Ἅγιος Λουκᾶς, Ἀρχιεπίσκοπος Συμφερουπόλεως καὶ Κριμαίας, ὁ ἰατρός
Πρόλογος
Ὁ σταυρός, ὁ διωγμός, ἡ θλίψη, ὁ πειρασμός, εἶναι ὁ κλῆρος τῆς Ἐκκλησίας καὶ τοῦ ἀληθινοῦ Χριστιανοῦ. Δὲν ὑπάρχει ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ποὺ νὰ μὴν ἔζησε τὸν δικό της διωγμό. Ἀλλὰ οὔτε καὶ ὑπῆρξε ἅγιος ποὺ νὰ μὴν πέρασε ἀπὸ τὸ δικό του καμίνι τῶν θλίψεων, τῶν διωγμῶν, τῶν πειρασμῶν.
Μία συγκλονιστικὴ σταυρικὴ μαρτυρία εἶναι καὶ αὐτῆς τῆς μορφῆς τοῦ Ἁγίου Λουκᾶ, ἀρχιεπισκόπου Συμφερουπόλεως καὶ Κριμαίας, τοῦ ἰατροῦ, καθηγητοῦ τοπογραφικῆς ἀνατομίας καὶ χειρουργικῆς. Ἄνθρωπος μὲ σπάνια ταλέντα καὶ πνευματικὰ χαρίσματα, μὲ ἐκπληκτικὴ ἐπιστημονικὴ κατάρτιση, διακόνησε τὸν ἄνθρωπο ὡς ποιμένας καὶ γιατρός, μὲ ἀξιοθαύμαστη αὐταπάρνηση καὶ ἀγάπη.
Βιογραφικὰ στοιχεῖα
Ὁ Ἅγιος Λουκᾶς Συμφερουπόλεως καὶ Κριμαίας (κοσμικὸ ὄνομα Валентин Феликсович Войно-Ясенецкий, Βαλεντὶν Βόϊνο-Γιασενέτσκι) εἶναι ἅγιος της Ὀρθόδοξης Οὐκρανικῆς Ἐκκλησίας. Ἦταν Καθηγητὴς - Χειρουργός.
Γεννήθηκε τὸ 1877 στὸ Κέρτς τῆς Κριμαίας. Παντρεύτηκε τὴ νοσοκόμα Ἄννα Βασιλίγιεβνα μὲ τὴν ὁποία ἀπέκτησαν τέσσερα παιδιά. Σὲ ἡλικία 38 ἐτῶν ἔχασε τὴ σύζυγό του ἀπὸ φυματίωση. Δὲν ξαναπαντρεύτηκε, καὶ ἐπισκεπτόταν τὸν τάφο της συχνά, ὅταν τὸ ἐπέτρεπαν οἱ συνθῆκες τῆς ταραχώδους ζωῆς του.
Ἐπιστημονικὴ πορεία
Τὸ 1920 ἐξελέγη καθηγητὴς τῆς ἀνατομίας καὶ χειρουργικῆς στὸ Πανεπιστήμιο τῆς Τασκένδης. Σὲ ὅλη του τὴ ζωὴ ἦταν ἀπὸ λίγο ἕως ἐξαιρετικὰ φτωχός, καθὼς εἴτε ὁ μισθός του ἦταν μικρός, εἴτε βρισκόταν στὴ φυλακή, εἴτε ὅταν τοῦ πρόσφεραν χρήματα γιὰ κάποια θεραπεία ὑποδείκνυε ἄλλα πρόσωπα καὶ ζητοῦσε τὰ χρήματα νὰ δοθοῦν ἀπ᾿ εὐθείας σὲ αὐτά.
Ὁ ἅγιος Λουκᾶς ὡς ἰατρὸς δημοσίευσε σαράντα ἐπιστημονικὰ ἔργα. Εἶναι χαρακτηριστικὸ ὅτι τὰ πρῶτα 12 χρόνια τῆς δραστηριότητάς του εἶχε ἤδη δημοσιεύσει τὰ δεκαεννέα ἀπὸ τὰ σαράντα ἔργα του. Τὸν ἀπασχολοῦσε πολὺ ἡ γενικὴ ἀναισθησία, ποὺ ὅπως ἔλεγε, τὴν ἐποχὴ ἐκείνη «ἦταν πολὺ πιὸ ἐπικίνδυνη ἀπὸ τὴν ἴδια τὴν χειρουργικὴ ἐπέμβαση». Γύρω στὸ 1909 κατάφερε νὰ βρεῖ ἕναν ἁπλὸ καὶ σίγουρο μαζὶ τρόπο νὰ γίνεται ἔνεση στὸ σημεῖο ἐξόδου τοῦ ἰσχιακοῦ νεύρου ἀπὸ τὸν κλωβὸ τῆς λεκάνης, καὶ τρόπο ἐφαρμογῆς τῆς μεθόδου αὐτῆς τῆς τοπικῆς ἀναισθησίας στὴν ἄκρα χείρα. Μὲ τὴ δική του μέθοδο ἔκανε 538 ἐγχειρήσεις μὲ μεγάλη ἐπιτυχία. Τότε ἦταν 33 ἐτῶν.
Ἔκανε μεγάλες ἀνακαλύψεις σὲ ἀντίξοες συνθῆκες. Τὸ ἐπαρχιακὸ νοσοκομεῖο τοῦ χωριοῦ Ῥομάνοφκα - οἱ κάτοικοι τοῦ ὁποίου μεθοῦσαν συχνὰ δημιουργώντας αἱματηρὰ ἐπεισόδια, ἐνῶ ἀσθένειες σύφιλης καὶ πνευμονίας θέριζαν τὸν πληθυσμό - δεχόταν κάθε χρόνο 31.640 ἀσθενεῖς, σύμφωνα μὲ τὰ ἐπίσημα ἔγγραφα. Οἱ γιατροὶ δέχονταν 25-30 ἀσθενεῖς τὴν ὥρα, καὶ πολλὲς φορὲς παραπάνω. Οἱ χῶροι ἦταν φρικτοί, μικροὶ καὶ ἀποπνικτικοί, ὥστε πολλοὶ λιποθυμοῦσαν, καὶ στὸ ἴδιο δωμάτιο τρεῖς γιατροὶ δέχονταν ταυτόχρονα τρεῖς διαφορετικοὺς ἀσθενεῖς.
