεννηθει θα ειναι εκ πνευματος Αγιου, αλλα και για να φυγουν προς την Αιγυπτο και να γυρισουν απο την Αιγυπτο στη γη του Ισραηλ. Ακομη αποκυλησε το λιθο απο την πορτα του ταφου του Κυριου και ανηγγειλε την Ανασταση του Κυριου στις μυροφορες.



Πολλες ειναι οι εορτες που ειναι αφιερωμενες στους αγγελους.

-η Δευτερα ημερα της εβδομαδας ειναι αφιερωμενη στα ταγματα των Ουρανιων Δυναμεων

-Συναξη του Αρχαγγελου Γαβριηλ στις 26 μαρτιου..

-Συναξη του Αρχαγγελου Γαβριηλ «εν τω Αδειν» στις 11 ιουνιου ..

στη σκητη του Πρωτατου που βρισκεται στις Καρυες της ιερας μονης Παντοκρατορος υπαρχει λακκος που εχει διαφορα κελλια. Σε ενα απο αυτα το οποιο ηταν αφιερωμενο στην Παναγια κατοικουσε ιερομοναχος με τον υποτακτικο του. Ενα σαββατο βραδυ που ο γεροντας ηταν στο Πρωτατο και ο υποτακτικος ετοιμαζοταν να αναγνωσει την ακολουθια του, ηρθε στο κελλι του ενας ξενος και ζητησε να φιλοξενηθει. Εψαλλαν μαζι την ακολουθια, οταν ομως εφτασαν στην Τιμιωτερα ο μοναχος εψαλλε μονο «την Τιμιωτερα των Χερουβειμ», ο ξενος μοναχος ομως εψαλλε « Αξιον εστι ως αληθως μακαριζειν σε την Θεοτοκον την αειμακαριστον και παναμωμητον και Μητερα του Θεου ημων» και στη συνεχεια προσθεσε και το «την Τιμιωτεραν...» εως τελους.

Ο Αγιορειτης μοναχος θαυμασε τον υμνο και ζητησε απο τον ξενο να του τον γραψει . επειδη δεν ειχε χαρτι και μολυβι ο ξενος χαραξε τον υμνο με το δαχτυλο του σε μαρμαρο και αμεσως εξαφανιστηκε.
Η μαρμαρινη πλακα απεσταλει στην Κωνσταντινουπολη και απο την εποχη εκεινη ο αρχαγγελικος αυτος υμνος ψαλλεται απο ολους τους Ορθοδοξους. Η εικονα στην οποια εψαλλει ο υμνος ονομαζεται Αξιον Εστι και φυλασσεται στο Πρωτατο, στον κεντρικο ναο των Καρυων του Αγιου Ορους.

Ο υμνος εχει ως εξης:

« Αξιον εστιν ως αληθως, μακαριζειν σε την Θεοτοκον, την αειμακαριστον και παναμωμητον, την Μητερα του Θεου ημων. Την Τιμιωτεραν των Χερουβειμ και ενδοξοτεραν ασυγκριτως των Σεραφειμ, την αδιαφθορως Θεον Λογον τεκουσαν την οντως Θεοτοκον σε μεγαλυνομεν».



*********************

- Το θαυμα του Αρχαγγελου Μιχαηλ στους Κολοσσους της Φρυγιας, το εν Χωναις στις 6 σεπτεμβριου ...

Στην περιοχη των Κολοσσων ειχε αναβλυσει πηγη με αγιασμενο νερο που θεραπευε καθε αρρωστια. Εκει χτιστηκε ναος στο ονομα του Αρχαγγελου Μιχαηλ. Οι ειδωλολατρες στραφηκαν εναντιον του ιερεα του ναου, τον προστατευσε ομως ο Αρχαγγελος και σωθηκε. Οι ειδωλολατρες δοκιμασαν τοτε να εκτρεψουν το ρου ενος ποταμου για να πνιξουν τον ιερεα και να καταστρεψουν το ναο. Τοτε ο Αρχαγγελος Μιχαηλ επενεβη και με τη ρομφαια του εσκισε στα δυο τη γη και τα νερα χωνευθηκαν μεσα. Εως σημερα τα νερα των ποταμων χωνευονται. Γιαυτο και το μερος ονομαστηκε Χωναι.


-Συναξη Αρχιστρατηγων Μιχαηλ και Γαβριηλ στις 8 Νοεμβριου.
Την ημερα αυτη ειναι και η εορτη της Πολεμικης μας Αεροποριας.



Πληθος διηγησεων της προστατευτικης δρασης Αρχαγγελων και ιδιαιτερα του Αρχαγγελου Μιχαηλ διασωζονται σε διαφορες περιοχες. Κοντα στο Αιγιο υπαρχει η Μονη των Παμμεγιστων Ταξιαρχων. Καυχημα της Μονης ειναι τα «Αχραντα Παθη» που εχουν θαυματουργικες ιδιοτητες.

Στη Μυτιληνη στο χωριο Μανταμαδες υπαρχει το μοναστηρι του Αρχαγγελου Μιχαηλ η Ταξιαρχου. Εκει φυλασσεται μια αναγλυφη εικονα του Αρχαγγελου, η οποια εχει πλαστει απο λασπη , που εγινε απο χωμα και απο το αιμα των μοναχων μαρτυρων, οι οποιοι σφαγιασθηκαν στην περιοχη κατα την τουρκοκρατια.
Τον Αρχαγγελο επλασε ο μοναδικος μοναχος που επεζησε απο τη σφαγη. Ειναι απο τα μεγαλυτερα πανελληνια προσκηνυματα που διαρκως θαυματουργει.
Στην εισοδο της μονης βρισκεται και η ολοσωμη εικονα του Αρχαγγελου, η οποια ενω ειναι τοιχογραφια , θαυματουργικα ειχε εξαφανιστει κατα της ημερες της εθνικης κρισης στην Κυπρο το 1963 και εμφανιστηκε ξανα με τη ληξη των γεγονοτων.

Στη Λεσβο επισης υπαρχει και ολοκληρο χωριο αφιερωμενο στον Αρχαγγελο Μιχαηλ, το χωριο Ταξιαρχης , οπου και η φερωνυμη εκκλησια, στην οποια μπορει να δει κανεις το αποτυπωμα στο μαρμαρινο δαπεδο της εκκλησιας, αναμνηση του θαυματος που συνεβη εκει παλαιοτερα. Οταν ο Αρχαγγελος με τη θαυματουργικη παρουσια του διεσωσε μια μοναχη την οποια καταδιωκαν οι τουρκοι.

Τον Ταξιαρχη ακομη τιμουν με μεγαλη ευλαβεια στη Συμη της Δωδεκανησου, οπου και το μοναστηρι του Πανορμιτη, οπως ετσι τον ονομαζουν εκει. Πολλα θαυματα αποδιδονται και εκει στον Αρχαγγελο. Με τους Αρχαγγελους και την προστασια τους συνδεεται ιδιαιτερα η Μονη Δοχειαριου του Αγιου Ορους.





Η ΣΥΝΑΞΗ ΤΩΝ ΑΡΧΙΣΤΡΑΤΗΓΩΝ ΜΙΧΑΗΛ ΚΑΙ ΓΑΒΡΙΗΛ ΚΑΙ
ΤΩΝ ΛΟΙΠΩΝ ΑΓΙΩΝ ΑΣΩΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΟΥΡΑΝΙΩΝ ΤΑΓΜΑΤΩΝ


ΜΙΧΑΗΛ ΚΑΙ ΓΑΒΡΙΗΛ

Τηρωντας την αρχαια παραδοση, η Εκκλησια τελει την εορτη της συναξεως των αρχιστρατηγων Μιχαηλ και Γαβριηλ και ολων των επουρανιων δυναμεων στις 8 Νοεμβριου σε αναμνηση της αποστασιας του σατανα.
Οταν ο αρχαγγελος Μιχαηλ ειδε το σατανα πεσοντα, καλεσε τις ουρανιες δυναμεις. Αναφωνησε «προσχωμεν» και υμνησε με τους υπολοιπους αγγελους το Θεο. Αυτη η συγκροτηση ονομαστηκε συναξη των ασωματων, δηλαδη προσοχη ενωση και ομονοια των αγαθων αγγελων.

Ενα μερος απο τους αγαθους αγγελους εχοντας ως επικεφαλης τους τον εωσφορο εξαιτιας της υπερηφανειας και του εγωισμου ηρθαν εναντιον του Θεου. Ετσι εξεπεσαν απο την αγαθοτητα και μεταβληθηκαν σε πονηρα πνευματα τους δαιμονες. Αντιστρατευονται το θελημα του Θεου και υποβαλλοντας τους ανθρωπους σε διαφορους πειρασμους προσπαθουν να τους απομακρυνουν απο τη σωτηρια και απο τον Θεο.

Ο Αγιος Ιωαννης ο Δαμασκηνος γραφει: « καθε κακια επινοηθηκε απο αυτους οπως και τα ακαθαρτα παθη. Και τους δωθηκε η παραχωρηση να προσβαλλουν τον ανθρωπο, δεν μπορουν ομως να εξαναγκασουν κανεναν. Σε μας υπαρχει η δυνατοτητα να δεχτουμε η να μην δεχτουμε την προσβολη».

Κατα τον Προκλο Κωνσταντινουπολεως, το ονομα Μιχαηλ ερμηνευεται ως «Δυναμις Θεου» και Γαβριηλ σημαινει «ανθρωπος Θεου». Για το λογο αυτο και ο Αρχαγγελος Γαβριηλ υπηρετησε με μοναδικο τροπο την ενσαρκωση του Θεανθρωπου.

Οι αγγελοι ειναι δημιουργηματα του Θεου «γιατι τα παντα δι' αυτου ηρθαν στην υπαρξη οσα στον ουρανο και οσα στη γη, τα ορατα και τα αορατα, θρονοι και κυριοτητες, αρχες και εξουσιες» προς Κολοσσαεις 1,16.

Σε σχεση με τους ανθρωπους ειναι ανωτεροι στη γνωση, απαλλαγμενοι απο τα παθη, αυλοι και ασωματοι, οχι ομως απολυτως γιατι παντογνωστης, απαθης, αυλος, ασωματος, πανταχου παρων ειναι μονον ο Θεος.

Ειναι δευτερα φωτα νοερα, τα οποια λαμβανουν το φωτισμο τους απο το πρωτο και αναρχο φως, το Θεο.
Στο χριστιανισμο ειναι πνευματοϋλικες υπαρξεις λεπτοσωμες και επιτελουν το εργο της δοξας και του υμνου του Θεου. Συχνα προς ωφελεια των ανθρωπων ερχονται σε επαφη με αυτους.

Στην παραδοση μας εχει σχηματιστει η εικονα της υπαρξης των αγγελων ως νεανιες με φτερα αλλα και ιεροπρεπεια, με τη μορφη ενος επουρανιου στρατευματος. Χωριζονται και κατατασσονται σε ταγματα με ξεχωριστα ονοματα.

