ΑΓΙΟΣ ΛΟΥΚΑΣ ΚΡΙΜΑΙΑΣ..Ο ΙΑΤΡΟΣ

Ἅγιος Λουκᾶς, Ἀρχιεπίσκοπος Συμφερουπόλεως καὶ Κριμαίας, ὁ ἰατρός




Πρόλογος

Ὁ σταυρός, ὁ διωγμός, ἡ θλίψη, ὁ πειρασμός, εἶναι ὁ κλῆρος τῆς Ἐκκλησίας καὶ τοῦ ἀληθινοῦ Χριστιανοῦ. Δὲν ὑπάρχει ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ποὺ νὰ μὴν ἔζησε τὸν δικό της διωγμό. Ἀλλὰ οὔτε καὶ ὑπῆρξε ἅγιος ποὺ νὰ μὴν πέρασε ἀπὸ τὸ δικό του καμίνι τῶν θλίψεων, τῶν διωγμῶν, τῶν πειρασμῶν.

Μία συγκλονιστικὴ σταυρικὴ μαρτυρία εἶναι καὶ αὐτῆς τῆς μορφῆς τοῦ Ἁγίου Λουκᾶ, ἀρχιεπισκόπου Συμφερουπόλεως καὶ Κριμαίας, τοῦ ἰατροῦ, καθηγητοῦ τοπογραφικῆς ἀνατομίας καὶ χειρουργικῆς. Ἄνθρωπος μὲ σπάνια ταλέντα καὶ πνευματικὰ χαρίσματα, μὲ ἐκπληκτικὴ ἐπιστημονικὴ κατάρτιση, διακόνησε τὸν ἄνθρωπο ὡς ποιμένας καὶ γιατρός, μὲ ἀξιοθαύμαστη αὐταπάρνηση καὶ ἀγάπη.
Βιογραφικὰ στοιχεῖα

Ὁ Ἅγιος Λουκᾶς Συμφερουπόλεως καὶ Κριμαίας (κοσμικὸ ὄνομα Валентин Феликсович Войно-Ясенецкий, Βαλεντὶν Βόϊνο-Γιασενέτσκι) εἶναι ἅγιος της Ὀρθόδοξης Οὐκρανικῆς Ἐκκλησίας. Ἦταν Καθηγητὴς - Χειρουργός.

Γεννήθηκε τὸ 1877 στὸ Κέρτς τῆς Κριμαίας. Παντρεύτηκε τὴ νοσοκόμα Ἄννα Βασιλίγιεβνα μὲ τὴν ὁποία ἀπέκτησαν τέσσερα παιδιά. Σὲ ἡλικία 38 ἐτῶν ἔχασε τὴ σύζυγό του ἀπὸ φυματίωση. Δὲν ξαναπαντρεύτηκε, καὶ ἐπισκεπτόταν τὸν τάφο της συχνά, ὅταν τὸ ἐπέτρεπαν οἱ συνθῆκες τῆς ταραχώδους ζωῆς του.
Ἐπιστημονικὴ πορεία

Τὸ 1920 ἐξελέγη καθηγητὴς τῆς ἀνατομίας καὶ χειρουργικῆς στὸ Πανεπιστήμιο τῆς Τασκένδης. Σὲ ὅλη του τὴ ζωὴ ἦταν ἀπὸ λίγο ἕως ἐξαιρετικὰ φτωχός, καθὼς εἴτε ὁ μισθός του ἦταν μικρός, εἴτε βρισκόταν στὴ φυλακή, εἴτε ὅταν τοῦ πρόσφεραν χρήματα γιὰ κάποια θεραπεία ὑποδείκνυε ἄλλα πρόσωπα καὶ ζητοῦσε τὰ χρήματα νὰ δοθοῦν ἀπ᾿ εὐθείας σὲ αὐτά.