Ἔπειτα ἀπὸ τὴ βάρδια στὸ νοσοκομεῖο ἔπρεπε νὰ ἐπισκέπτονται μὲ τὸ ἄλογο τὰ χωριά, νὰ ἐξετάζουν ἀσθενεῖς καὶ νὰ κάνουν ἐπιτόπου χειρουργικὲς ἐπεμβάσεις. Κάτω ἀπὸ αὐτὲς τὶς συνθῆκες, ὁ Βαλεντὶν ἐργαζόταν ἐντατικὰ στὰ ἐξωτερικὰ ἰατρεῖα, περιόδευε στὰ χωριὰ καὶ ἀνέλαβε καὶ τὸ χειρουργικὸ τμῆμα. Μέσα σ᾿ ἕνα χρόνο ἔκανε 300 χειρουργικὲς ἐπεμβάσεις, τὴν ἐμπειρία ἀπὸ τὶς ὁποῖες δημοσίευσε σὲ μία μικρὴ μελέτη. Παράλληλα κατὰ τὴν περίοδο τῶν ἀδειῶν του στὴ Μόσχα συνέχιζε τὶς μελέτες του γιὰ τὴν τοπικὴ ἀναισθησία. Γράφει ὁ ἴδιος:
«Δούλευα ἀπὸ τὸ πρωὶ ὡς τὸ βράδυ στὸ Ἰνστιτοῦτο τοῦ καθηγητῆ Καρουζὶν καὶ στὴν ἕδρα τῆς περιγραφικῆς ἀνατομίας. Ἐκεῖ μελέτησα περίπου 300 κρανία καὶ βρῆκα ἕναν πρωτόγνωρο τρόπο νὰ γίνεται ἡ ἔνεση στὸν δεύτερο κλάδο τοῦ τριδύμου νεύρου, στὴν ἄμεση ἔξοδό του ἀπὸ τὸ στρογγυλὸ τμῆμα.»
Ὁ καθηγητὴς Ὄππελ, μαθαίνοντας τὶς συνθῆκες ἐργασίας του καὶ τὶς ἐπιστημονικὲς ἔρευνες καὶ μελέτες του, ἔγραψε τὰ ἑξῆς:
«Κάποιος συνάδελφός του μοῦ εἶπε ὅτι ὁ Βόινο-Γιασενέτσκι ζητοῦσε ἀπὸ τὶς ἀρχὲς νὰ χρηματοδοτήσουν τὸ νοσοκομεῖο γιὰ νὰ ἀγοραστοῦν κάποια μηχανήματα. Ὅταν εἶδε ὅτι ἡ ἀπάντηση ἦταν ἀρνητική, ἀποφάσισε ν᾿ ἀγοράσει μὲ τὸ φτωχὸ μισθό του ἕνα μικροσκόπιο καὶ ἄλλα μηχανήματα. Ἔτσι μποροῦσε νὰ κάνει τὶς δικές του ἀναλύσεις καὶ ἔρευνες σὲ μία τόσο πρώιμη ἐποχή, ὅταν ἐμεῖς ἀρχίσαμε τέτοιες ἔρευνες στὴ δεκαετία τοῦ ῾40!»
Ἕνα κλασικὸ ἔργο του, τὸ ὁποῖο ἐκδόθηκε τὸ 1934 εἶναι τὸ βιβλίο Δοκίμια γιὰ τὴν χειρουργικὴ τῶν πυογόνων λοιμώξεων, τὸ ὁποῖο τιμήθηκε μὲ τὸ Βραβεῖο Στάλιν, τὴν κορυφαία διάκριση τῆς προπολεμικῆς Ρωσίας. Τὸ βιβλίο ἄνοιγε νέους ὁρίζοντες στὴν ἰατρικὴ τῆς ἐποχῆς, καὶ παρότι στὶς τρεῖς πρῶτες ἐκδόσεις κυκλοφόρησε σὲ 60.000 ἀντίτυπα, κάθε φορὰ χρειαζόταν νὰ ἀνατυπωθεῖ. Ὁ καθηγητὴς Ζήκωφ ἔγραφε τὸ 1954:
«Τὰ βιβλία τοῦ Βόινο-Γιασενέτσκι εἶχαν μεγάλη σημασία γιὰ μᾶς τοὺς μελλοντικοὺς ἐπιστήμονες. Εἶχαν ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον διότι συνοδεύονταν ἀπὸ σκίτσα καὶ φωτογραφίες κι ἔτσι εἴχαμε καλύτερη εἰκόνα γιὰ τὸ πῶς ἐφαρμόζονται στὴν πράξη οἱ μέθοδοί του. Ὁ ἴδιος εἶχε φωτογραφικὴ μηχανὴ καὶ φωτογράφιζε τὴν πορεία τῆς ἐγχείρησης ὅταν χρειαζόταν. Τὰ σκίτσα του ἦταν ἀξιοθαύμαστα. Ἐδῶ ἔβλεπες πόσο καλὸς ζωγράφος ἦταν καὶ μὲ πόση ἀκρίβεια ζωγράφιζε τὰ διάφορα ὄργανα τοῦ ἀνθρώπου.»
Ὅμως στὸ βιβλίο αὐτὸ δὲν φαινόταν μόνο ἡ ἐπιστημονικὴ κατάρτιση τοῦ συγγραφέα, ἀλλὰ καὶ ἡ ἀγάπη του γιὰ τοὺς ἀσθενεῖς. Σὲ ἕνα σημεῖο γράφει:
«Ξεκινώντας τὴν ἐξέταση, ὁ γιατρὸς πρέπει νὰ ἔχει ὑπόψη του ὄχι μόνο τὴν κοιλιακὴ χώρα, ἀλλὰ τὸν ἀσθενῆ ἐξ ὁλοκλήρου, τὸν ὁποῖο δυστυχῶς οἱ γιατροὶ συνήθως ἀποκαλοῦν ῾περίπτωση᾿. Ὁ ἄνθρωπος φοβᾶται καὶ εἶναι ἀπελπισμένος, ἡ καρδιά του σπαρταρᾶ, ὄχι μόνο μὲ τὴν κυριολεκτικὴ σημασία τῆς λέξης, ἀλλὰ καὶ μὲ τὴ μεταφορική της σημασία. Γι᾿ αὐτὸ πρέπει νὰ δυναμώσετε τὴν καρδιά του ὄχι μόνο μὲ κάμφορα ἢ digulen, ἀλλὰ πρέπει νὰ ἀπαλλάξετε τὸν ἀσθενῆ ἀπὸ τὸ ἄγχος καὶ τὴν ψυχολογικὴ φόρτιση. Ὁ ἀσθενὴς δὲν πρέπει νὰ δεῖ τὸ χειρουργικὸ τραπέζι, τὰ ἕτοιμα ἐργαλεῖα, τοὺς ἀνθρώπους μὲ ἰατρικὲς μπλοῦζες, μὲ τὶς μάσκες στὰ πρόσωπα καὶ τὰ γάντια στὰ χέρια. Κοιμῆστε τον ἐκτὸς του χώρου τοῦ χειρουργείου. Ἐπίσης φροντίστε νὰ εἶναι ζεστὸς καθ᾿ ὅλη τὴ διάρκεια τῆς ἐγχειρήσεως, διότι εἶναι πάρα πολὺ σημαντικό.»
Οἱ κριτικὲς γι᾿ αὐτὸ τὸ βιβλίο εἶναι ἐνθουσιώδεις ἀκόμα καὶ στὰ πρόσφατα χρόνια.