Τα εννεα αγγελικα ταγματα ειναι: Αγγελοι, Αρχαγγελοι, Αρχες, Εξουσιες, Δυναμεις, Θρονοι, Κυριοτητες, Χερουβειμ, Σεραφειμ.

Γνωστοτεροι απο αυτους ειναι οι Αρχιστρατηγοι Αρχαγγελοι, Μιχαηλ και Γαβριηλ.
Τους Αρχιστρατηγους Μιχαηλ και Γαβριηλ τους αποκαλουμε και Ταξιαρχες και την εορτη τους των Ταξιαρχων.



ΠΗΓΗ:www.agiooros.net

''ΑΓΓΕΛΟΙ'' .. Ιωάννου Καραμούζη, Αρχιμανδρίτου

Η Αγία Γραφή και η Ιερά Παράδοση φιλοξενούν πολυάριθμες μαρτυρίες σχετικά με την ύπαρξη και τη δράση των αγγέλων. Μετά από τη πτώση των πρωτοπλάστων άγγελοι φυλάσσουν το Παράδεισο, άγγελοι διδάσκουν στον Αδάμ τον τρόπο καλλιέργειας της γης, ενώ άγγελοι εμφανίζονται στον Αβραάμ, στον Λωτ, κατά την έξοδο των Ισραηλιτών από την Αίγυπτο και σε πολλούς από τους προφήτες. Στο κείμενο της Καινής Διαθήκης οι άγγελοι μνημονεύονται σε πολλά χωρία, εκ των οποίων τα ενδεικτικότερα είναι κατά τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου και καθ΄ όλη την πορεία του Ιησού από την Γέννηση μέχρι και την Ανάληψή του.




Δημιουργία και σκοπός ύπαρξης των αγγέλων

Οι άγγελοι δημιουργήθηκαν πριν από τον υλικό κόσμο, αφού στο βιβλίο της Π.Δ. «Ιώβ» παρουσιάζεται ο Θεός να μιλά και να ομολογεί, ότι μόλις δημιούργησε τα άστρα, όλοι οι άγγελοι τον ύμνησαν με δοξολογίες.

Ενώ και ο Μ. Βασίλειος αναφέρει ότι πριν τη δημιουργία του υλικού κόσμου υπήρχε υπέρχρονη και πρεσβύτερη κατάσταση, που είναι ο κόσμος των αγγέλων.

Ο τρόπος με τον οποίο δημιουργήθηκαν από το Θεό δεν μας είναι γνωστός. Ωστόσο μπορούμε να λάβουμε μία εικόνα γι΄ αυτόν μέσα από την διδασκαλία του αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου, ο οποίος λέγει ότι οι αγγελικές δυνάμεις δημιουργήθηκαν μόλις ο Θεός συνέλαβε την ιδέα της δημιουργίας τους.
Δηλ., η απόφαση του Θεού να δημιουργήσει τον αγγελικό κόσμο σήμανε ταυτόχρονα
και τη δημιουργία του.

Ο σκοπός της δημιουργίας των αγγέλων δεν έχει να κάνει με κάποια ανάγκη του Θεού. Δεν είναι δυνατό ο υλικός ή ακόμη και αυτός ο πνευματικός κόσμος να μπορεί να προσφέρει κάτι επιπλέον στη δόξα του Θεού. Ο σκοπός της δημιουργίας των αγγέλων φανερώνεται από τον άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο, ο οποίος λέγει, ότι ο Θεός τους έδωσε ύπαρξη και ζωή γι΄ αυτούς τους ίδιους, με κίνητρο την «εκστατική» του αγάπη και αγαθότητα και με σκοπό να συμμεριστούν ως λογικά όντα τη μακαριότητά του. Μετέχουν στη Θεία μακαριότητα και τρέφονται με τη διαρκή θέα του προσώπου του Θεού. Ωστόσο αυτή η συμμετοχή στη θεία μακαριότητα ωθεί τις αγγελικές δυνάμεις σε μία συνεχή ανοδική πορεία, σε μία πορεία προς τη πνευματική τελειότητα.



Φύση και Χαρακτηριστικά των αγγέλων

Ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός προσπαθώντας να δώσει έναν ορισμό περί των αγγέλων λέγει ότι είναι φύσεις νοερές, αεικίνητες, αυτεξούσιες, ασώματες. Υπηρετούν το Θεό και είναι κατά χάριν αθάνατες. Η φύση των αγγέλων είναι πνευματική. Επειδή όμως, απολύτως άυλος και ασώματος νοείται μόνο ο Θεός, γι΄ αυτό το αγγελικό σώμα νοείται ως αιθέριο, πυροειδές, ταχύτατο και πολύ λεπτότερο από τη γνωστή μας ύλη.

Οι άγγελοι ως προς τη προαίρεση είναι ελεύθεροι και τρεπτοί, έχοντας δυνατότητα να προκόπτουν στο αγαθό, αλλά και να τρέπονται στο κακό. Οι νοερές δυνάμεις διαθέτουν, σύμφωνα με τον άγιο Γρηγόριο Παλαμά, νου και λόγο, δίχως όμως «πνεύμα ζωοποιό», επειδή δεν έχουν σώμα. Γι΄ αυτό δεν συνάγουν τη θεία γνώση μέσα από τις αισθήσεις ή από αναλύσεις λογισμών, αλλά μένοντας καθαροί από κάθε υλικό στοιχείο συλλαμβάνουν τα νοητά νοερώς και αϋλως. Παρ΄ όλη τη καθαρότητα και απλότητα της αγγελικής φύσης, οι άγγελοι είναι δεκτικοί της κακίας. Έτσι μπορούν να επιλέξουν την συνεχή προαγωγή στην άνωθεν Γνώση και την κοινωνία της Αγάπης ή την άρνηση αυτής της Αγαθότητας.

Αποτέλεσμα της ελευθερίας τους είναι και η πτώση του τάγματος του Εωσφόρου. Αυτό το αγγελικό τάγμα δεν αρκέστηκε στη θαυμαστή λαμπρότητά του, αρνήθηκε την ιεραρχημένη πρόοδο της θείας γνώσης και θέλησε τη πλήρη και άμεση εξομοίωσή του με το Θεό. Γι΄ αυτό το λόγο, ηθελημένα δόθηκε στη κακία, στερήθηκε την αληθινή ζωή, την οποία μόνο του (το τάγμα των δαιμόνων) αρνήθηκε. Κατ΄ αυτό τον τρόπο έγιναν πνεύματα νεκρά, αφού απέβαλαν την αληθινή ζωή και δεν αισθάνονται κόρο από την ορμή τους προς τη κακία προσθέτοντας με άθλιο τρόπο διαρκώς κακία επάνω στην ήδη υπάρχουσα.

Οι άγγελοι όμως που δεν ακολούθησαν τον Εωσφόρο στην αποστασία του, απέκτησαν το χάρισμα της τέλειας ατρεψίας και ακινησίας προς το κακό. Αυτό συνέβη με την ενανθρώπηση, τη σταυρική θυσία και την ανάσταση του Χριστού, αφού έμαθαν, ότι ο δρόμος που οδηγεί στην ομοίωση με το Θεό δεν είναι η έπαρση, αλλά η ταπείνωση.

Η ακινησία των αγγέλων προς το κακό δεν σημαίνει ότι εξαφανίζεται το αυτεξούσιό τους, αλλά, ότι εξαγιάζεται με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος.

Οι άγγελοι έχουν μεγαλύτερες και ανώτερες γνωστικές ικανότητες από τους ανθρώπους. Βέβαια δεν είναι ούτε παντογνώστες, ούτε παντοδύναμοι, όπως ο Θεός.

Δεν προ-γνωρίζουν τα μέλλοντα, παρά μόνο αν τους τα αποκαλύψει ο Θεός, ούτε γνωρίζουν τι ακριβώς κρύβεται στη καρδιά κάθε ανθρώπου. Δεν γνωρίζουν πότε θα γίνει η συντέλεια του κόσμου και η Δευτέρα παρουσία του Χριστού. Η μετακίνησή τους γίνεται ταχύτατα, αλλά δεν είναι πανταχού παρόντες. Κάθε φορά βρίσκονται σε συγκεκριμένο τόπο, δίχως να γνωρίζουν το τι συμβαίνει αλλού.

Δεν έχουν φύλο, γιατί η φύση τους είναι πνευματική, ενώ δεν χρειάζονται τροφή για να ζήσουν, ή ανάπαυση για να ξεκουραστούν, αλλά ούτε πεθαίνουν και ούτε πολλαπλασιάζονται. Η αθανασία τους δεν πηγάζει από τη φύση τους, αλλά επειδή μετέχουν «κατά χάριν» στην αγιότητα του Θεού.



Διάταξη των αγγέλων

Ο αριθμός των αγγελικών όντων είναι ανυπολόγιστος και απροσμέτρητος. Ο ίδιος ο Ιησούς ομιλεί στη Γεσθημανή για περισσότερες από δώδεκα λεγεώνες αγγέλων, ενώ ο Ευαγγελιστής Ιωάννης μαρτυρεί ότι είδε και άκουσε γύρω από το Θεϊκό θρόνο χορωδία από μυριάδες μυριάδων και χιλιάδες χιλιάδων αγγέλων.


Όλοι αυτοί οι αναρίθμητοι άγγελοι είναι οργανωμένοι σε τάγματα ή αλλιώς σε τάξεις. Συγκεντρώνοντας τις αναφορές σε αυτό το θέμα του Προφήτη Ησαϊα, του προφήτη Ιεζεκιήλ, του αποστόλου Παύλου, του αγίου Διονυσίου του αρεοπαγίτη και του Οσίου Νικήτα Στηθάτου, μπορούμε να καταλήξουμε στα εξής:

Τα τάγματα των αγγέλων είναι εννέα, τα οποία ταξινομούνται σε τρεις τρίχορες ιεραρχίες ή ταξιαρχίες, κατά τον ακόλουθο τρόπο: Σεραφείμ, Χερουβείμ, Θρόνοι - Κυριότητες, Δυνάμεις, Εξουσίες - Αρχές, Αρχάγγελοι, Άγγελοι.



Ιδίωμα της πρώτης ιεραρχίας είναι η πύρινη σοφία και η γνώση των ουρανίων, ενώ έργο τους ο θεοπρεπής ύμνος του «γελ». Η δεύτερη ιεραρχία έχει ως ιδίωμα τη διευθέτηση των μεγάλων πραγμάτων και την διενέργεια των θαυμάτων, ενώ έργο τους είναι ο τρισάγιος ύμνος «Άγιος, Άγιος, Άγιος». Τέλος ιδίωμα της τρίτης ιεραρχίας είναι να εκτελούν θείες υπηρεσίες και έργο τους αποτελεί ο ύμνος «Αλληλούϊα».