Ὁ ἅγιος Λουκᾶς ὡς ἰατρὸς δημοσίευσε σαράντα ἐπιστημονικὰ ἔργα. Εἶναι χαρακτηριστικὸ ὅτι τὰ πρῶτα 12 χρόνια τῆς δραστηριότητάς του εἶχε ἤδη δημοσιεύσει τὰ δεκαεννέα ἀπὸ τὰ σαράντα ἔργα του. Τὸν ἀπασχολοῦσε πολὺ ἡ γενικὴ ἀναισθησία, ποὺ ὅπως ἔλεγε, τὴν ἐποχὴ ἐκείνη «ἦταν πολὺ πιὸ ἐπικίνδυνη ἀπὸ τὴν ἴδια τὴν χειρουργικὴ ἐπέμβαση». Γύρω στὸ 1909 κατάφερε νὰ βρεῖ ἕναν ἁπλὸ καὶ σίγουρο μαζὶ τρόπο νὰ γίνεται ἔνεση στὸ σημεῖο ἐξόδου τοῦ ἰσχιακοῦ νεύρου ἀπὸ τὸν κλωβὸ τῆς λεκάνης, καὶ τρόπο ἐφαρμογῆς τῆς μεθόδου αὐτῆς τῆς τοπικῆς ἀναισθησίας στὴν ἄκρα χείρα. Μὲ τὴ δική του μέθοδο ἔκανε 538 ἐγχειρήσεις μὲ μεγάλη ἐπιτυχία. Τότε ἦταν 33 ἐτῶν.

Ἔκανε μεγάλες ἀνακαλύψεις σὲ ἀντίξοες συνθῆκες. Τὸ ἐπαρχιακὸ νοσοκομεῖο τοῦ χωριοῦ Ῥομάνοφκα - οἱ κάτοικοι τοῦ ὁποίου μεθοῦσαν συχνὰ δημιουργώντας αἱματηρὰ ἐπεισόδια, ἐνῶ ἀσθένειες σύφιλης καὶ πνευμονίας θέριζαν τὸν πληθυσμό - δεχόταν κάθε χρόνο 31.640 ἀσθενεῖς, σύμφωνα μὲ τὰ ἐπίσημα ἔγγραφα. Οἱ γιατροὶ δέχονταν 25-30 ἀσθενεῖς τὴν ὥρα, καὶ πολλὲς φορὲς παραπάνω. Οἱ χῶροι ἦταν φρικτοί, μικροὶ καὶ ἀποπνικτικοί, ὥστε πολλοὶ λιποθυμοῦσαν, καὶ στὸ ἴδιο δωμάτιο τρεῖς γιατροὶ δέχονταν ταυτόχρονα τρεῖς διαφορετικοὺς ἀσθενεῖς.

Ἔπειτα ἀπὸ τὴ βάρδια στὸ νοσοκομεῖο ἔπρεπε νὰ ἐπισκέπτονται μὲ τὸ ἄλογο τὰ χωριά, νὰ ἐξετάζουν ἀσθενεῖς καὶ νὰ κάνουν ἐπιτόπου χειρουργικὲς ἐπεμβάσεις. Κάτω ἀπὸ αὐτὲς τὶς συνθῆκες, ὁ Βαλεντὶν ἐργαζόταν ἐντατικὰ στὰ ἐξωτερικὰ ἰατρεῖα, περιόδευε στὰ χωριὰ καὶ ἀνέλαβε καὶ τὸ χειρουργικὸ τμῆμα. Μέσα σ᾿ ἕνα χρόνο ἔκανε 300 χειρουργικὲς ἐπεμβάσεις, τὴν ἐμπειρία ἀπὸ τὶς ὁποῖες δημοσίευσε σὲ μία μικρὴ μελέτη. Παράλληλα κατὰ τὴν περίοδο τῶν ἀδειῶν του στὴ Μόσχα συνέχιζε τὶς μελέτες του γιὰ τὴν τοπικὴ ἀναισθησία. Γράφει ὁ ἴδιος:

«Δούλευα ἀπὸ τὸ πρωὶ ὡς τὸ βράδυ στὸ Ἰνστιτοῦτο τοῦ καθηγητῆ Καρουζὶν καὶ στὴν ἕδρα τῆς περιγραφικῆς ἀνατομίας. Ἐκεῖ μελέτησα περίπου 300 κρανία καὶ βρῆκα ἕναν πρωτόγνωρο τρόπο νὰ γίνεται ἡ ἔνεση στὸν δεύτερο κλάδο τοῦ τριδύμου νεύρου, στὴν ἄμεση ἔξοδό του ἀπὸ τὸ στρογγυλὸ τμῆμα.»