Ὁ ἅγιος Λουκᾶς ἦταν πάντοτε πιστὸς Χριστιανός. Δὲν ἔχανε λειτουργία καὶ παρακολουθοῦσε ὄρθιος ὅλες τὶς παννυχίδες καὶ τοὺς ὄρθρους, τὰ Σάββατα, τὶς Κυριακὲς καὶ τὶς ἡμέρες τῶν ὀρθοδόξων γιορτῶν. Στὸ χειρουργεῖο εἶχε πάντα τὴν εἰκόνα τῆς Παναγίας μπροστὰ στὴν ὁποία προσευχόταν γιὰ λίγα λεπτὰ πρὶν ἀπὸ κάθε ἐπέμβαση. Ἔπειτα, μ᾿ ἕνα βαμβάκι ποτισμένο στὸ ἰώδιο, ἔκανε τὸ σημεῖο τοῦ σταυροῦ στὸ σῶμα τοῦ ἀσθενοῦς, ἐκεῖ ποὺ θὰ γινόταν ἡ τομή. Μόνο μετὰ ἀπὸ αὐτὰ ἔλεγε μὲ ἐπισημότητα «τὸ νυστέρι». Οἱ ἄθεοι συνάδελφοί του γρήγορα τὸν συνήθιζαν καὶ δὲν ἔδιναν σημασία, ἐνῶ οἱ θρησκευόμενοι τὰ ἔβρισκαν αὐτὰ πολὺ φυσικά.
Ὅμως στὶς ἀρχὲς τοῦ 1920 μία ἀπὸ τὶς ἐπιτροπὲς ἐλέγχου τοῦ νοσοκομείου ὅπου ἐργαζόταν τότε, ἔδωσε ἐντολὴ νὰ ξεκρεμάσουν τὴν εἰκόνα τῆς Παναγίας, μὲ ἀποτέλεσμα ὁ ἅγιος Λουκᾶς νὰ ἀρνεῖται νὰ μπεῖ στὸ χειρουργεῖο. Παράλληλα ἡ σύζυγος ἑνὸς ἀπὸ τὰ στελέχη τοῦ κόμματος εἰσήχθη στὸ νοσοκομεῖο ὡς ἔκτακτο περιστατικό, καὶ ζητοῦσε νὰ χειρουργηθεῖ μόνο ἀπὸ τὸν Βόινο-Γιασενέτσκι, κι ἔτσι ὁ σύζυγός της τοῦ ὑποσχέθηκε ὅτι ἂν ἡ ἐγχείρηση γινόταν, τὴν ἑπόμενη μέρα ἡ εἰκόνα θὰ ἦταν στὴ θέση της. Ἡ ἐγχείρηση ἔγινε κι ἦταν ἐπιτυχής, καὶ ὁ σύζυγος τῆς ἄρρωστης κράτησε τὴν ὑπόσχεσή του.
Ἱερατικὴ πορεία
Τὸ 1921 ὁ Βαλεντὶν Βόινο-Γιασενέτσκι χειροτονήθηκε ἱερέας καὶ ἀργότερα (1923) Ἐπίσκοπος Τασκένδης. Ἀπὸ τότε συνδύαζε ποιμαντικὰ καὶ ἱερατικὰ καθήκοντα. Παρέμεινε ἀρχίατρος τοῦ Γενικοῦ Νοσοκομείου Τασκένδης, χειρουργοῦσε καθημερινὰ καὶ παρέδιδε μαθήματα στὴν Ἰατρικὴ Σχολή, πάντα μὲ τὸ ράσο καὶ τὸ σταυρό του. Ἀπὸ τὸ 1922 καὶ μέχρι τὴν τελευταία του πνοὴ γνώρισε συλλήψεις, βασανιστήρια, ἐξορίες καὶ κακουχίες. Φυλακίστηκε καὶ ἐξορίστηκε συνολικὰ ἕντεκα χρόνια. Σὲ ὅλο αὐτὸ τὸ διάστημα ἐξασκοῦσε τὴν ἰατρικὴ βοηθώντας ὅσους εἶχαν ἀνάγκη.
Οἱ λόγοι τῶν διώξεών του ἦταν, οἱ γενικοὶ διωγμοὶ κατὰ τῶν Ὀρθοδόξων καὶ ἡ ἰδιαίτερη ἄρνηση τοῦ ἐπισκόπου Λουκᾶ νὰ ὑποστηρίξει τὴ «Ζωντανὴ Ἐκκλησία», ἕνα ἐκκλησιαστικὸ πραξικόπημα μέσω τοῦ ὁποίου τὸ σοβιετικὸ καθεστὼς προσπαθοῦσε νὰ ἐλέγξει τοὺς πιστούς. Σοβαρὸ λόγο ἔπαιξε καὶ ἡ ἀντιπάθεια ἑνὸς κομματικοῦ στελέχους ὀνόματι Πέτερς, ὁ ὁποῖος ἤθελε νὰ καταδικάσει σὲ θάνατο κάποιους γιατροὺς ποὺ ἀντιμετώπιζαν κατηγορίες ἀδιαφορίας ἀπέναντι σὲ ἀσθενεῖς, ἀλλὰ στὴν πολύκροτη δίκη ποὺ ἀκολούθησε δὲν τὰ κατάφερε, ἐξαιτίας τῆς κατάθεσης τοῦ ἐπισκόπου Λουκᾶ. Οἱ ταλαιπωρίες αὐτὲς οὐσιαστικὰ κατέστρεψαν τὴν ὑγεία τοῦ ἁγίου Λουκᾶ, ὁ ὁποῖος τὰ τελευταία ἐννέα ἔτη τῆς ζωῆς τοῦ ἦταν τυφλὸς ἀπὸ γλαύκωμα.
Στὴ διάρκεια τοῦ Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου διηύθυνε τὸ στρατιωτικὸ νοσοκομεῖο τοῦ Κρασνογιάρσκ, ἐνῶ ἦταν καὶ ἐπίσκοπος τῆς πόλης αὐτῆς. Ἀπὸ τὸ 1946 μέχρι τὸ 1961 ποὺ πέθανε, ἦταν μητροπολίτης τῆς Συμφερούπολης. Παράλληλα τὸ 1947 τοῦ ἀπαγορεύθηκε νὰ μιλᾶ στοὺς φοιτητές, σταμάτησαν νὰ τὸν καλοῦν στὰ ἰατρικὰ συμβούλια καὶ τὸν ἀπέλυσαν ἀπὸ ἰατρικὸ σύμβουλο, ἐπειδὴ «γνώριζαν ὅτι δὲν εἶχε καθαρὸ παρελθόν: φυλακές, ἐξορίες, κηρύγματα» κι ἐπειδὴ ἀρνιόταν νὰ πηγαίνει χωρὶς τὸ ράσο καὶ τὸ σταυρό του στὴν ἐργασία του καὶ σὲ αὐτὲς τὶς ἐκδηλώσεις. Καθὼς ὅμως ἐκεῖνος ἐνδιαφερόταν γιὰ τὸν ἀνθρώπινο πόνο, ἔβγαλε ἀνακοίνωση ὅτι «δέχεται καθημερινὰ ἐκτὸς Κυριακῶν καὶ ἑορτῶν, κάθε ἄνθρωπο ποὺ θέλει τὴ βοήθειά του» μὲ ἀποτέλεσμα νὰ καταφθάνουν στὸ διαμέρισμά του καθημερινὰ ἀμέτρητοι ἄνθρωποι ἀπ᾿ ὅλη τὴν Κριμαία.