Πέρα από τα ονόματα των εννέα τάξεων, η Αγία Γραφή μας φανερώνει και τα προσωπικά ονόματα ορισμένων αγγέλων. Γνωρίζουμε το Γαβριήλ, που σημαίνει «ήρωας του Θεού», από την εμφάνισή του στο προφήτη Δανιήλ, στο προφήτη Ζαχαρία και στη Θεοτόκο. Γνωρίζουμε το Μιχαήλ, που σημαίνει «τις ως ο Θεός ημών», ενώ εμφανίζεται πολλές φορές στη Παλαιά Διαθήκη. Ο Ραφαήλ είναι ο τρίτος άγγελος που γνωρίζουμε, το όνομά του σημαίνει «ο Κύριος θεραπεύει» και εμφανίζεται στον Τωβίτ μεταφέροντας τις ανθρώπινες προσευχές στο θρόνο του Θεού. Τέλος, γνωστός από την εβραϊκή παράδοση είναι και ο Ουριήλ.




Έργο των αγγέλων


Οι άγγελοι πραγματοποιούν τριπλό έργο.


Πρώτα απ΄ όλα δοξολογούν ακατάπαυστα το Θεό. Αυτή η δοξολογία δεν τους έχει επιβληθεί ως εντολή, αλλά είναι τελείως αυθόρμητη, που ξεπηγάζει από τους ίδιους, όταν αντικρύζουν το κάλλος του Θεϊκού προσώπου και τα μεγαλεία της δημιουργίας του. Τη νύχτα των Χριστουγέννων π.χ., εμφανίσθηκε πλήθος στρατιάς ουρανίου που αινούσε τον Θεό για το γεγονός της θείας ενσαρκώσεως.


Το δεύτερο έργο τους είναι η διακονία στη Θεία Οικονομία. Νιώθουν τόση αγάπη και ευγνωμοσύνη προς το Πλάστη τους και σφοδρή επιθυμία για τη δική τους πρόοδο, ώστε να διακονούν τα μυστήρια της Θείας Οικονομίας. Τα αγγελικά τάγματα μεταδίδουν ιεραρχικά το φωτισμό και τη γνώση το ένα στο άλλο. Τις αποκαλύψεις του Θεού τις διδάσκουν οι ανώτερες τάξεις στις κατώτερες και όταν επιτρέψει ο Θεός να αποκαλυφθεί κάποιο μυστήριο σε νου αγίου ανθρώπου, αυτό θα γίνει ιεραρχικά.

Το τρίτο έργο των αγγελικών δυνάμεων αφορά τη σωτηρία των ανθρώπων. Με αυτό επιφορτίσθηκαν μετά την δημιουργία του ανθρώπου και το επιτελούν με ιδιαίτερη προθυμία και χαρά, αφού κάθε φορά που μετανοεί ένας άνθρωπος για τις αμαρτίες του, πανηγυρίζουν και χαίρονται στον ουρανό.

Στο αρχαιότατο έργο «ποιμήν» του Ερμά, γίνεται λόγος για τον προσωπικό φύλακα άγγελο κάθε ανθρώπου. Αυτός μάλιστα είναι τρυφερός, σεμνός, πράος, διδάσκει στην ανθρώπινη καρδιά τη δικαιοσύνη και το δρόμο προς το αγαθό. Και άλλοι πατέρες της εκκλησίας μας διδάσκουν ότι απαραίτητη προϋπόθεση παραμονής του φύλακα αγγέλου δίπλα στον άνθρωπο, είναι ο άγιος βίος, διαφορετικά απομακρύνεται εξ΄ αιτίας των πονηρών και αμαρτωλών έργων. Ο άγγελος αυτός παρηγορεί στις θλίψεις, βοηθά στους πόνους, συμπάσχει με τον άνθρωπο, τον οδηγεί στη μετάνοια και τον προστατεύει από ορατούς και αόρατους εχθρούς.

Εκτός όμως από το φύλακα άγγελο του κάθε ανθρώπου, υπάρχουν και οι φύλακες άγγελοι των εθνών, των πόλεων και των κατά τόπους εκκλησιών. Στη Παλαιά Διαθήκη, στο βιβλίο του Δευτερονομίου, ο Θεός διαμοιράζει τα έθνη και τοποθετεί τα όρια των εθνών σύμφωνα με τον αριθμό των αγγέλων Του. Έπειτα, ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος παρατηρεί ότι ο Θεός έχει εγκαταστήσει σε κάθε πόλη στρατόπεδα αγγέλων που αναχαιτίζουν τις επιθέσεις των δαιμόνων. Ενώ τέλος, ο άγιος Ιππόλυτος είναι ιδιαίτερα σαφής, όταν παρομοιάζει την εκκλησία με πλοίο που έχει ναύτες τους αγγέλους.



Τιμή των αγγέλων

Η ορθόδοξη εκκλησία τιμούσε πάντοτε τους αγγέλους. Η δε τιμητική τους προσκύνηση διακηρύχθηκε επίσημα από τη Ζ΄ οικουμενική σύνοδο, σε αντιδιαστολή προς τη λατρεία που αφορά μόνο το πρόσωπο του Θεού.

Στον εβδομαδιαίο λειτουργικό κύκλο των ακολουθιών, η Δευτέρα αφιερώνεται στις αγγελικές δυνάμεις. Δύο παρακλητικοί κανόνες αφορούν το φύλακα άγγελο και τις επουράνιες Δυνάμεις.

Ο ετήσιος λειτουργικός κύκλος σηματοδοτείται από έξι εορτές αφιερωμένες στον αγγελικό κόσμο, με κυρίαρχη εκείνη της 8ης Νοεμβρίου, κατά την οποία εορτάζεται η σύναξη των αγγέλων υπό τον αρχάγγελο Μιχαήλ, ως αντίσταση κατά της αποστασίας του Εωσφόρου.

Αλλά η κατεξοχήν τιμή των αγγέλων γίνεται στη Θεία Λειτουργία. Εκεί, ο λαός του Θεού στη γη και οι στρατιές του ουρανού με ένα στόμα, σε μία κοινή λειτουργική σύναξη προσφέρουν στο Θεό δοξολογία. Μαζί με τους ιερείς συνέρχονται στο θυσιαστήριο και συλλειτουργούν τη θεϊκή αγαθότητα. Μαζί κυκλώνουν την αγία Τράπεζα και τα τίμια δώρα, διά χειρός αγγέλου αναφέρονται εις οσμήν ευωδίας πνευματικής στο υπερουράνιο και νοερό θυσιαστήριο.

Ωστόσο, εκείνοι που τιμούν ιδιαίτερα τους αγγέλους είναι οι μοναχοί. Μέσα από την διαρκή προσευχή τους, την υπεράνθρωπη άσκησή τους, αγωνίζονται να ομοιάσουν στους αγγέλους και να αναπληρώσουν το εκπεσόν τάγμα των δαιμόνων. Γι΄ αυτό και η ακολουθία της μοναχικής κουράς φέρει το όνομα: «Ακολουθία του μεγάλου και αγγελικού Σχήματος».



ΠΗΓΗ:orthodox-world.pblogs.gr

''ΑΓΓΕΛΟΙ'' .. Γεωργίου Παπαβαρνάβα,Πρωτοπρεσβύτερου

Τι είναι οι τα Σεραφίμ,Χερουβίμ ;;
Ποιές και πόσες είναι οι "Αγγελικές Δυνάμεις";;


Οι άγγελοι δημιουργήθηκαν πρίν από τον ορατό κόσμο και τον άνθρωπο. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, ο Θεός «έπλασε τούς αγγέλους πρίν από εμάς για χάρη μας για να αποστέλλονται ως διάκονοι, όπως λέγει ο Παύλος, στούς μέλλοντας να κληρονομήσουν την σωτηρία» (Ε.Π.Ε., τόμ. 9ος, σελ. 80, 81)
Σύμφωνα με την Ορθόδοξη θεολογία, όπως συνοψίζεται στην διδασκαλία του αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού, οι άγγελοι είναι υπάρξεις πνευματικές, αεικίνητες, ελεύθερες, ασώματες, που υπηρετούν τον Θεόν και είναι κατά χάριν αθάνατες. Τό σχήμα και την κατάσταση των υπάρξεων αυτών, μόνον ο Θεός τα γνωρίζει. Είναι όμως ασώματοι και αεικίνητοι οι άγγελοι σε σχέση με τούς ανθρώπους. Σέ σύγκριση με τον Θεό, τον μόνον ασώματο, είναι δυσκίνητοι και υλικοί. Είναι πλασμένοι από λεπτή ύλη. Μόνον ο Θεός είναι αληθινά άϋλος και ασώματος. Δέν έχουν ανάγκη από γλώσσα και ακοή, αλλά πληροφορούνται μεταξύ τους τα προσωπικά διανοήματα και τις αποφάσεις τους, χωρίς τον προφορικό λόγο. Όταν επικοινωνούν με τούς ανθρώπους, τότε λαμβάνουν σχήμα και μορφή για να μπορούν οι άνθρωποι να τούς βλέπουν. Η θέα τους είναι φωτεινή και τα ρούχα τους είναι συνήθως λευκά, πράγμα που φανερώνει την καθαρότητά τους. Τροφή τους είναι η θέα του Θεού, τον Οποίο βλέπουν, κατά το μέτρο της δυνατότητός τους.
Οι άγγελοι και οι αρχάγγελοι, διαφυλάττουν τα μέρη της γής, είναι άρχοντες των λαών και των χωρών, όπως τούς όρισεν ο Δημιουργός, τακτοποιούν τα ανθρώπινα και προστατεύουν όσους τούς επικαλούνται, κυρίως από το μίσος και την μανία του διαβόλου. «Όπου επισκιάσει η χάρις σου Αρχάγγελε, εκείθεν του διαβόλου διώκεται η δύναμις, ου φέρει γάρ τώ φωτί σου προσμένειν ο πεσών εωσφόρος...».
(Δοξαστικό των αίνων, 8ης Νοεμβρίου).

Σέ κάθε θεία Λειτουργία, η οποία είναι Σύναξη ουρανού και γής, συλλειτουργούν με τον Αρχιερέα ή τον Ιερέα άγγελοι. Στήν μικρή είσοδο, ο Λειτουργός παρακαλεί τον Κύριο να στείλη αγγέλους, για να συλλειτουργήσουν μαζί του και θα συνδοξολογήσουν την αγαθότητα του Θεού.
Ο Διάκονος, επίσης, δέεται: «άγγελον ειρήνης, πιστόν οδηγόν, φύλακα των ψυχών και των σωμάτων ημών παρά του Κυρίου αιτησώμεθα».

"Εννέα είναι τα ουράνια τάγματα και τρείς τάξεις ή τρία συστήματα, που το καθένα αποτελεί τριάδα".