Ὁ καθηγητὴς Ὄππελ, μαθαίνοντας τὶς συνθῆκες ἐργασίας του καὶ τὶς ἐπιστημονικὲς ἔρευνες καὶ μελέτες του, ἔγραψε τὰ ἑξῆς:

«Κάποιος συνάδελφός του μοῦ εἶπε ὅτι ὁ Βόινο-Γιασενέτσκι ζητοῦσε ἀπὸ τὶς ἀρχὲς νὰ χρηματοδοτήσουν τὸ νοσοκομεῖο γιὰ νὰ ἀγοραστοῦν κάποια μηχανήματα. Ὅταν εἶδε ὅτι ἡ ἀπάντηση ἦταν ἀρνητική, ἀποφάσισε ν᾿ ἀγοράσει μὲ τὸ φτωχὸ μισθό του ἕνα μικροσκόπιο καὶ ἄλλα μηχανήματα. Ἔτσι μποροῦσε νὰ κάνει τὶς δικές του ἀναλύσεις καὶ ἔρευνες σὲ μία τόσο πρώιμη ἐποχή, ὅταν ἐμεῖς ἀρχίσαμε τέτοιες ἔρευνες στὴ δεκαετία τοῦ ῾40!»

Ἕνα κλασικὸ ἔργο του, τὸ ὁποῖο ἐκδόθηκε τὸ 1934 εἶναι τὸ βιβλίο Δοκίμια γιὰ τὴν χειρουργικὴ τῶν πυογόνων λοιμώξεων, τὸ ὁποῖο τιμήθηκε μὲ τὸ Βραβεῖο Στάλιν, τὴν κορυφαία διάκριση τῆς προπολεμικῆς Ρωσίας. Τὸ βιβλίο ἄνοιγε νέους ὁρίζοντες στὴν ἰατρικὴ τῆς ἐποχῆς, καὶ παρότι στὶς τρεῖς πρῶτες ἐκδόσεις κυκλοφόρησε σὲ 60.000 ἀντίτυπα, κάθε φορὰ χρειαζόταν νὰ ἀνατυπωθεῖ. Ὁ καθηγητὴς Ζήκωφ ἔγραφε τὸ 1954:

«Τὰ βιβλία τοῦ Βόινο-Γιασενέτσκι εἶχαν μεγάλη σημασία γιὰ μᾶς τοὺς μελλοντικοὺς ἐπιστήμονες. Εἶχαν ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον διότι συνοδεύονταν ἀπὸ σκίτσα καὶ φωτογραφίες κι ἔτσι εἴχαμε καλύτερη εἰκόνα γιὰ τὸ πῶς ἐφαρμόζονται στὴν πράξη οἱ μέθοδοί του. Ὁ ἴδιος εἶχε φωτογραφικὴ μηχανὴ καὶ φωτογράφιζε τὴν πορεία τῆς ἐγχείρησης ὅταν χρειαζόταν. Τὰ σκίτσα του ἦταν ἀξιοθαύμαστα. Ἐδῶ ἔβλεπες πόσο καλὸς ζωγράφος ἦταν καὶ μὲ πόση ἀκρίβεια ζωγράφιζε τὰ διάφορα ὄργανα τοῦ ἀνθρώπου.»


Ὅμως στὸ βιβλίο αὐτὸ δὲν φαινόταν μόνο ἡ ἐπιστημονικὴ κατάρτιση τοῦ συγγραφέα, ἀλλὰ καὶ ἡ ἀγάπη του γιὰ τοὺς ἀσθενεῖς. Σὲ ἕνα σημεῖο γράφει:

«Ξεκινώντας τὴν ἐξέταση, ὁ γιατρὸς πρέπει νὰ ἔχει ὑπόψη του ὄχι μόνο τὴν κοιλιακὴ χώρα, ἀλλὰ τὸν ἀσθενῆ ἐξ ὁλοκλήρου, τὸν ὁποῖο δυστυχῶς οἱ γιατροὶ συνήθως ἀποκαλοῦν ῾περίπτωση᾿. Ὁ ἄνθρωπος φοβᾶται καὶ εἶναι ἀπελπισμένος, ἡ καρδιά του σπαρταρᾶ, ὄχι μόνο μὲ τὴν κυριολεκτικὴ σημασία τῆς λέξης, ἀλλὰ καὶ μὲ τὴ μεταφορική της σημασία. Γι᾿ αὐτὸ πρέπει νὰ δυναμώσετε τὴν καρδιά του ὄχι μόνο μὲ κάμφορα ἢ digulen, ἀλλὰ πρέπει νὰ ἀπαλλάξετε τὸν ἀσθενῆ ἀπὸ τὸ ἄγχος καὶ τὴν ψυχολογικὴ φόρτιση. Ὁ ἀσθενὴς δὲν πρέπει νὰ δεῖ τὸ χειρουργικὸ τραπέζι, τὰ ἕτοιμα ἐργαλεῖα, τοὺς ἀνθρώπους μὲ ἰατρικὲς μπλοῦζες, μὲ τὶς μάσκες στὰ πρόσωπα καὶ τὰ γάντια στὰ χέρια. Κοιμῆστε τον ἐκτὸς του χώρου τοῦ χειρουργείου. Ἐπίσης φροντίστε νὰ εἶναι ζεστὸς καθ᾿ ὅλη τὴ διάρκεια τῆς ἐγχειρήσεως, διότι εἶναι πάρα πολὺ σημαντικό.»



Οἱ κριτικὲς γι᾿ αὐτὸ τὸ βιβλίο εἶναι ἐνθουσιώδεις ἀκόμα καὶ στὰ πρόσφατα χρόνια.

Ὁ ἅγιος Λουκᾶς ἦταν πάντοτε πιστὸς Χριστιανός. Δὲν ἔχανε λειτουργία καὶ παρακολουθοῦσε ὄρθιος ὅλες τὶς παννυχίδες καὶ τοὺς ὄρθρους, τὰ Σάββατα, τὶς Κυριακὲς καὶ τὶς ἡμέρες τῶν ὀρθοδόξων γιορτῶν. Στὸ χειρουργεῖο εἶχε πάντα τὴν εἰκόνα τῆς Παναγίας μπροστὰ στὴν ὁποία προσευχόταν γιὰ λίγα λεπτὰ πρὶν ἀπὸ κάθε ἐπέμβαση. Ἔπειτα, μ᾿ ἕνα βαμβάκι ποτισμένο στὸ ἰώδιο, ἔκανε τὸ σημεῖο τοῦ σταυροῦ στὸ σῶμα τοῦ ἀσθενοῦς, ἐκεῖ ποὺ θὰ γινόταν ἡ τομή. Μόνο μετὰ ἀπὸ αὐτὰ ἔλεγε μὲ ἐπισημότητα «τὸ νυστέρι». Οἱ ἄθεοι συνάδελφοί του γρήγορα τὸν συνήθιζαν καὶ δὲν ἔδιναν σημασία, ἐνῶ οἱ θρησκευόμενοι τὰ ἔβρισκαν αὐτὰ πολὺ φυσικά.

Ὅμως στὶς ἀρχὲς τοῦ 1920 μία ἀπὸ τὶς ἐπιτροπὲς ἐλέγχου τοῦ νοσοκομείου ὅπου ἐργαζόταν τότε, ἔδωσε ἐντολὴ νὰ ξεκρεμάσουν τὴν εἰκόνα τῆς Παναγίας, μὲ ἀποτέλεσμα ὁ ἅγιος Λουκᾶς νὰ ἀρνεῖται νὰ μπεῖ στὸ χειρουργεῖο. Παράλληλα ἡ σύζυγος ἑνὸς ἀπὸ τὰ στελέχη τοῦ κόμματος εἰσήχθη στὸ νοσοκομεῖο ὡς ἔκτακτο περιστατικό, καὶ ζητοῦσε νὰ χειρουργηθεῖ μόνο ἀπὸ τὸν Βόινο-Γιασενέτσκι, κι ἔτσι ὁ σύζυγός της τοῦ ὑποσχέθηκε ὅτι ἂν ἡ ἐγχείρηση γινόταν, τὴν ἑπόμενη μέρα ἡ εἰκόνα θὰ ἦταν στὴ θέση της. Ἡ ἐγχείρηση ἔγινε κι ἦταν ἐπιτυχής, καὶ ὁ σύζυγος τῆς ἄρρωστης κράτησε τὴν ὑπόσχεσή του.