Σημεῖα ἁγιότητας
Ὁ ἀρχιεπίσκοπος Λουκᾶς φέρεται ἀπὸ τοὺς πιστοὺς νὰ ἐμφάνισε πολλὰ πνευματικὰ χαρίσματα ὅσο ἀκόμα ζοῦσε. Ὑπάρχουν καταγεγραμμένες μαρτυρίες ἀσθενῶν, ὅτι ἔκανε ὀρθὴ διάγνωση τῆς ἀσθένειάς τους μὲ τὸ ποὺ τοὺς ἔβλεπε, ἐνῶ ἄλλοι γιατροὶ ποὺ τοὺς εἶχαν ἐξετάσει τοὺς ἔβρισκαν ὑγιεῖς. Πολλοὶ ἔχουν ἐπίσης δηλώσει ὅτι διαπίστωσαν ὅτι εἶχε διορατικὸ χάρισμα, κι ἄλλοι ὅτι τοὺς θεράπευσε μὲ τὴν προσευχή του, ἰδίως κατὰ τὰ τελευταῖα χρόνια της ζωῆς του ποὺ δὲν ἔβλεπε πλέον γιὰ νὰ χειρουργεῖ.
Τελευταῖα λόγια τοῦ Ἁγίου Λουκᾶ
(μαγνησκοπήθηκε καὶ παρουσιάζεται ἐδῶ ἡ ἀκριβὴς μετάφρασή τους)
Παιδιά μου πολὺ σᾶς παρακαλῶ, ντυθεῖτε μὲ τὴν πανοπλία ποὺ δίνει ὁ Θεός, γιὰ νὰ μπορέσετε νὰ ἀντιμετωπίσετε τὰ τεχνάσματα τοῦ διαβόλου. Δὲν μπορεῖτε νὰ φανταστεῖτε πόσο πονηρὸς εἶναι. Δὲν ἔχουμε νὰ παλέψουμε μὲ ἀνθρώπους, ἀλλὰ μὲ ἀρχὲς καὶ ἐξουσίες, δηλαδὴ μὲ τὰ πονηρὰ πνεύματα. Προσέξτε! Τὸν διάβολο δὲν τὸν συμφέρει νὰ δεχθεῖ κανεὶς τὴν ὕπαρξή του, νὰ σκέφτεται καὶ νὰ αἰσθάνεται ὅτι εἶναι κοντὰ στὸν ἄνθρωπο. Ἕνας κρυφὸς καὶ ἄγνωστος ἐχθρὸς εἶναι πιὸ ἐπικίνδυνος ἀπὸ ἕναν ὁρατὸ ἐχθρό. Ὢ πόσο μεγάλος καὶ τρομερὸς εἶναι ὁ στρατὸς τῶν δαιμόνων. Πόσο ἀμέτρητο εἶναι τὸ μαῦρο τους πλῆθος! Ἀμετάβλητα, ἀκούραστα, μέρα καὶ νύχτα, ἐπιδιώκουν νὰ σπρώξουν ὅλους ἐμᾶς ποὺ πιστεύουμε στὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ, νὰ μᾶς παρασύρουν στὸ δρόμο τῆς ἀπιστίας τῆς κακίας καὶ τῆς ἀσέβειας. Αὐτοὶ οἱ ἀόρατοι ἐχθροὶ υοῦ Θεοῦ, ἔχουν βάλει ὡς μοναδικό τους σκοπὸ μέρα καὶ νύχτα νὰ ἐπιδιώκουν τὴν καταστροφή μας. Ὅμως μὴ φοβᾶστε, πάρτε δύναμη ἀπὸ τὸ ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ.
Ἡ κοίμηση καὶ ἡ ἁγιοκατάταξή του
Ἐκοιμήθη στὶς 11 Ἰουνίου τοῦ 1961. Οἱ ἀρχὲς ἀπαγόρευσαν τὴν ἐκφορὰ τοῦ νεκροῦ μὲ τὰ πόδια ἀπὸ τοὺς κεντρικοὺς δρόμους τῆς πόλης, πράγμα ποὺ προκάλεσε τὴ λαϊκὴ ἀγανάκτηση ἀκόμα καὶ τῶν ἀλλοδόξων. Τελικὰ οἱ ἀρχὲς ἀναγκάστηκαν νὰ ὑποχωρήσουν, ἡ ἐκφορὰ ἔγινε στὴν κεντρικὴ λεωφόρο της Συμφερούπολης καὶ διήρκεσε τρισήμιση ὧρες. Τὴ νεκρικὴ πομπὴ ἀκολούθησε πλῆθος κόσμου, ἡ κυκλοφορία σταμάτησε, ἐνῶ τὰ μπαλκόνια, οἱ ταράτσες καὶ τὰ δέντρα ἀκόμα, ἦταν γεμάτα ἀνθρώπους. Παράλληλα φέρεται νὰ σημειώθηκε ἕνα παράδοξο γεγονός, μὲ ἕνα σμῆνος περιστεριῶν ποὺ ἔκανε ἐπὶ ὧρες κύκλους πάνω ἀπὸ τὸ λείψανο, μέχρις ὅτου ἡ πομπὴ ἔφτασε στὸ νεκροταφεῖο.
Τὸν Νοέμβριο τοῦ 1995 ἀνακηρύχτηκε ἅγιος μὲ ἀπόφαση τῆς Οὐκρανικῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας, ἀφοῦ πρῶτα εἰδικὴ ἐπιτροπὴ ἀσχολήθηκε μὲ τὴ ζωή, τὰ ἔργα καὶ τὰ θαύματά του τὰ ὁποῖα καταγράφονταν καὶ μετὰ τὸν θάνατό του. Στὶς 17 Μαρτίου 1996 ἔγινε ἡ ἀνακομιδὴ τῶν λειψάνων του ἀπὸ τὸν ἀρχιεπίσκοπο Λάζαρο καὶ μέλη τῆς ἐπιτροπῆς, μπροστὰ σὲ 40.000 περίπου παρευρισκόμενους. Λέγεται ὅτι βρέθηκαν ἡ καρδιά του καὶ τμήματα τοῦ ἐγκεφάλου του ἀδιάφθορα, ἐνῶ ἄρρητος εὐωδία ἐξερχόταν ἀπὸ τὰ λείψανά του. Τὸ ἴδιο ἔτος ἀποφασίστηκε νὰ διοργανώνεται κάθε χρόνο Ἰατρικὸ Συνέδριο στὴν Συμφερούπολη σὲ συνεργασία τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως μὲ τὸ Κρατικὸ Πανεπιστήμιο τῆς Κριμαίας πρὸς τιμήν του.
Ἡ μνήμη του ἑορτάζεται στὶς 11 Ἰουνίου.