Η πρώτη τριάς είναι αυτή που είναι πάντοτε γύρω από τον Θεό και είναι έτοιμη να ενωθή με αυτόν αμέσως, χωρίς την μεσολάβηση κανενός. Είναι η τάξη των εξαπτερύγων Σεραφίμ και των πολυομμάτων Χερουβίμ και των αγιοτάτων Θρόνων.

Δευτέρα τάξη είναι εκείνη των Κυριοτήτων, των Δυνάμεων και των Εξουσιών. Έργο της είναι οι διευθετήσεις των μεγάλων πραγμάτων, οι ενέργειες των θαυμάτων και ο Τρισάγιος ύμνος, το Άγιος, Άγιος, Άγιος.

Τρίτη και τελευταία είναι η τάξη των Αρχών, των Αρχαγγέλων και των Αγγέλων, το χαρακτηριστικό γνώρισμα της οποίας είναι το "λειτουργικόν εν διακονίαις και τέλος ο ιερός ύμνος του Αλληλούϊα"» (Φιλοκαλία, τόμ. 3ος, σελ. 354, 355).

Από την ώρα που βγήκαμε από την μήτρα της Εκκλησίας, την Κολυμβήθρα του βαπτίσματος, μάς παραστέκει ένας άγγελος, ο οποίος είναι φύλακας των ψυχών και των σωμάτων μας.
Δέν φεύγει από κοντά εάν εμείς δεν τον διώξουμε με την αμαρτωλή ζωή μας. Εκείνο που τον ξαναφέρνει κοντά μας είναι η αληθινή μετάνοια. Οι άγγελοι χαίρονται και πανηγυρίζουν, όταν κάποιος μετανοή ειλικρινά.

Στό τέλος του «Μικρού Αποδείπνου», μιάς κατανυκτικής ακολουθίας που θα πρέπει να την διαβάζουμε όλοι μας κάθε βράδυ, υπάρχει μιά θαυμάσια προσευχή στον φύλακα άγγελό μας.
Ο π. Παΐσιος έλεγε ότι πρέπει να προσπαθήσουμε να αποκτήσουμε φιλία με τούς αγίους και τούς αγγέλους. Ιδαίτερα, με τον άγιο του οποίου φέρουμε το όνομα και με τον φύλακα άγγελό μας. Καί αυτό μπορεί να γίνη με την οργανική ένταξή μας στην πνευματική ατμόσφαιρα της Εκκλησίας, με την αδιάλειπτη προσευχή, την μυστηριακή ζωή και την άσκηση, ήτοι την βίωση των εντολών του Χριστού.


.......................................


Σχετικές Ερωτήσεις:


Στην Καινή Διαθήκη έχουμε αναφορές για τους αγγέλους και την ύπαρξη τους;

- Η ύπαρξη των αγγέλων είναι πιστοποιημένη τόσο στην Παλαιά όσο και στην Καινή Διαθήκη.Βέβαια στην Καινή Διαθήκη οι αναφορές είναι περισσότερες.


Ας τις δούμε:


Ματθ. (α, 20)
Ταύτα δε αυτού ενθυμηθέντος ιδού άγγελος Κυρίου κατ΄ όναρ εφάνη αυτώ λέγων· Ιωσήφ υιός Δαυΐδ, μη φοβηθής παραλαβείν Μαριάμ την γυναίκα σου· το γαρ εν αυτή γεννηθέν εκ Πνεύματος εστίν Αγίου·

Ματθ. (α, 24)
Διεγερθείς δε ο Ιωσήφ από του ύπνου εποίησεν ως προσέταξεν αυτώ ο άγγελος Κυρίου και παρέλαβε την γυναίκα αυτού,

Ματθ. (β, 13)
Αναχωρησάντων δε αυτών ιδού άγγελος Κυρίου φαίνεται κατ΄ όναρ τω Ιωσήφ λέγων· εγερθείς παράλαβε το παιδίον και την μητέρα αυτού και φεύγε εις Αίγυπτον, και ίσθι εκεί έως αν είπω σοι· μέλλει γαρ Ηρώδης ζητείν το παιδίον του απολέσαι αυτό.

Ματθ. (β, 19)
Τελευτήσαντος δε του Ηρώδου ιδού άγγελος Κυρίου κατ΄ όναρ φαίνεται τω Ιωσήφ εν Αιγύπτω

Ματθ. (κη, 2)
και ιδού σεισμός εγένετο μέγας· άγγελος γαρ Κυρίου καταβάς εξ ουρανού προσελθών απεκύλισε τον λίθον από της θύρας και εκάθητο επάνω αυτού,

Ματθ. (κη, 5)
αποκριθείς δε ο άγγελος είπε ταις γυναιξί· μη φοβείσθε υμείς· οίδα γαρ ότι Ιησούν τον εσταυρωμένον ζητείτε·

Ματθ. (δ, 6)
και λέγει αυτώ· ει υιός ει του Θεού, βάλε σεαυτόν κάτω· γέγραπται γαρ ότι τοις αγγέλοις αυτού εντελείται περί σου, και επί χειρών αρούσί σε, μήποτε προσκόψης προς λίθον τον πόδα σου.

Ματθ. (δ, 11)
Τότε αφίησιν αυτόν ο διάβολος, και ιδού άγγελοι προσήλθον και διηκόνουν αυτώ.

Ματθ. (ιγ, 39)
ο δε εχθρός ο σπείρας αυτά εστίν ο διάβολος· ο δε θερισμός συντέλεια του αιώνος εστίν· οι δε θερισταί άγγελοί εισιν.

Ματθ. (ιγ, 49)
ούτως έσται εν τη συντελεία του αιώνος. εξελεύσονται οι άγγελοι και αφοριούσι τους πονηρούς εκ μέσου των δικαίων

Ματθ. (ιη, 10)
Οράτε μη καταφρονήσητε ενός των μικρών τούτων· λέγω γαρ υμίν ότι οι άγγελοι αυτών εν ουρανοίς δια παντός βλέπουσι το πρόσωπον του πατρός μου του εν ουρανοίς.

Ματθ. (κβ, 30)
εν γαρ τη αναστάσει ούτε γαμούσιν ούτε εκγαμίζονται, αλλ΄ ως άγγελοι Θεού εν ουρανώ εισί.
Ματθ. (κδ, 36)
Περί δε της ημέρας εκείνης και ώρας ουδείς οίδεν, ουδέ οι άγγελοι των ουρανών, ει μη ο πατήρ μου μόνος.

Ματθ. (κε, 31)
Όταν δε έλθη ο υιός του ανθρώπου εν τη δόξη αυτού και πάντες οι άγιοι άγγελοι μετ΄ αυτού, τότε καθίσει επί θρόνου δόξης αυτού,

Ματθ. (ιστ, 27)
μέλλει γαρ ο υιός του ανθρώπου έρχεσθαι εν τη δόξη του πατρός αυτού μετά των αγγέλων αυτού, και τότε αποδώσει εκάστω κατά την πράξιν αυτού.

Ματθ. (κστ, 53)
ή δοκείς ότι ου δύναμαι άρτι παρακαλέσαι τον πατέρα μου, και παραστήσει μοι πλείους ή δώδεκα λεγεώνας αγγέλων;

Λουκ. (α, 11)
ώφθη δε αυτώ άγγελος Κυρίου εστώς εκ δεξιών του θυσιαστηρίου του θυμιάματος.

Λουκ. (α, 13)
είπε δε προς αυτόν ο άγγελος· μη φοβού, Ζαχαρία· διότι εισηκούσθη η δέησίς σου, και η γυνή σου Ελισάβετ γεννήσει υιόν σοι, και καλέσεις το όνομα αυτού Ιωάννην·

Λουκ. (α, 19)
και αποκριθείς ο άγγελος είπεν αυτώ· εγώ ειμί Γαβριήλ ο παρεστηκώς ενώπιον του Θεού, και απεστάλην λαλήσαι προς σε και ευαγγελίσασθαί σοι ταύτα·

Λουκ. (α, 26)
Εν δε τω μηνί τω έκτω απεστάλη ο άγγελος Γαβριήλ υπό του Θεού εις πόλιν της Γαλιλαίας, η όνομα Ναζαρέτ,

Λουκ. (α, 28)
και εισελθών ο άγγελος προς αυτήν είπε· χαίρε, κεχαριτωμένη· ο Κύριος μετά σου· ευλογημένη συ εν γυναιξίν.

Λουκ. (α, 30)
και είπεν ο άγγελος αυτή· μη φοβού, Μαριάμ· εύρες γαρ χάριν παρά τω Θεώ.

Λουκ. (α, 35)
και αποκριθείς ο άγγελος είπεν αυτή· Πνεύμα Άγιον επελεύσεται επί σε και δύναμις υψίστου επισκιάσει σοι· διο και το γεννώμενον άγιον κληθήσεται υιός Θεού.

Λουκ. (α, 38)
είπε δε Μαριάμ· ιδού η δούλη Κυρίου· γένοιτό μοι κατά το ρήμα σου. και απήλθεν απ΄ αυτής ο άγγελος.

Λουκ. (β, 9)
και ιδού άγγελος Κυρίου επέστη αυτοίς και δόξα Κυρίου περιέλαμψεν αυτούς, και εφοβήθησαν φόβον μέγαν.

Λουκ. (β, 10)
και είπεν αυτοίς ο άγγελος· μη φοβείσθαι. ιδού γαρ ευαγγελίζομαι υμίν χαράν μεγάλην, ήτις έσται παντί τω λαώ,

Λουκ. (κβ, 43)
ώφθη δε αυτώ άγγελος απ΄ ουρανού ενισχύων αυτόν.

Λουκ. (β, 15)
και εγένετο ως απήλθον απ΄ αυτών εις τον ουρανόν οι άγγελοι, και οι άνθρωποι οι ποιμένες είπον προς αλλήλους· διέλθωμεν δη έως Βηθλεέμ και ίδωμεν το ρήμα τούτο το γεγονός, ο ο Κύριος εγνώρισεν ημίν.

Λουκ. (δ, 10)
γέγραπται γαρ ότι τοις αγγέλοις αυτού εντελείται περί σου του διαφυλάξαι σε,

Λουκ. (κ, 36)
ούτε γαρ αποθανείν έτι δύνανται· ισάγγελοι γαρ εισί και υιοί εισί του Θεού, της αναστάσεως υιοί όντες,

Λουκ. (θ, 26)
ος γαρ εάν επαισχυνθή με και τους εμούς λόγους, τούτον ο υιός του ανθρώπου επαισχυνθήσεται όταν έλθη εν τη δόξη αυτού και του πατρός και των αγίων αγγέλων.

Λουκ. (ιβ, 8)
Λέγω δε υμίν· πας ος αν ομολογήση εν εμοί έμπροσθεν των ανθρώπων, και ο υιός του ανθρώπου ομολογήσει εν αυτώ έμπροσθεν των αγγέλων του Θεού·

Λουκ. (ιβ, 9)
ο δε αρνησάμενός με ενώπιον των ανθρώπων απαρνηθήσεται ενώπιον των αγγέλων του Θεού.