Ἱερατικὴ πορεία

Τὸ 1921 ὁ Βαλεντὶν Βόινο-Γιασενέτσκι χειροτονήθηκε ἱερέας καὶ ἀργότερα (1923) Ἐπίσκοπος Τασκένδης. Ἀπὸ τότε συνδύαζε ποιμαντικὰ καὶ ἱερατικὰ καθήκοντα. Παρέμεινε ἀρχίατρος τοῦ Γενικοῦ Νοσοκομείου Τασκένδης, χειρουργοῦσε καθημερινὰ καὶ παρέδιδε μαθήματα στὴν Ἰατρικὴ Σχολή, πάντα μὲ τὸ ράσο καὶ τὸ σταυρό του. Ἀπὸ τὸ 1922 καὶ μέχρι τὴν τελευταία του πνοὴ γνώρισε συλλήψεις, βασανιστήρια, ἐξορίες καὶ κακουχίες. Φυλακίστηκε καὶ ἐξορίστηκε συνολικὰ ἕντεκα χρόνια. Σὲ ὅλο αὐτὸ τὸ διάστημα ἐξασκοῦσε τὴν ἰατρικὴ βοηθώντας ὅσους εἶχαν ἀνάγκη.

Οἱ λόγοι τῶν διώξεών του ἦταν, οἱ γενικοὶ διωγμοὶ κατὰ τῶν Ὀρθοδόξων καὶ ἡ ἰδιαίτερη ἄρνηση τοῦ ἐπισκόπου Λουκᾶ νὰ ὑποστηρίξει τὴ «Ζωντανὴ Ἐκκλησία», ἕνα ἐκκλησιαστικὸ πραξικόπημα μέσω τοῦ ὁποίου τὸ σοβιετικὸ καθεστὼς προσπαθοῦσε νὰ ἐλέγξει τοὺς πιστούς. Σοβαρὸ λόγο ἔπαιξε καὶ ἡ ἀντιπάθεια ἑνὸς κομματικοῦ στελέχους ὀνόματι Πέτερς, ὁ ὁποῖος ἤθελε νὰ καταδικάσει σὲ θάνατο κάποιους γιατροὺς ποὺ ἀντιμετώπιζαν κατηγορίες ἀδιαφορίας ἀπέναντι σὲ ἀσθενεῖς, ἀλλὰ στὴν πολύκροτη δίκη ποὺ ἀκολούθησε δὲν τὰ κατάφερε, ἐξαιτίας τῆς κατάθεσης τοῦ ἐπισκόπου Λουκᾶ. Οἱ ταλαιπωρίες αὐτὲς οὐσιαστικὰ κατέστρεψαν τὴν ὑγεία τοῦ ἁγίου Λουκᾶ, ὁ ὁποῖος τὰ τελευταία ἐννέα ἔτη τῆς ζωῆς τοῦ ἦταν τυφλὸς ἀπὸ γλαύκωμα.

Στὴ διάρκεια τοῦ Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου διηύθυνε τὸ στρατιωτικὸ νοσοκομεῖο τοῦ Κρασνογιάρσκ, ἐνῶ ἦταν καὶ ἐπίσκοπος τῆς πόλης αὐτῆς. Ἀπὸ τὸ 1946 μέχρι τὸ 1961 ποὺ πέθανε, ἦταν μητροπολίτης τῆς Συμφερούπολης. Παράλληλα τὸ 1947 τοῦ ἀπαγορεύθηκε νὰ μιλᾶ στοὺς φοιτητές, σταμάτησαν νὰ τὸν καλοῦν στὰ ἰατρικὰ συμβούλια καὶ τὸν ἀπέλυσαν ἀπὸ ἰατρικὸ σύμβουλο, ἐπειδὴ «γνώριζαν ὅτι δὲν εἶχε καθαρὸ παρελθόν: φυλακές, ἐξορίες, κηρύγματα» κι ἐπειδὴ ἀρνιόταν νὰ πηγαίνει χωρὶς τὸ ράσο καὶ τὸ σταυρό του στὴν ἐργασία του καὶ σὲ αὐτὲς τὶς ἐκδηλώσεις. Καθὼς ὅμως ἐκεῖνος ἐνδιαφερόταν γιὰ τὸν ἀνθρώπινο πόνο, ἔβγαλε ἀνακοίνωση ὅτι «δέχεται καθημερινὰ ἐκτὸς Κυριακῶν καὶ ἑορτῶν, κάθε ἄνθρωπο ποὺ θέλει τὴ βοήθειά του» μὲ ἀποτέλεσμα νὰ καταφθάνουν στὸ διαμέρισμά του καθημερινὰ ἀμέτρητοι ἄνθρωποι ἀπ᾿ ὅλη τὴν Κριμαία.
Σημεῖα ἁγιότητας