Βιβλιογραφία
Μία συγκλονιστικὴ μαρτυρία εἶναι κι αὐτὴ τῆς μορφῆς τοῦ Ἁγίου Λουκᾶ, Ἀρχιεπισκόπου Συμφερουπόλεως καὶ Κριμαίας, τοῦ ἰατροῦ. Ἄνθρωπος μὲ σπάνια ταλέντα καὶ πνευματικὰ χαρίσματα, μὲ ἐκπληκτικὴ ἐπιστημονικὴ κατάρτιση, διακόνησε τὸν ἄνθρωπο ὡς ποιμένας καὶ γιατρὸς μὲ ἀξιοθαύμαστη αὐταπάρνηση. σέλ. 448, Ζ´ ἔκδ. 2002
Συγγραφέας: Ἀρχιμ. Νεκτάριος Ἀντωνόπουλος, Ἡγούμενος Ἱ.Μ. Σαγματᾶ Βοιωτίας. ISBN: 960-328-112-3
ΠΗΓΗ:www.phys.uoa.gr
************************************
Ο Κύριος να μας βοηθήσει να ακολουθούμε πάντα την οδό της δικαιοσύνης...
...Δεχόμαστε μόνο εκείνες τις διδασκαλίες που τρέφουν την φιλαυτία και τον εγωισμό μας και μας βοηθάνε να ακολουθούμε το δικό μας δρόμο, το δρόμο της αμαρτίας. Πολεμάμε κάθε τι που έρχεται σε αντίθεση με τους σκοπούς μας, κάθε τι που ελέγχει την ματαιότητα του λανθασμένου δρόμου μας. Πολεμάμε την αλήθεια γιατί ακολουθούμε τις διδασκαλίες που μόνοι μας δημιουργήσαμε ή που τις έχουμε ακούσει από τους άλλους. Αυτές που είναι σύμφωνες με την επιθυμία μας, να ζούμε καλά σ' αυτή την πρόσκαιρη ζωή.
Ό,τι συμφωνεί με τους σκοπούς μας και το δρόμο που έχουμε διαλέξει το θεωρούμε αληθινό. Το δεχόμαστε ανεπιφύλακτα και το προβάλλουμε ως επιχείρημα για να υπερασπίσουμε τις δικές μας πεποιθήσεις και τις λανθασμένες διδασκαλίες που ακολουθούμε, Οι οποίες δεν συμφωνούν μ' αυτά που δίδασκε ο Χριστός και για τις οποίες στο βάθος της καρδίας μας γνωρίζουμε πως δεν είναι σωστές... Ο Κύριος να μας βοηθήσει να ακολουθούμε πάντα την οδό της δικαιοσύνης μέσα στο φως του Χριστού. Αμήν.
Διδαχές Αγίου Λουκά Κριμαίας
Εκδόσεις "Ορθόδοξος Κυψέλη"
******************************************
Αγίου Λουκά Αρχιεπισκόπου Κριμαίας, Να κρατάτε την πίστη μας που είναι αιώνια και αναμφισβήτητη
...Ο πνευματικός κόσμος δεν ερευνάται με τις μεθόδους που ερευνούμε τον υλικό κόσμο. Οι μέθοδοι αυτές είναι εντελώς ακατάλληλες για να ερευνούμε μ' αυτές τον πνευματικό κόσμο.... Υπάρχουν φαινόμενα τα οποία η επιστήμη ποτέ δεν θα μπορέσει να τα εξηγήσει γιατί δεν χρησιμοποιεί τις κατάλληλες μεθόδους....
Μπορεί η επιστήμη να μας πει πώς ο μεγάλος προφήτης Ησαΐας 700 χρόνια πριν τη γέννηση του Χρίστου προείπε τα πιο σημαντικά γεγονότα της ζωής Του; Να μας εξηγήσει την διορατική χάρη που έχουν οι άγιοι και να μας πει, με ποιες φυσικές μεθόδους απέκτησαν οι άγιοι αύτη την χάρη και πώς μπορούσαν μόλις έβλεπαν έναν άνθρωπο άγνωστο αμέσως να καταλαβαίνουν την καρδιά του και να διαβάζουν τις σκέψεις του; Χωρίς να περιμένουν από τον επισκέπτη ερώτηση έδιναν απάντηση σ' αυτά που τον προβλημάτιζαν. Ας μας εξηγήσουν με ποιον τρόπο προέλεγαν οι άγιοι τα μεγάλα ιστορικά γεγονότα τα οποία με τον καιρό πραγματοποιούνταν ακριβώς όπως τα είχαν προφητέψει....
.... Μην σκανδαλίζεστε όταν ακούτε αυτά που λένε κατά της πίστεως.
Αφού αυτοί που τα λένε δεν καταλαβαίνουν την ουσία της... Εσείς να θυμάστε πάντα την βασική αρχή που γνώριζαν πολύ καλά οι πρώτοι χριστιανοί. Αυτοί θεωρούσαν δυστυχισμένο τον άνθρωπο που γνωρίζει όλες τις επιστήμες, δεν γνωρίζει όμως τον Θεό. Και αντίθετα θεωρούσαν μακάριο αυτόν που γνωρίζει τον Θεό, έστω και να μην γνώριζε απολύτως τίποτα από τα ανθρώπινα.
Να φυλάγετε αυτή την αλήθεια σαν το μεγαλύτερο θησαυρό της καρδίας σας, προχωράτε ευθεία και μην κοιτάζετε δεξιά και αριστερά. Ας μην μας κάνουν, αυτά που ακούμε κατά της Θρησκείας, να χάνουμε τον προσανατολισμό μας. Να κρατάμε την πίστη μας που είναι αλήθεια αιώνια και αναμφισβήτητη. Αμήν.
Διδαχές Αγίου Λουκά Κριμαίας
Εκδόσεις "Ορθόδοξος Κυψέλη"
ΠΗΓΗ:WWW.agiosvasileiospeiraiws.blogspot.com
**************************************
Άγιος Λουκάς Αρχιεπίσκοπος Κριμαίας, Λόγος στον Εσπερινό της συγχωρήσεως
Πρέπει, αδελφοί και αδελφές μου, να έχουμε χαραγμένο στην καρδιά μας και να θυμόμαστε πάντα τον λόγο του Χριστού: «Εάν γάρ αφήτε τοις ανθρώποις τα παραπτώματα αυτών, αφήσει και υμίν ο πατήρ υμών ο ουράνιος· εάν δέ μή αφήτε τοις ανθρώποις τα παραπτώματα αυτών, ουδέ ο πατήρ υμών αφήσει τα παραπτώματα υμών» (Μτ. 6, 14-15). Είναι πολύ φοβερά αυτα τα λόγια του Κυρίου. "Αν δεν συγχωρούμε τα παραπτώματα του πλησίον μας τότε και ό Χριστός, στη Φοβερά του Κρίση, θα μας βάλει στα αριστερά του δεν θα μας αφήσει τις αμαρτίες μας διότι και εμείς δεν αφήναμε τα παραπτώματα τού πλησίον μας. Βλέπετε, διότι πραγματικά είναι φρικτό πράγμα να μην συγχωρούμε τους ανθρώπους.