Λουκ. (ιε, 10)
ούτω, λέγω υμίν, χαρά γίνεται ενώπιον των αγγέλων του Θεού επί ενί αμαρτωλώ μετανοούντι.

Λουκ. (ιστ, 22)
εγένετο δε αποθανείν τον πτωχόν και απενεχθήναι αυτόν υπό των αγγέλων εις τον κόλπον Αβραάμ· απέθανε δε και ο πλούσιος και ετάφη.

Ιωαν. (α, 52)
και λέγει αυτώ· αμήν αμήν λέγω υμίν, απ΄ άρτι όψεσθε τον ουρανόν ανεωγότα, και τους αγγέλους του Θεού αναβαίνοντας και καταβαίνοντας επί τον υιόν του ανθρώπου.

Ιωαν. (ε, 4)
άγγελος γαρ κατά καιρόν κατέβαινεν εν τη κολυμβήθρα, και εταράσσετο το ύδωρ· ο ουν πρώτος εμβάς μετά την ταραχήν του ύδατος υγιής εγίνετο ω δήποτε κατείχετο νοσήματι.

Ιωαν. (ιβ, 29)
ο ουν όχλος ο εστώς και ακούσας έλεγε βροντήν γεγονέναι· άλλοι έλεγον· άγγελος αυτώ λελάληκεν.

Ιωαν. (κ, 12)
ως ουν έκλαιε, παρέκυψεν εις το μνημείον και θεωρεί δύο αγγέλους εν λευκοίς καθεζομένους, ένα προς τη κεφαλή και ένα προς τοις ποσίν, όπου έκειτο το σώμα του Ιησού.

Μαρκ. (α, 2)
Ως γέγραπται εν τοις προφήταις, ιδού εγώ αποστέλλω τον άγγελόν μου προ προσώπου σου, ος κατασκευάσει την οδόν σου έμπροσθέν σου·

Μαρκ. (α, 13)
και ην εκεί εν τη ερήμω ημέρας τεσσαράκοντα πειραζόμενος υπό του σατανά, και ην μετά των θηρίων, και οι άγγελοι διηκόνουν αυτώ.

Μαρκ. (ιβ, 25)
όταν γαρ εκ νεκρών αναστώσιν, ούτε γαμούσιν ούτε γαμίζονται, αλλ΄ εισίν ως άγγελοι οι εν τοις ουρανοίς,

Μαρκ. (ιγ, 27)
και τότε αποστελεί τους αγγέλους αυτού και επισυνάξει τους εκλεκτούς αυτού εκ των τεσσάρων ανέμων, απ΄ άκρου της γης έως άκρου του ουρανού.

Μαρκ. (ιγ, 32)
Περί δε της ημέρας εκείνης ή της ώρας ουδείς οίδεν, ουδέ οι άγγελοι εν ουρανώ, ουδέ ο υιός, ει μη ο πατήρ.

Μαρκ. (η, 38)
ος γαρ εάν επαισχυνθή με και τους εμούς λόγους εν τη γενεά ταύτη τη μοιχαλίδι και αμαρτωλώ, και ο υιός του ανθρώπου επαισχυνθήσεται αυτόν όταν έλθη εν τη δόξη του πατρός αυτού μετά των αγγέλων των αγίων.


Επίσης πάμπολλες αναφορές έχουμε στις πράξεις των αποστόλων καθώς και στην αποκάλυψη του Ιωάννου.




Ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός λέει:

«Άγγελος εστιν ουσία νοερά, αεικίνητος, αυτεξούσιος, ασώματος, Θεώ λειτουργούσα, κατά χάριν εν τη φύσει το αθάνατον ειληφυια».
Επομένως είναι πνεύματα άΰλα, ουράνια, ασώματα και αθάνατα. Γι’ αυτό και ονομάζονται και ουράνιες και ασώματες δυνάμεις. Και συνεχίζει ότι είναι «αεικίνητοι, αυτεξούσιοι, κατά χάριν εν τη φύσει το αθάνατον ειληφότες». Επίσης, οι Άγγελοι είναι «φύσις λογική, νοερά τε και αυτεξούσιος, αθάνατος ου φύσει, αλλά χάριτι… Ου περιορίζεται υπό τειχών και θυρών και κλείθρων και σφραγίδων. Ότε δε εισιν εν τω ουρανω, ουκ εισιν εν τη γη· και εις την γην υπό του Θεού αποστελλόμενοι ουκ εναπομένουσι τω ουρανω».




Έχουν οι Άγγελοι το «αυτεξούσιο»; Αν ναι, τότε ποιος μας λέει ότι δεν συνεχίζουν, κάποιοι να θέλουν να αποστατήσουν και να ακολουθήσουν τον Εωσφόρο;


Από το βιβλίο "Εμφανίσεις και θαύματα των Αγγέλων" Ι.Μ. Παρακλήτου:


Όσοι άγγελοι δεν ακολούθησαν τον Εωσφόρο στη πτώση του, έλαβαν το χάρισμα της τελείας ατρεψίας και ακινησίας προς το κακό. Και πότε το έλαβαν; Όταν έγινε η ενανθρώπηση του Θεού και έμαθαν έμπρακτα το δρόμο που οδηγεί στην ομοίωση του Θεού που δεν είναι η έπαρση, αλλά η ταπείνωση. Και κυρίως μετά το πάθος και την ανάσταση του Χριστού, έγιναν από <<δυσκίνητοι στο κακό>>, <<ακίνητοι όχι στη φύση, αλλά χάριτι του μόνου αγαθού>>. (Αγ.Ιω.Δαμασκηνός)

Η ακινησία τους αυτή στο κακό και η στερέωσή τους στην αρετή, δεν σημαίνει ότι εξαφανίζεται το αυτεξούσιό τους, αλλά ότι με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος εξαγιάζεται. Τώρα δηλαδή διαφέρουν από τους δαίμονες μόνο στην αγαθή προαίρεση, στην αγαθή βούληση και στην υπακοή τους προς το Θεό. Η γνωστική τους ικανότητα και η δύναμη των αγγέλων είναι μεγάλες και πολύ ανώτερες από όλους μαζί τους ανθρώπους, χωρίς βέβαια να αγγίζουν την παντοδυναμία του Θεού, όπου μπροστά στην παγγνωσία του Θεού, είναι μηδαμινή....


Οι άγγελοι δεν έχουν φύλο, γιατί η φύση τους είναι πνευματική.

Δεν έχουν ανάγκη από υλική τροφή ή ανάπαυση και δεν πεθαίνουν.

Είναι αθάνατοι <<κατά χάριν>>. (Αγ.Ιω.Δαμασκηνού).

Είναι ταχύτατοι στις κινήσεις τους αλλά όχι και <<πανταχού παρόντες>>.

Δεν περιορίζονται από τοίχους, πόρτες κλπ τοπικούς και χρονικούς περιορισμούς.

Όταν είναι στον ουρανό δεν είναι στη γη και όταν είναι στη γη δεν είναι στον ουρανό.



*******************

ΑΓΓΕΛΟΙ ΚΥΡΙΟΥ

Ο κόσμος των Αγγέλων

Α' Μέρος -2

- Η ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΙΕΡΑΡΧΙΑ

Οι άγγελοι έχουν ταξινομηθεί από πολλούς σε τάξεις και ομάδες. Πολλά ονόματα και άλλοι τόσοι τρόποι κατάταξης έχουν δοθεί σε αυτές τις ομάδες, αλλά τελικά οι περισσότεροι θεολόγοι και μεταφυσικοί συμφωνούν στο διαχωρισμό που παραδίδεται πρωτίστως από τον Διονύσιο τον Αρεοπαγίτη στην «Ουράνια Ιεραρχία» και εν συνεχεία σχολιάζεται από τον Άγιο Θωμά τον Ακινάτη στο έργο του «Summa Theologica». Ο εν λόγω διαχωρισμός συνίσταται συνολικά σε 3 διακοσμήσεις και 9 τάγματα. Παραδίδεται ένα είδος σχεδιαγράματος με 3 ομόκεντρους κύκλους, όπου σαν κέντρο λαμβάνεται ο Θεός. Κάθε κύκλος αντιπροσωπεύει μια κατηγορία αγγέλων και όσο πιο κοντά βρίσκεται στο κέντρο, τόσο πιο κοντά βρίσκονται στο Θεό οι άγγελοι που ανήκουν σ’ αυτόν, απομακρυνόμενοι από το λειτουργικό επίπεδο του ανθρώπινου κόσμου..

Συνοπτικά:

Στον πρώτο κύκλο ανήκουν οι άγγελοι που υπηρετούν άμεσα το Θεό:
1. Σεραφείμ
2. Χερουβείμ
3. Θρόνοι (Οφανείμ)

Στον δεύτερο κύκλο οι άγγελοι που δρουν ως θεϊκοί κυβερνήτες:
1. Εξουσίες
2. Κυριότητες
3. Δυνάμεις

Στον τρίτο κύκλο οι άγγελοι που δρουν ως κομιστές των θεϊκών μηνυμάτων:
1.Αρχές
2.Αρχάγγελοι
3.Άγγελοι› .. Τα Σεραφείμ (που το όνομά τους σημαίνει «Αυτοί που λάμπουν»), βρίσκονται στην ανώτατη βαθμίδα της ιεραρχίας και είναι οι άγγελοι που βρίσκονται πιο κοντά απ’ όλους στο θρόνο του Θεού. Είναι αυτοί που τραγουδούν ασταμάτητα το τρισάγιο «Άγιος, άγιος, άγιος…» και περικυκλώνουν το θρόνο, εκπορευόμενοι από τη Γνώση που πηγάζει απ’ το Θεό. Λέγεται ότι το φως που εκπέμπουν είναι τόσο έντονο που ούτε καν άλλα θεία όντα δεν μπορούν να τους αντικρίσουν και υπάρχουν 4 τέτοια αγγελικά όντα, τα οποία αναφέρονται ως τα 4 ιερά θηρία στην Αποκάλυψη.