Ὁ ἀρχιεπίσκοπος Λουκᾶς φέρεται ἀπὸ τοὺς πιστοὺς νὰ ἐμφάνισε πολλὰ πνευματικὰ χαρίσματα ὅσο ἀκόμα ζοῦσε. Ὑπάρχουν καταγεγραμμένες μαρτυρίες ἀσθενῶν, ὅτι ἔκανε ὀρθὴ διάγνωση τῆς ἀσθένειάς τους μὲ τὸ ποὺ τοὺς ἔβλεπε, ἐνῶ ἄλλοι γιατροὶ ποὺ τοὺς εἶχαν ἐξετάσει τοὺς ἔβρισκαν ὑγιεῖς. Πολλοὶ ἔχουν ἐπίσης δηλώσει ὅτι διαπίστωσαν ὅτι εἶχε διορατικὸ χάρισμα, κι ἄλλοι ὅτι τοὺς θεράπευσε μὲ τὴν προσευχή του, ἰδίως κατὰ τὰ τελευταῖα χρόνια της ζωῆς του ποὺ δὲν ἔβλεπε πλέον γιὰ νὰ χειρουργεῖ.
Τελευταῖα λόγια τοῦ Ἁγίου Λουκᾶ



(μαγνησκοπήθηκε καὶ παρουσιάζεται ἐδῶ ἡ ἀκριβὴς μετάφρασή τους)

Παιδιά μου πολὺ σᾶς παρακαλῶ, ντυθεῖτε μὲ τὴν πανοπλία ποὺ δίνει ὁ Θεός, γιὰ νὰ μπορέσετε νὰ ἀντιμετωπίσετε τὰ τεχνάσματα τοῦ διαβόλου. Δὲν μπορεῖτε νὰ φανταστεῖτε πόσο πονηρὸς εἶναι. Δὲν ἔχουμε νὰ παλέψουμε μὲ ἀνθρώπους, ἀλλὰ μὲ ἀρχὲς καὶ ἐξουσίες, δηλαδὴ μὲ τὰ πονηρὰ πνεύματα. Προσέξτε! Τὸν διάβολο δὲν τὸν συμφέρει νὰ δεχθεῖ κανεὶς τὴν ὕπαρξή του, νὰ σκέφτεται καὶ νὰ αἰσθάνεται ὅτι εἶναι κοντὰ στὸν ἄνθρωπο. Ἕνας κρυφὸς καὶ ἄγνωστος ἐχθρὸς εἶναι πιὸ ἐπικίνδυνος ἀπὸ ἕναν ὁρατὸ ἐχθρό. Ὢ πόσο μεγάλος καὶ τρομερὸς εἶναι ὁ στρατὸς τῶν δαιμόνων. Πόσο ἀμέτρητο εἶναι τὸ μαῦρο τους πλῆθος! Ἀμετάβλητα, ἀκούραστα, μέρα καὶ νύχτα, ἐπιδιώκουν νὰ σπρώξουν ὅλους ἐμᾶς ποὺ πιστεύουμε στὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ, νὰ μᾶς παρασύρουν στὸ δρόμο τῆς ἀπιστίας τῆς κακίας καὶ τῆς ἀσέβειας. Αὐτοὶ οἱ ἀόρατοι ἐχθροὶ υοῦ Θεοῦ, ἔχουν βάλει ὡς μοναδικό τους σκοπὸ μέρα καὶ νύχτα νὰ ἐπιδιώκουν τὴν καταστροφή μας. Ὅμως μὴ φοβᾶστε, πάρτε δύναμη ἀπὸ τὸ ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ.