Στους βίους των αγίων υπάρχουν αρκετά παραδείγματα ανθρώπων πού τιμωρήθηκαν επειδή δεν ήθελαν να συγχωρήσουν. Ο ιερομόναχος Τίτος της Λαύρας των Σπηλαίων του Κιέβου βρισκόταν στην επιθανάτια κλίνη. Μαζεύτηκε γύρω του όλη η αδελφότητα της Μονής. Όλοι ήξεραν ότι υπάρχει παλιά έχθρα μεταξύ του Τίτου και του Ιεροδιακόνου Ευάγριου, γι' αυτό και έφεραν τον Ευάγριο να συμφιλιωθεί με τον Τίτο πριν αποθάνει.
Ο μακάριος αυτός ο Τίτος σηκώθηκε στο κρεβάτι του, έσκυψε μπροστά στον Ευάγριο το κεφάλι του και του ζήτησε συγγνώμη. Αλλά ο σκληρόκαρδος Ευάγριος του απάντησε με έναν τρομερό λόγο: «Δεν θα σε συγχωρήσω ούτε σ' αυτή τήν ζωή ούτε στην μέλλουσα».
Μόλις το είπε αυτό έπεσε νεκρός, και ό μακάριος Τίτος σηκώθηκε υγιής από το κρεβάτι του. Διηγήθηκε στους αδελφούς ότι είδε τους αγγέλους και τους δαίμονες οι όποιοι είχαν μαζευτεί γύρω από το κρεβάτι του. Οι δαίμονες ήθελαν να πάρουν τήν ψυχή του, διότι είχε έχθρα με τον Ευάγριο, ενώ οι άγγελοι έκλαιγαν γι' αυτόν. Μόλις όμως ο Ευάγριος είπε τον φοβερό εκείνο λόγο, ένας άγγελος με το φλογισμένο δόρυ του χτύπησε τον Ευάγριο ό όποιος αμέσως έπεσε νεκρός. Ό ίδιος άγγελος πήρε το χέρι του Τίτου, τον θεράπευσε και τον σήκωσε από το κρεβάτι του.
Γνωρίζουμε και ένα άλλο παράδειγμα από το βίο του μάρτυρα Νικηφόρου. Υπήρχε έχθρα μεταξύ αυτού και του πρεσβυτέρου Σαπρικίου, με τον οποίον κάποτε ήταν πολύ καλοί φίλοι. Όμως, όπως συχνά γίνεται, ο διάβολος με τις πανουργίες του κατέστρεψε αυτή τη φιλία. Ήταν καιρός πού γινόταν σφοδρός διωγμός κατά των χριστιανών. Ο πρεσβύτερος Σαπρίκιος συνελήφθη, τον βασάνισαν και τελικά τον οδήγησαν σε μαρτύριο. Όταν πήγαν να τον εκτελέσουν ο Νικηφόρος τον ακολουθούσε, έπεφτε μπροστά του και τον ικέτευε λέγοντας: «Μάρτυρα του Χριστού, συγχώρησε με».
Ο Σαπρίκιος όμως δεν ήθελε να τον συγχωρήσει. Όταν έφτασαν στον τόπο του μαρτυρίου ό Σαπρίκιος ξαφνικά είπε: «Μην με αποκεφαλίζετε. Αρνούμαι τον Χριστό». Έτσι αρνήθηκε τον Χριστό του και χάθηκε ή ψυχή του. Την θέση του πήρε ό Νικηφόρος, ό όποιος έσκυψε το κεφάλι του κάτω από το τσεκούρι του δημίου, μαρτύρησε και δοξάστηκε στους Ουρανούς. Τρομερό, πραγματικά τρομερό γεγονός. Και νομίζω ότι πρέπει να ταράξει αυτούς πού δεν θέλουν να συγχωρούν τον πλησίον τους.
Θυμηθείτε τον Κύριο πού συγχωρούσε όλους: συγχώρησε τον ληστή πάνω στο Σταυρό, τον τελώνη, την πόρνη, που έβρεξε με τα δάκρυά της τα πόδια του και τα σκούπισε με τα μαλλιά της. Ας θυμηθούν αυτοί που δεν θέλουν να συγχωρούν την παραβολή του κακού δούλου που ο βασιλιάς τού χάρισε το πολύ μεγάλο χρέος του. Εκείνος, όμως, μόλις βγήκε από τον βασιλιά, βρήκε έναν από τους συνδούλους του που του όφειλε ένα μικρό ποσό, τον έπιασε και τον έσφιγγε να τον πνίξει, λέγοντας του: «ξόφλησέ μου το χρέος».
Όταν το είδαν αυτό οι σύνδουλοί του, λυπήθηκαν πάρα πολύ. Πήγαν και το διηγήθηκαν στον κύριο τους. Τότε ο βασιλιάς τον κάλεσε και του είπε: «Δούλε πονηρέ, πάσαν την οφειλήν άφηκά σοι, επεί παρεκάλεσάς με· ουκ έδει και σε ελεήσαι τον σύνδουλόν σου, ως και εγώ σε ηλέησα; και οργισθείς ο κύριος αυτού παρέδωκεν αυτόν τοις βασανισταίς έως ου αποδώ παν το οφειλόμενον αυτώ» (Μτ. 18, 32-34).
Φοβερός είναι αυτός ό λόγος. Μας παροτρύνει να είμαστε ελεήμονες, σπλαχνικοί και να συγχωρούμε τους άλλους. Εμείς όμως πολύ συχνά γινόμαστε άσπλαχνοι, επιμένουμε στα δικά μας και δεν συγχωρούμε τον πλησίον. Έτσι πρέπει να ενεργούμε; Να εχθρευόμαστε αυτούς πού μας αδικούν; Ασφαλώς όχι. Αν βλέπουμε τον πλησίον μας να μας κάνει κακό ή να μας προσβάλλει, δεν πρέπει να τον μισούμε. Αντίθετα, πρέπει να τον σπλαχνιζόμαστε, διότι είναι ασθενής. Ασθενεί η ψυχή του και υποφέρει από μίσος. Γι' αυτό πρέπει να τον σπλαχνιζόμαστε.
Δεν πρέπει αυτόν να μισούμε, αλλά τον διάβολο και τους δαίμονες, πού φαρμάκωσαν με τήν κακία τους την καρδιά του και τον έκαναν άσπλαχνο και σκληρό. Αν τυχόν θα απαντήσουμε και εμείς με την προσβολή στην προσβολή και θ' ανάψει στην καρδιά μας η φλόγα του μίσους, τότε ας σταματήσουμε και ας σκεφτούμε λιγάκι: και ποιός είμαι εγώ που τον μισώ, είμαι μήπως καλύτερος απ' αυτόν; Δεν είμαι και εγώ γεμάτος αμαρτία; Τότε γιατί τον μισώ; Και αμέσως θα ηρεμήσει ή καρδιά μας. Ο καλός λόγος θα σβήσει το μίσος.
Έτσι πρέπει να ενεργούμε. Να είμαστε επιεικείς απέναντι των αδελφών μας πού πάσχουν από κακία και ασθενούν, τρέφοντας μίσος εναντίον μας. Με το έλαιο της Αγάπης να μαλακώνουμε την καρδιά τους πού αιχμαλωτίστηκε από τους δαίμονες και δουλεύει σ' αυτούς.