«Τα Σεραφείμ: Ταύτα, ως επουράνια όντα σχηματίζοντα τήν Αυλήν του Γιαχβέ, δέν μνημονεύονται παρά της Π. Διαθήκης, ειμή εις τό Ησ. στ´ 2-6. Πολλά έτυμα προετάθησαν προς εξήγηση της εβραϊκής ταύτης λέξεως. Συνηθέστερο, αυτή ετυμολογείται εκ του ρήματος “σαράφ”, καίω. Συνεσχετίσθη όμως επίσης και μέ τήν αιγυπτιακή λέξιν “σερέφ”, την σημαίνουσας τούς πτερωτούς κύνας, οι οποίοι φυλάσσουν την είσοδο ορισμένων τάφων. Εγένετο επίσης συσχέτισης και με μίαν ρηματική ρίζα, η οποία εις την αραβική σημαίνει το είναι τίνα ευγενή. Πρέπει, όμως, ωσαύτως να σημειωθεί ότι η λέξις “σαράφ”, ενικός του σεραφείμ, χρησιμοποιείται ως επίθετο παρά το ουσιαστικό “ναχας”, οφις, εις τα Αριθ. κα´ 6-9 και Δευτερ. η´ 15, όπου σημαίνει τούς πύρινους όφεις, τούς οποίους ο Θεός απέστειλε προς τιμωρία των υιών Ισραήλ, όταν ούτοι έδειξαν ανυπομονησία και μίλησαν κατ’ αυτού και κατά του Μωϋσέως στην έρημο. Οι όφεις ούτοι χαρακτηρίστηκαν, φαίνεται, πύρινοι εξ αιτίας του ιδιαιτέρου άλγους, το οποίον προκαλούσαν τα δήγματα των. Ας υπενθυμίσωμεν, τέλος, ότι η λέξις “σαραφ” σημαίνει επίσης τον χαλκούν όφη, τον οποίον τοποθέτησε ο Μωυσής επί ενός ραβδιού (Αριθ. κα´ 8), ως και ένα μυθικό όφη, καρπό της λαϊκής φαντασίας, περί του οποίου γίνεται μνεία εις τό Ησ. ιδ´ 29 και λ´ 6.

Για να επανέλθουμε στη διήγηση του στ´ κεφ. του Ησαίου, τα σεραφείμ παριστάνονται εκεί ως όντα περικυκλούντα τον θρόνο του Γιαχβέ, όμοια με τούς αγγέλους του Γ´ Βασ. κβ´ 19. Διακηρύσσουν την αγιότητα του Γιαχβέ και είναι επίσης επιφορτισμένα με την απομάκρυνση των βέβηλων και την εξάγνιση εκείνων, τούς οποίους ο Γιαχβέ καλεί να τον πλησιάσουν (στ´ 4), φαίνεται να προέρχεται από την αναπνοή των, πράγμα όπερ επιτρέπει την εικασίαν ότι είναι εμπύρου πράγματι φύσεως, εξ ής και τό όνομα των. Η αυτή διήγηση διευκρινίζει, ότι έχουν χείρας, πόδας, ανθρώπινη φωνή και τρία ζεύγη πτερύγων. Διετυπώθη η υπόθεσις, επειδή τό όνομα των σημαίνει ενίοτε όφεις, ότι είχαν σώμα όφεως και ήσαν, κατ’ ακολουθία, μεικτά όντα, ως τα χερουβίμ των οραμάτων του Ιεζεκιήλ. Αλλά το συμπέρασμα τούτο δεν ευσταθεί, διότι η λέξις “σαραφ” σημαίνει πύρινος και προσιδιασθεί εις ορισμένους όφεις εξ αιτίας του αποτελέσματος, όπερ προκαλείται εκ του δήγματός των. Τα σεραφείμ είναι λοιπόν επουράνια όντα, των οποίων κύριον λειτούργημα είναι η διακήρυξης της αγιότητας του Θεού και ο συμβολισμός της υπεροχής του.»

› Τα Χερουβείμ (που το όνομά τους σημαίνει «Αυτοί που είναι φίλεργοι»), είναι «Τα πνεύματα της Αρμονίας». Οι φύλακες των πλανητών και εφαρμοστές της Γνώσης. Σύμφωνα με ένα όραμα του Ιεζεκιήλ, τα Χερουβείμ αποτελούνταν από μία μορφή με τέσσερα πρόσωπα (ενός ταύρου, ενός λιονταριού, ενός αετού και ενός ανθρώπου). Ανεκδοτολογικά, πιστεύεται σε μεγάλο βαθμό ότι ο Εωσφόρος ανήκε στο τάγμα των Χερουβείμ.

«Τα χερουβίμ: Ο όρος αυτός, υιοθετηθείς παρά της χριστιανικής ονοματολογίας, είναι ο πληθυντικός της εβραϊκής λέξεως “χερούβ”. Η λέξις αυτή πιθανόν είναι δάνειο από το ακκαδικό “χαριβού”, μία των μορφών του οποίου σημαίνει τον λατρεύοντα την θεότητα πιστόν και επίσης, τόν θεόν ή τήν θεαν, οι οποίοι μεσιτεύουν (P. Dhorme και L. H. Vincent, Les chérubins, εν Revue Biblique 1926, σ. 328-358 και 481-495). Τό προσευχόμενον “χαριβού” (ή “χαρουβού”) είναι θείον ον, το οποίον ενθυμίζει τούς φρουρούς που στέκονται πριν από τις πόρτες των βαβυλωνιακών ναών ή ανακτόρων πτερωτούς ταύρους (“λαμασού”, θηλυκόν: “λαμαστού”).

Τα χερουβίμ αναφέρονται ονομαστί το πρώτον εις τό Γέν. γ´ 24, όπου λέγεται ότι ο Θεός “έταξε τα χερουβίμ και την φλόγινη ρομφαία την στρεφομένη φυλάσσει τήν οδό του ξύλου της ζωής”, κλείσας ούτω τον Παράδεισο. Ο ρόλος των ως φυλάκων ή προστατών υπογραμμίζεται επίσης εις τό Ιεζ. κη´ 14 και 16. Ουδεμία περιγραφή των γίνεται, αλλ’ είναι λίαν πιθανόν, ότι τα παρίσταναν με μορφή ανθρώπινη, ακριβώς ως συνέβαινε με τας δεομένας θεότητας και τούς πτερωτούς ταύρους των Βαβυλωνίων. Κάτι το παρόμοιο θα πρέπει να ήσαν τα δύο πτερωτά χερουβίμ, τα κατασκευασμένα εξ επίχρυσου ξύλου ελαίας, τα οποία, μέσα στο ναό του Σολομώντος, ήσαν τοποθετημένα εις τα Άγια των Αγίων, όπου, με τας τεταμένας πτέρυγας των, σχημάτιζαν ένα είδος σκέπης υπέρ την κιβωτό της Διαθήκης (Γ´ Βασ. στ´ 23-28 και Β´ Παραλ. Γ´ 10-13). Το αυτό δύναται να λεχθεί και δια τα “χρυσοτόρευτα” και μέ τεταμένας τας πτέρυγας χερουβίμ, τα οποία, κατά το Ἔξ. κε´, ήσαν τοποθετημένα επί του καλύμματος της ιεράς κιβωτού, ως και δια τα υφαντά χερουβίμ, τα επί των “αυλαίων” της Σκηνής (Ἔξ. κστ´ 1, λα´, λστ´ 8,35) ή εκεινα των οποίων αι μορφαί ήσαν “εγκεκολαμμέναι” εις τας επενδύσεις των τοίχων και τας θύρας του σολομωντείου ναού (Γ´ Βασ. στ´ 32,35). Τα χερουβίμ αυτά φαίνεται ότι ήσαν οι φύλακες της κιβωτού και παραλλήλως τα ορατά σύμβολα της παρουσίας του Γιαχβέ, ο οποίος, κατά τα Ἔξ. κε´ 22 και Αριθ. ζ´ 89, ελάλει εις τόν Μωϋσην “αναμέσον των δύο χερουβίμ, άνωθεν του ιλαστηρίου, ό εστίν επί της κιβωτού του μαρτυρίου”.

Άλλα εδάφια ομιλούν περί των χερουβίμ μάλλον ως χρησιμευόντων εις τον Γιαχβέ δίκην θρόνου (Α´ Βασ. δ´ 4, Β´ Βασ. στ´ 2, Δ´ Βασ. ιθ´ 15, Ησ. λζ´ 16, Ψαλμ. σθ´ [π´] 2, κη´ [κθ´] 1, Δαν. γ´ 55) ή υποζυγίου (Ψαλμ. ιζ´ [ιη´] 15, Β´ Βασ. κα´ 11. Πρβλ. Ησ. ιθ´ 1 και Ψαλμ. ργ´ [ρδ´] 3). Εις τήν αυτήν τάξιν ιδεών έχουν την θέση των και τα οράματα του Ιεζεκιήλ (α´ 4 κ. εξ., θ´ 3, ι´, ια´ 22). Τα χερουβίμ περιγράφονται εκεί ως σχηματίζοντα τό άρμα ή τον κινητόν θρόνον, επί του οποίου η δόξα του Γιαχβέ καταβαίνει εκ του ουρανου ή αναβαίνει παλιν. Εις τα οραματα του Ιεζεκιήλ τα χερουβίμ έχουν “ομοίωμα ανθρώπου επ’ αυτοις” (α´ 5). Εν τούτοις, έχουν τέσσαρα πρόσωπα, ήτοι πρόσωπον ανθρώπου, λέοντος, ταύρου και αετου (α´ 10), τέσσαρας πτέρυγας και χείρας ανθρωπίνας υπό τας πτέρυγας, σκέλη δε ορθά με οπλές ταύρων. Η λάμψη των είναι ως η της αστραπής (α´ 13) και το πνεύμα των κινεί τούς τροχούς του άρματος (α´ 15-21). Είναι πολύ δύσκολο να αναπαρασταθεί ακριβώς το θέαμα των χερουβίμ, το οποίον περιγράφει ο Ιεζεκιήλ. Πάντως, εκ των όσων λέγει, είναι όντα μεικτά, αποτελούμενα από μέλη διαφόρων ζώων, ως και οι πτερωτοί φύλακες των ασσυροβαβυλωνιακων ναών και ανακτόρων.

Δυνάμεθα, λοιπόν, να συμπεράνωμεν, ότι οπωσδήποτε ο Ισραήλ εδανείσθη το όνομα των χερουβίμ και την πλαστική των μορφήν εκ Βαβυλώνος. Αλλά και εδώ, ως και αλλού, μεταμόρφωσε τα εννοίας. Το “χαριβί” των Βαβυλωνίων και των άλλων λαών της αρχαίας Ανατολής είναι θεότητες δευτέρας τάξεως και δύνανται να ανήκουν είτε εις το άρρεν είτε εις το θήλυ γένος. Τα χερουβίμ είναι άνευ φύλου και υπηρετούν τον μόνον Θεόν. Φανερώνουν την αόρατον παρουσίαν του και συμβολίζουν την ενέργειαν του, δεικνύοντα την θεία υπεροχήν και παντοδυναμίαν.»

Συγκεκριμένα τα Χερουβείμ και τα Σεραφείμ τριγυρίζουν πετώντας στον Θρόνο του Θεού, έχοντας έξι πτέρυγες.

Με τις δύο καλύπτουν το πρόσωπό τους αφού δεν μπορούν να ατενίσουν τον Ύψιστο, με τις δύο καλύπτουν τα πόδια από σεβασμό, και τις άλλες δύο πετούν, αναπέμποντας τον Επινίκιο ύμνο.

« Η περί της φύσεως και του έργου των αγγέλων διδασκαλία της Κ. Διαθήκης περιλαμβάνει τας εξής κυρίας αληθείας: Ούτοι είναι κατώτεροι του Χριστού (Κολασ. Β´ 14 κ. εξ., Εβρ. α´ 14 κ. εξ.). Διακρίνονται εις τάξεις, εκ των οποίων κατονομάζονται αι αρχαί, αι εξουσίαι, αι δυνάμεις, αι κυριότητες, οι θρόνοι, οι άγγελοι και οι αρχάγγελοι (Εφεσ. α´ 21, γ´ 10, στ´ 12, Κολασ. α´ 16, Α´ Θεσ. δ´ 16, Ιούδα στίχ. 9 κ. αλ.). Είναι πνεύματα (Εβρ. α´ 14), αθάνατοι (Λουκ. κ´ 36), δεν διακρίνονται εις φύλα (Ματθ. κβ´ 30) και ο αριθμός των είναι μέγας (Ματθ. κε´ 31, κστ´ 53, Λουκ. β´ 13, Ιούδα στίχ. 14, Αποκ. ε´ 11). Τό έργον των έγκειται εις τό να δοξάζουν τον Θεό λειτουργικώς (Λουκ. β´ 13) και να διαδραματίζουν βοηθητικό μέρος εις την θεία περί το ανθρώπινο γένος οικονομία (Εβρ. α´ 14), ήτοι να προστατεύουν τούς δικαίους, να “αποφέρουν” εις τον ουρανό τας ψυχάς των (Λουκ. ιστ´ 22) και να συνάξουν και χωρίσουν τούς δίκαιους και τούς αδίκους κατά την ημέραν της κρίσεως (Ματθ. ιγ´ 41,42,49,50, κδ´ 31, Μαρκ. ιγ´ 27, Α´ Θεσ. δ´ 15 κ. εξ.).»

› Οι Θρόνοι επιτελούν το έργο τους ως «άρμα» ή «θρόνος» του Θεού και συνήθως περιγράφονται ως ομοιάζοντες με τροχούς (πράγμα που δηλώνει και το όνόμα τους, αφού Οφανείμ σημαίνει «τροχός»). Θεωρούνται επίσης διανεμητές της Θεϊκής Δικαιοσύνης.

› Οι Εξουσίες είναι οι ουράνιες υπάρξεις οι οποίες εξουσιάζουν τις δραστηριότητες των υπολοίπων αγγελικών οντοτήτων που βρίσκονται ιεραρχικά χαμηλότερά τους. Διατηρούν την κοσμική ισορροπία, με την έννοια ολόκληρου του φυσικού στερεώματος, που επεκτείνεται και πέρα από τη Γη.

› Οι Κυριότητες υπηρετούν το Θεό παρέχοντας τη δύναμη που κινητοποιεί τα θαύματα. Ελέγχουν το «Τραγούδι της Ζωής» του Κόσμου και διοχετεύουν τις ευλογίες ή τιμωρίες που επιβάλει η Θεία Χάρη.

› Οι Δυνάμεις είναι οι φύλακες των συνόρων μεταξύ Παράδεισου και Κόλασης. Ασκούν επιρροή και σε δαίμονες και γι’ αυτό μερικές φορές καταλαμβάνονται από αυτούς. Η πλειοψηφία των «έκπτωτων» αγγέλων φαίνεται να προέρχεται από αυτό το τάγμα, εξαιτίας της επικίνδυνης φύσης των καθηκόντων τους στο μεταίχμιο Παράδεισου-Κόλασης. Στα καθήκοντά τους περιλαμβάνεται η διασφάλιση της δίκαιης ανταμοιβής των ανθρώπινων ψυχών (Παράδεισος ή Κόλαση) και αποτελούν την κύρια αμυντική δύναμη του Παράδεισου σε περίπτωση δαιμονικής επίθεσης.

› Οι Αρχές είναι οι προστάτες άγγελοι των εθνών. Έχουν εξουσία πάνω στους Αρχαγγέλους και σε μεγάλες ανθρώπινες ομάδες (έθνη, φυλές κτλ.). Αποτελούν τρόπον τινά τους στρατηγούς στην στρατιά του Παραδείσου.

› Οι Αρχάγγελοι βρίσκονται ένα σκαλοπάτι πιο πάνω από τους Αγγέλους στην ουράνια ιεραρχία. Ελέγχουν τις πράξεις των κατώτερων αγγέλων και μικρότερων ανθρώπινων ομάδων (οικογενειών, χωριών κτλ.). Υπάρχουν πολλοί αρχάγγελοι, αλλά οι πιο γνωστοί μεταξύ των ανθρώπων είναι ο Γαβριήλ (το όνομα του οποίου σημαίνει «ο Θεός είναι η Δύναμή μου»), ο Μιχαήλ («Ποιος είναι σαν το Θεό;»), ο Ραφαήλ («Ο Θεός θεράπευσε») και ο Ουριήλ («Το Θείον Πυρ»). Ως κατώτερους από τις Αρχές, μπορούμε να τους αντιληφθούμε σαν αρχηγούς στην Ουράνια στρατιά.

› Οι Άγγελοι τέλος, αποτελούν τη χαμηλότερη βαθμίδα στην αγγελική ιεραρχία και είναι εκείνοι με τους οποίους οι άνθρωποι είμαστε περισσότερο εξοικειωμένοι. Αυτοί που γενικότερα αποκαλούμε «φύλακες-αγγέλους» μας. Είναι αυτοί που βρίσκονται πιο κοντά από τους υπόλοιπους στον υλικό κόσμο, γιατί ασχολούνται άμεσα με τις καθημερινές ανθρώπινες υποθέσεις. Υπάρχουν διαφόρων ειδών επεμβάσεις τους στη ζωή μας, αν και οι πιο συνηθισμένες ενέργειές τους είναι αυτές της προστασίας μεμονωμένων ανθρώπων, επιδρώντας στη συνείδησή τους και βοηθώντας τους να γλιτώσουν από κάποιο κίνδυνο ή αδιέξοδο στη ζωή τους. Ως κατώτατη βαθμίδα της αγγελικής ιεραρχίας, αποτελούν τους απλούς στρατιώτες στη στρατιά του Παραδείσου.

Αρχικά τα Αγγελικά Τάγματα ήταν δέκα. Το δέκατο Τάγμα ήταν του Εωσφόρου, ο οποίος κινούμενος από μεγάλη υπερηφάνεια και αλαζονικό εγωισμό εξέπεσε από τη ζηλευτή θέση που είχε και μεταμορφώθηκε από Άγγελος, σε Διάβολος σκοτεινός και φοβερός.
Εξαπάτησε πολλούς άλλους Αγγέλους και δημιουργήθηκε όπως αναφέρεται στην Αγία Γραφή, σχίσμα στον ουρανό, όπου άρχισαν να πέφτουν οι Δαίμονες.
Τότε ο Αρχάγγελος Μιχαήλ συγκέντρωσε όλους τους Αγγέλους και στάθηκε ανάμεσά τους λέγοντας: «στώμεν καλώς» και η πτώση σταμάτησε.

Οι Πατέρες της Εκκλησίας διδάσκουν, ότι κατόπιν ο Θεός για να αναπληρώσει το Τάγμα που εξέπεσε, δημιούργησε το ανθρώπινο γένος.
Όρισε τον άνθρωπο βασιλιά της κτίσεως, κινούμενος από ανέκφραστη αγάπη και τον τοποθέτησε στον Παράδεισο.Το θέλημα του Θεού ήταν να ζει κοντά Του ο άνθρωπος και να απολαμβάνει την δόξα Του,σε ένα κόσμο αιώνιο και αθάνατο.

Ο Διάβολος όμως που μισεί τον άνθρωπο κατάφερε με μέσον το ψέμα να τον εξαπατήσει και να τον παρασύρει στην αμαρτία και στον θάνατο.

Έκτοτε ο άνθρωπος δια της παρακοής έχασε τον Παράδεισο και έγινε φθαρτός.

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ

ΑΓΓΕΛΟΙ ΚΥΡΙΟΥ

Β' Μέρος -1



* Ο Κόσμος των Αγγέλων

Άγγελος (Π. Διαθήκη). Τα βιβλία της Π. Διαθήκης αναφέρουν επουράνια όντα, ζώντα εις το περιβάλλον του Θεού, αποτελούντα τρόπον τινά την Αυλή του και εκτελούντα τα προστάγματα του παρά τοις ανθρώποις.

Α- Ονόματα των Aγγέλων

(που αναφέρονται στα κείμενα). Τα όντα αυτά σημαίνονται δια πολλά και διάφορα ονόματα. Είναι, κατά το εβραϊκό πρωτότυπο κείμενο:

1) “Υιοί του Θεού”, μπενέ ελωχίμ (Γέν. στ´ 14, Ιώβ α´ 6, β´ 1, λη´ 7) ή μπενέ ελίμ, άλλως όντα ανήκοντα εις τον θείον κόσμον, διότι η λέξις “υιοί” εδώ, όπως και εις άλλα σημεία της Βίβλου (Νεεμ. γ´ 88, Ψαλμ. οα´ [οβ´] 4 κ.λπ.), χρησιμοποιείται όχι υπό την κυριολεκτική έννοια, αλλά για να εκφράσει το ανήκον εις μίαν συγκεκριμένη τάξη ή χορεία. Οι Ο´ μετέφρασαν κατά γράμμα αυτήν την έκφραση εις την περίπτωσιν του Γέν. στ´ 1-4.

2) Η αυτή ιδέα του ανήκοντος εις την υπερφυσική τάξιν εκφράζεται και δια των λοιπών κάτωθι ονομάτων: “Άγιοι” εις Ψαλ. πη´ [πθ´] 6, 8, Ιώβ ιε´ 15, Ζαχ. ιδ´ 5, Δαν. δ´ 14. “Υιοί του υψίστου” εις Ψαλμ. πα´ [πβ´]. “Ισχυροί” (αββιρίμ) εις Ψαλμ. οζ´ (οη´) 25. “Υπέρτατοι” (ρανίμ) εις Ιώβ κα´ 22.

3) Μια άλλη κατηγορία ονομάτων αφορά την δραστηριότητα των επουρανίων τούτων όντων: “Δυνατοί ισχύϊ (γιββορίμ), Ψαλμ. ρβ´ [ργ´] 20, Ιωήλ δ´ 11. “Αγρυπνώντες”, εις Δαν. δ´ 10,20 και, τέλος, μαλ’ άκ, όπερ, κατά γράμμα, σημαίνει “αγγελιαφόρος” και χρησιμοποιείται ενίοτε και δι’ αγγελιαφόρους ανθρώπους (Γεν. λβ´ 4, Αριθ. κ´ 14 κ.λπ.), αλλ’ ως σημαίνον την συνηθεστέρα δραστηριότητα των υπηρετών τούτων του Θεού, κατέστη το πλέον εν χρήσει όνομα τους. Οι Ο´ το απέδωσαν ακριβολόγως δια του “άγγελος”, το οποίον έγινε εις την λατινική Βίβλο angelus και επεραιώθη εκείθεν υπό την μορφή αυτήν εις όλας τας νέας γλώσσας.