Αρχίζει ή Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Ο Κύριος ζητά να συγχωρήσουμε ο ένας τον άλλον. Και πρώτος εγώ πρέπει να σας ζητήσω συγγνώμη. «Συγχωρήστε, πατέρες και αδελφοί, τις αμαρτίες που έκανα σ' αυτή την ημέρα και σ' όλες τις ημέρες της ζωής μου».
ΑΓΙΟΥ ΛΟΥΚΑ
ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΚΡΙΜΑΙΑΣ
ΛΟΓΟΙ ΚΑΙ ΟΜΙΛΙΕΣ
ΤΟΜΟΣ Α'
ΕΚΔΟΣΕΙΣ "ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΥΨΕΛΗ"
ΠΗΓΗ:www.agiosvasileiospeiraiws.blogspot.com
******************************************
Μη κρίνετε, ίνα μη κριθήτε... Ομιλία Αγίου Λουκά, Αρχιεπισκόπου Κριμαίας
«Μη κρίνετε, ίνα μη κριθήτε· εν ω γαρ κρίματι κρίνετε κριθήσεσθε, και εν ω μέτρω μετρείτε μετρηθήσεται υμίν. τι δε βλέπεις το κάρφος το εν τω οφθαλμώ του αδελφού σου, την δε εν τω σω οφθαλμώ δοκόν ου κατανοείς; ή πως ερείς τω αδελφώ σου, άφες εκβάλω το κάρφος από του οφθαλμού σου, και ιδού η δοκός εν τω οφθαλμώ σου; υποκριτά, έκβαλε πρώτον την δοκόν εκ του οφθαλμού σου, και τότε διαβλέψεις εκβαλείν το κάρφος εκ του οφθαλμού του αδελφού σου.» (Μτ. 7, 1-5).
Μεγάλη και φοβερή είναι αυτή η εντολή του Χριστού. Όλοι μας, αρχίζοντας από μένα, συνεχώς κρίνουμε και κατακρίνουμε ο ένας τον άλλον και γι' αυτό θα δώσουμε λόγο στη Φοβερά Κρίση του Κυρίου και Θεού μας Ιησού Χριστού. Θα μας κρίνει Αυτός διότι και εμείς κρίνουμε τους άλλους, ψάχνουμε να βρούμε στον πλησίον μας το παραμικρό σφάλμα ενώ τις δικές μας αμαρτίες δεν τις βλέπουμε και ούτε θέλουμε να τις σκεφτόμαστε.
Ο άγιος απόστολος Παύλος στην Προς Ρωμαίους επιστολή του λέει το εξής: «Διό αναπολόγητος ει, ω άνθρωπε πας ο κρίνων· εν ω γαρ κρίνεις τον έτερον, σεαυτόν κατακρίνεις· τα γαρ αυτά πράσσεις ο κρίνων, οίδαμεν δε ότι το κρίμα του Θεού εστί κατά αλήθειαν επί τους τα τοιαύτα πράσσοντας. Λογίζη δε τούτο, ω άνθρωπε ο κρίνων τους τα τοιαύτα πράσσοντας και ποιών αυτά, ότι συ εκφεύξη το κρίμα του Θεού;» (Ρωμ. 2, 1-3).
Μεγάλη αλήθεια βρίσκεται σ' αυτά τα λόγια του αποστόλου Παύλου. Δεν προσέχουμε τα δικά μας ελαττώματα και τις αμαρτίες, ενώ στους άλλους βρίσκουμε πολλά σφάλματα. Ψάχνουμε να τα βρούμε και όταν τα βρίσκουμε, πάμε και τα διαλαλούμε σε όλον τον κόσμο. Έγινε πλέον κακή συνήθεια, μόλις μαθαίνουμε κάτι για τον πλησίον μας, να πηγαίνουμε και να το διαλαλούμε παντού. Ή γλώσσα μας καίει και σπεύδουμε να πούμε στους άλλους αυτό πού είδαμε και ακούσαμε.
Ξεχνάμε ότι αν εμείς κρίνουμε τους άλλους θα μάς κρίνει και εμάς ο Θεός. Ξεχνάμε ότι δεν έχουμε κανένα δικαίωμα να κρίνουμε τον πλησίον διότι αυτό δεν είναι δική μας υπόθεση αλλά του Θεού, ο οποίος είναι Υπέρτατος Κριτής, ο οποίος μόνος γνωρίζει την καρδιά του ανθρώπου και μπορεί να αποδώσει δικαία κρίση. Εμείς όμως κατακρίνουμε τον πλησίον και πολλές φορές με πολύ βαριά λόγια. Δεν σκεφτόμαστε ότι ο αδελφός μας μπορεί να μετανόησε ήδη και να του αφέθηκε η αμαρτία του, επειδή μετανόησε βαθιά.
«Ώστε μη προ καιρού τι κρίνετε, έως αν έλθη ο Κύριος, ος και φωτίσει τα κρυπτά του σκότους και φανερώσει τας βουλάς των καρδιών, και τότε ο έπαινος γενήσεται εκάστω από του Θεού.» (Α' Κορ. 4, 5). Εμείς, όμως, πάντοτε βιαζόμαστε να κρίνουμε τους άλλους και δεν περιμένουμε την κρίση του Χριστού. Είμαστε κριτές του πλησίον και όχι του εαυτού μας.
Ένας σοφός του Ισραήλ, ο υιός του Σειράχ είπε: «ἀκήκοας λόγον, συναποθανέτω σοι· θάρσει, οὐ μή σε ρήξει.» (Σειρ. 19, 10). Πολύ σπουδαία είναι αυτά τα λόγια του. Εμείς ξεχνάμε ποτέ τα σφάλματα του αδελφού μας; Πεθαίνει μαζί μας ο κακός λόγος• Όχι, ποτέ. Εμείς τον διαδίδουμε και μ' αυτόν τον τρόπο γινόμαστε σαν τις μύγες οι όποιες κυκλοφορούν παντού και παντού μεταδίδουν την μόλυνση. Πρέπει να είμαστε όχι σαν τις μύγες αλλά σαν τις μέλισσες οι οποίες πετάνε από το ένα λουλούδι στο άλλο μαζεύοντας το μέλι. Και εμείς πρέπει να μαζεύουμε το μέλι δίνοντας σημασία μόνο στο καλό πού υπάρχει στον αδελφό μας.
Γι' αυτούς πού κακολογούν και κατακρίνουν τον αδελφό τους ο ψαλμωδός και προφήτης Δαβίδ είπε: «τάφος ανεωγμένος ο λάρυγξ αυτών» (Ψαλ. 5, 10). Ανοίξτε έναν τάφο και θα δείτε τι ακαθαρσίες υπάρχουν μέσα του και τι δυσοσμία. Η ίδια δυσοσμία, πνευματική δυσοσμία, βγαίνει από το στόμα μας όταν κατακρίνουμε τον πλησίον. Στον ίδιο ψαλμό πού διαβάζεται στην πρώτη Ώρα ο προφήτης λέει: «απολείς πάντας τους λαλούντας το ψεύδος» (Ψαλ. 5, 7). Εμείς όμως διώχνουμε αυτούς που κακολογούν μπροστά μας τον πλησίον; Όχι, δεν τους διώχνουμε αν και έπρεπε να το κάνουμε.