4) Δια να σημάνουν το σύνολον των αγγέλων, τα παλαιοδιαθηκικά κείμενα μιλούν περί της “στρατιάς του Γιαχβέ” (Ιησ. Ν. στ´ 14, Γ´ Βασ. κβ´ 19, Β´ Παραλ. ιη´ 18, Ψαλμ. ρμη´ 2) της “εκκλησίας του Θεού” (Ψαλμ. πα´ [πβ´] 1) ή περί της “εκκλησίας των αγίων” (Ψαλμ. πη´ [πθ´] 6,8).

5) Τέλος, ορισμένα ονόματα αφορούν εις ιδιαιτέρας κατηγορίας των όντων τούτων: τα “χερουβίμ” (Γέν. γ´ 24) και τα “σεραφείμ” (Ησ. στ´ 2,6).

Β- Φύσις και προέλευσης των αγγέλων

Η κτιστή φύσις των αγγέλων: Η Π. Διαθήκη δεν ασχολείται με το ζήτημα της προελεύσεως και της φύσεως των αγγέλων. Δεν ομιλεί, ειμή δια το έργον των. Αλλά, παρουσιάζουσα αυτούς ως αγγελιαφόρους του Θεού ή περιγράφουσα τούτους ως σχηματίζοντας την Αυλήν και την στρατιά του, επαναλαμβάνουσα ότι τον υμνούν (Ψαλμ. κη´ [κθ´] 1,2, ρβ´ [ργ´] 20-21, ρμη´ 1-2, Ιώβ λη´ 7), υπογραμμίζει την πλήρη εξάρτησαν και υποτέλεια των έναντι του Θεού. Παρά το ότι ανήκουν εις τον θείον κόσμο (όπερ δεικνύουν τα ονόματα των ως υιών του Θεού, υιών του Υψίστου, αγίων), είναι απείρως κατώτεροι του Θεού, ο οποίος και εις αυτούς ευρίσκει σφάλματα (Ιώβ δ´ 18, ιε´ 15, Σοφ. Σειρ. μβ´ 17) να διασαφηνίζει, ότι ο Θεός δίδει εις τα στρατεύματα του την δύναμιν, επιτρέπων εις αυτά να υπάρχουν ενώπιων του. Εξ όλων τούτων των μαρτυριών προκύπτει, ότι, κατά την Π. Διαθήκη, οι άγγελοι είναι κτίσματα του Θεού, παρ’ όλον ότι ουδέν χωρίον βεβαιώνει τούτο ρητώς, ούτε διευκρινίζει πότε ούτοι εκτίσθησαν. Επί του τελευταίου σημείου του Ιώβ λη´ 7 λέγει απλώς, ότι οι άγγελοι υπήρχαν προ της Γης.

Η σχέσις των αγγέλων προς τα άστρα: Το ανωτέρω χωρίον, ως και τό Ψαλμ. ρμη´ 1-5 (πρβλ. Ιησ. Ν. ε´ 14, Γ´ Βασ. κβ´ 19), πιθανότατα δε και τα Ησ. κδ´ 21, μ´ 26, με´ 12,21, Ιερεμ. λγ´ 22, Νεεμ. θ´ 6, Ψαλμ. λβ´ [λγ´] 22 φαίνεται να συνδέουν τούς αγγέλους προς τα άστρα. Τούτο αποτελεί ένδειξη, ότι κατ’ αρχάς οι Εβραίοι δεν διέστελλον σαφώς τούς αγγέλους, από τα άστρα. Ή, απεναντίας, είναι μία απόδειξις, ότι οι μονοθεϊστές Εβραίοι έθεσαν αποφασιστικώς εις την τάξιν των κτισμάτων ή των υπηρετών του Θεού τα παρά των Βαβυλωνίων και λοιπών λαών της αρχαίας Ανατολής λατρευόμενα ως θεότητας άστρα; Τό ζήτημα συζητείται ακόμη υπό των συγχρόνων ειδικών ερευνητών (βλ. W. Eichrodt, Theologie des A. T., Leipzig 1933-35, ΙΙ, σ. 104).

Η πνευματικότης των αγγέλων: Η Π. Διαθήκη θεωρεί τούς αγγέλους ως πνευματικά όντα, παρ’ όλον ότι εις τας πλείστας των περιπτώσεων εμφανίζονται ούτοι ως άνθρωποι (Γέν. ιη´ 19, Κριτ. ι´ 11, Ιησ. Ν. ε´ 13, Ιεζ. θ´ 3, Δαν. β´ 21, ι´ 5, Τωβ. ε´ 5 κ. εξ.). Δεν είναι ποτέ πτερωτοί, εκτός της περιπτώσεως των χερουβίμ και των σεραφείμ, αλλά κινούνται ταχέως εις τον αέρα (Δαν. θ´ 21, ιδ´ 35,38). Ενίοτε η όψις των είναι φοβερά (Κριτ. ιγ´ 6, Δαν. η´ 17, ι´ 7). Το πρόσωπον των είναι φωτεινό, τα δε ενδύματα των εκθαμβωτικά (Δαν. ι´ 5,6, Β´ Μακ. γ´ 25,26). Εις τας αρχαίας διηγήσεις οι άγγελοι ενίοτε μετέχουν εις τα γεύματα των ανθρώπων (Γέν. ιη´ 19. Πρβλ. Ψαλμ. οζ´ [οη´] 25). Αλλ’ ήδη το Κριτ. ιγ´ 15-16 διευκρινίζει, ότι οι άγγελοι δεν τρώγουν και το Τωβ. ιβ´ 19 υπογραμμίζει, ότι φαινομενικώς μοιράζονται με τούς ανθρώπους τας γήινας τροφάς και ότι, εις την πραγματικότητα, τρέφονται με αόρατη τροφή. Παρ’ όλον ότι ορισμένα εδάφια, εξαρτώμενα εκ του μεταγενεστέρου ιουδαϊσμού και ερμηνεύοντα το Γέν. στ´ 1-4, παραδέχονται ότι πρόκειται εκεί περί συζεύξεων των υιών του Θεού, δηλαδή αγγέλων με θνητές γυναίκες (βλ. εν προκειμένω C. Robert, Les fils de Dieu et les filles des hommes, εν Revue Biblique 1895, σ. 340-374 και 525-552. H. Junker, Die Biblische Uhrgeschichte, Bonn 1932. Του αυτου, Zur Erklärung von Gen. 6, 1-4, εν Biblica 1935, σ. 205-212. P. Joüon, Les unions entre les fils de Dieu et les filles des hommes, εν Revue des Sciences Religieuses 1939, σ. 108-112. G. E. Closen, Die Sünde der Söhne Gottes, Ein Beitrag der Theologie Genesis, Rome 1937. G. Philips, De spiritualitate Angelorum et matrimonio Filiorum Dei, εν Revue Ecclésiastique de Liège 31 [1940], σ. 290-300), τα αυτά, εν τούτοις, κείμενα δέν θέτουν εν αμφιβόλω τήν παραδοσιακήν αντίληψιν περί της πνευματικής φύσεως των αγγέλων (βλ. λ.χ. Ενώχ ιε´ 6,7. Πρβλ. Μαρκ. ιβ´ 25, Ματθ. κβ´ 30).

Το ζήτημα της πτώσεως των αγγέλων: Παρά το ότι η Π. Διαθήκη γνωρίζει την ύπαρξη δαιμόνων και παρουσιάζει τον Σατανά (Ιώβ α´ 6-12, β´ 1-7, Ζαχ. 1-7 ), ως τον αντιστρατευμένο εις το θείον σχέδιο και προσπαθούντα να καταστρέψει τας σχέσεις Θεού και ανθρώπων, οι ιεροί συγγραφείς δεν έθεσαν εις εαυτούς το πρόβλημα της προελεύσεως των πνευμάτων του κακού και δεν εσκέφθησαν να αναζητήσουν την εξήγηση αυτής εις γεγονότα αναφερόμενα εις τόν κόσμον των αγγέλων. Είναι αληθές, ότι εις τήν χριστιανικήν γραμματείαν ερμηνεύεται ενίοτε τό Ησ. ιδ´ 12 ως υπαινιγμός εις την πτώση του πρώτου αγγέλου, ο οποιος ηθέλησε να εξισωθεί με τον Θεό, και ότι η μεταφρασις “Lucifer” της Βουλγατας, η αντιστοιχούσα εις τας λέξεις “λαμπρόν άστρον, υιός της αυγης”, κατέστη ένα από τα ονόματα, τα οποία αποδίδονται εις τον άρχοντα των δαιμονίων (Eωσφόρος, κατα τούς Ο´). Οφείλουμε, εν τούτοις, να αναγνωρίσουμε ότι το γράμμα του Ησ. ιδ´ 12 δεν ομιλεί, ειμή δια την πτώση του βασιλέως της Βαβυλώνας, ως συμβαίνει και με το Ιεζ. κη´ 16-17, το οποίον επίσης εξελήφθη ενίοτε κατά παρόμοιο τρόπον, ενώ δεν αναφέρεται ειμή εις την πτώση του βασιλέως της Τύρου. Ούτω, πρέπει να αναμείνῃ τις τα ιουδαϊκα απόκρυφα, δια να ίδη εμφανιζομένην τήν ιδέαν, καθ’ ἥν οι δαίμονες είναι πεπτωκότες άγγελοι, μέ συχνόν υπαινιγμόν εις τό Γέν. στ´ 1-4, ως ένδειξιν πιθανήν της αιτίας της πτώσεώς των. Ὅπως και να έχη τό πράγμα, μόνον μέ τήν Κ. Διαθήκην η δαιμονολογία τίθεται εις πλήρη σχέσιν πρός τήν αγγελολογίαν, η δέ τελευταία διασαφηνίζεται εις πολλα σημεια, τα οποια παρέμειναν σκοτεινα υπό τόν αρχαιον Νόμον.

Γ- Ιδιαίτεραι κατηγορίαι των αγγέλων

Σχετικας πρός τούς αγγέλους κακοδοξίας η Καινή Διαθήκη αναφέρει τήν των Σαδδουκαιων, οίτινες ηρνούντο τήν ύπαρξιν αυτων και γενικως των πνευματων (Πραξ. κγ´ 8), ως και τήν χαρακτηριζομένην ως “θρησκείαν των αγγέλων”, ήτοι τήν ιουδαιογνωστικης προελεύσεως λατρευτικήν προσκύνησιν αυτων (Κολασ. Β´ 18).

Τέλος Β' Μέρους-1

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