Αυτό που πρέπει εμείς να κάνουμε είναι να δαμάσουμε τη γλώσσα μας. Όλοι είμαστε ένοχοι ενώπιον του Θεού και όλοι έχουμε πολλές αμαρτίες. Τις δικές μας αμαρτίες πρέπει να προσέχουμε και όχι του πλησίον μας. Είπε ο ψαλμωδός: «ου δικαιωθήσεται ενώπιόν σου πας ζων» (Ψαλ. 142, 3). Κανείς δεν είναι δίκαιος ενώπιον του Θεού, όλοι είμαστε ένοχοι. Αυτοί που κατακρίνουν τους άλλους, πολλές φορές, γίνονται και συκοφάντες επειδή τους κατηγορούν για κάτι αβάσιμο.
Χτες γιορτάσαμε τη μνήμη ενός πολύ μεγάλου αγίου, του αγίου Ιωάννου του Ελεήμονος, Πατριάρχου Αλεξανδρείας. Εκείνος για να διδάξει αυτούς, που τους άρεσε να κατακρίνουν τους άλλους, διηγήθηκε μια φορά την εξής ιστορία. Σε μία πολύ μεγάλη πόλη, στην Τύρο, ζούσε κάποτε ένας μοναχός, ζούσε εκεί και μία πόρνη ονόματι Πορφυρία. Μια μέρα όταν ο μοναχός αυτός περπατούσε στο δρόμο τον πλησίασε η Πορφυρία και του είπε: «πάτερ άγιε, σώσε με όπως και ο Χριστός έσωσε κάποτε μία πόρνη». Ο άγιος εκείνος μοναχός την πήρε από το χέρι και την πήγε έξω από την πόλη. Την οδήγησε σ' ένα γυναικείο μοναστήρι για να καθαρθεί εκεί η ψυχή της με τα δάκρυα τής μετανοίας. Στο δρόμο βρήκαν ένα μωρό που οι γονείς του το είχαν αφήσει και η Πορφυρία το πήρε για να το μεγαλώσει.
Όταν αυτό έγινε γνωστό μερικοί άνθρωποι που τους άρεσε πολύ να κατακρίνουν τον πλησίον τους άρχισαν να κακολογούν την Πορφυρία, λέγοντάς της: «Μπράβο, Πορφυρία, ωραίο παιδάκι κάνατε με τον μοναχό». Και τον μοναχό τον περιφρονούσαν και τον κακολογούσαν. Ο μοναχός όμως προσευχόταν αδιαλείπτως και για την Πορφυρία και για τον εαυτό του. Ήρθε η ώρα του να πάει σε άλλο κόσμο και όταν βρισκόταν στην επιθανάτια κλίνη παρακάλεσε να του φέρουν ένα θυμιατό με αναμμένα κάρβουνα. Πήρε τα κάρβουνα και τα έβαλε πάνω στο στήθος του. Η φωτιά δεν άγγιξε ούτε το σώμα του αλλά ούτε ακόμα και τα ρούχα. Τότε είπε ο μοναχός: «Να ξέρετε εσείς που κατακρίνατε την Πορφυρία και εμένα ότι είμαι αθώος. Η σαρκική αμαρτία δεν με έχει αγγίξει όπως δεν με άγγιξε τώρα η φωτιά αυτή».
Δεν αρκεί αυτό το παράδειγμα σ' εκείνους που τους αρέσει να κατακρίνουν τους άλλους. Δε σταματάνε τις κακολογίες τους. Αλλοίμονό τους, όπως κρίνουν αυτοί τον πλησίον τους έτσι θα κριθούν από τον Θεό. Ο δικός μας μεγάλος άγιος, ο άγιος Δημήτριος, μητροπολίτης Ροστόβ, λέει το εξής, όταν αναφέρεται στην κατάκριση: «Μην κοιτάς τις αμαρτίες των άλλων αλλά πρόσεχε τη δική σου κακία. Διότι δεν θα δώσεις λόγο για τους άλλους αλλά μόνο για τον εαυτό σου. Δεν υπάρχει ανάγκη να προσέχεις τους άλλους, πώς ζει ο καθένας και ποιες αμαρτίες κάνει.
Εσύ πρόσεχε τον εαυτό σου. Ευαρεστείς τον Θεό; Μοιάζει η ζωή σου με την ζωή των αγίων; Ακολουθείς και εσύ την οδό που ακολούθησαν αυτοί στη ζωή τους; Είναι ευχάριστο μπροστά στο Θεό το έργο σου; Ο άνθρωπος που κατακρίνει τους άλλους μοιάζει με έναν πονηρό καθρέφτη, ο οποίος ενώ αντανακλά τους άλλους, τον εαυτό του δεν τον βλέπει. Μοιάζει επίσης και με ένα ακάθαρτο λουτρό το οποίο τους άλλους τους πλένει ενώ το ίδιο μένει άπλυτο.
Το ίδιο και αυτός που κρίνει τους άλλους. Βλέπει τι τρώει, τι πίνει και ποιες αμαρτίες κάνει ο καθένας, τον εαυτό του όμως δεν τον βλέπει. Στον πλησίον του βλέπει ακόμα και την παραμικρή αμαρτία. Η δική του όμως η αμαρτία, όσο μεγάλη και να είναι, γι' αυτόν είναι σαν να μην υπάρχει. Θέλει να μην ξέρει κανείς την αμαρτία του και να μην λέει τίποτα γι' αυτή. Ενώ ο ίδιος τους άλλους τους συκοφαντεί, τους κρίνει και τους κατακρίνει».
Δέν είναι δική μας η εικόνα που δίνει ο άγιος Δημήτριος; Ασφαλώς για μας μιλάει εδώ ο άγιος και ιδιαίτερα γι' αυτούς που η κατάκριση και η συκοφαντία έγινε πλέον η ζωή τους και που βρίσκονται πολύ μακριά απ' αυτό που λέει ο Ιησούς. Είναι οι άνθρωποι που θέλουν να βγάλουν το σκουπιδάκι από το μάτι του αδελφού τους ενώ οι ίδιοι έχουν στο δικό τους το μάτι ολόκληρο δοκάρι. Να μην τους μοιάζουμε. Να προσέχουμε τον εαυτό μας και να ζητάμε τη βοήθεια του Θεού σ' αυτό τον δύσκολο αγώνα κατά του πάθους της κατακρίσεως. Να μην κρίνουμε για να μην κριθούμε και εμείς από τον Έναν Μοναδικό και Αιώνιο Κριτή, τον Κύριο μας Ιησού Χριστό, του Οποίου η τιμή και το κράτος μετά του Ανάρχου Αυτού Πατρός και του Παναγίου και Ζωοποιού Πνεύματος. Αμήν.
ΑΓΙΟΥ ΛΟΥΚΑ
ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΚΡΙΜΑΙΑΣ
ΛΟΓΟΙ ΚΑΙ ΟΜΙΛΙΕΣ
ΤΟΜΟΣ Α'
ΕΚΔΟΣΕΙΣ "ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΥΨΕΛΗ"
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