Ἡ κοίμηση καὶ ἡ ἁγιοκατάταξή του

Ἐκοιμήθη στὶς 11 Ἰουνίου τοῦ 1961. Οἱ ἀρχὲς ἀπαγόρευσαν τὴν ἐκφορὰ τοῦ νεκροῦ μὲ τὰ πόδια ἀπὸ τοὺς κεντρικοὺς δρόμους τῆς πόλης, πράγμα ποὺ προκάλεσε τὴ λαϊκὴ ἀγανάκτηση ἀκόμα καὶ τῶν ἀλλοδόξων. Τελικὰ οἱ ἀρχὲς ἀναγκάστηκαν νὰ ὑποχωρήσουν, ἡ ἐκφορὰ ἔγινε στὴν κεντρικὴ λεωφόρο της Συμφερούπολης καὶ διήρκεσε τρισήμιση ὧρες. Τὴ νεκρικὴ πομπὴ ἀκολούθησε πλῆθος κόσμου, ἡ κυκλοφορία σταμάτησε, ἐνῶ τὰ μπαλκόνια, οἱ ταράτσες καὶ τὰ δέντρα ἀκόμα, ἦταν γεμάτα ἀνθρώπους. Παράλληλα φέρεται νὰ σημειώθηκε ἕνα παράδοξο γεγονός, μὲ ἕνα σμῆνος περιστεριῶν ποὺ ἔκανε ἐπὶ ὧρες κύκλους πάνω ἀπὸ τὸ λείψανο, μέχρις ὅτου ἡ πομπὴ ἔφτασε στὸ νεκροταφεῖο.

Τὸν Νοέμβριο τοῦ 1995 ἀνακηρύχτηκε ἅγιος μὲ ἀπόφαση τῆς Οὐκρανικῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας, ἀφοῦ πρῶτα εἰδικὴ ἐπιτροπὴ ἀσχολήθηκε μὲ τὴ ζωή, τὰ ἔργα καὶ τὰ θαύματά του τὰ ὁποῖα καταγράφονταν καὶ μετὰ τὸν θάνατό του. Στὶς 17 Μαρτίου 1996 ἔγινε ἡ ἀνακομιδὴ τῶν λειψάνων του ἀπὸ τὸν ἀρχιεπίσκοπο Λάζαρο καὶ μέλη τῆς ἐπιτροπῆς, μπροστὰ σὲ 40.000 περίπου παρευρισκόμενους. Λέγεται ὅτι βρέθηκαν ἡ καρδιά του καὶ τμήματα τοῦ ἐγκεφάλου του ἀδιάφθορα, ἐνῶ ἄρρητος εὐωδία ἐξερχόταν ἀπὸ τὰ λείψανά του. Τὸ ἴδιο ἔτος ἀποφασίστηκε νὰ διοργανώνεται κάθε χρόνο Ἰατρικὸ Συνέδριο στὴν Συμφερούπολη σὲ συνεργασία τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως μὲ τὸ Κρατικὸ Πανεπιστήμιο τῆς Κριμαίας πρὸς τιμήν του.


Ἡ μνήμη του ἑορτάζεται στὶς 11 Ἰουνίου.



Βιβλιογραφία

Μία συγκλονιστικὴ μαρτυρία εἶναι κι αὐτὴ τῆς μορφῆς τοῦ Ἁγίου Λουκᾶ, Ἀρχιεπισκόπου Συμφερουπόλεως καὶ Κριμαίας, τοῦ ἰατροῦ. Ἄνθρωπος μὲ σπάνια ταλέντα καὶ πνευματικὰ χαρίσματα, μὲ ἐκπληκτικὴ ἐπιστημονικὴ κατάρτιση, διακόνησε τὸν ἄνθρωπο ὡς ποιμένας καὶ γιατρὸς μὲ ἀξιοθαύμαστη αὐταπάρνηση. σέλ. 448, Ζ´ ἔκδ. 2002



Συγγραφέας: Ἀρχιμ. Νεκτάριος Ἀντωνόπουλος, Ἡγούμενος Ἱ.Μ. Σαγματᾶ Βοιωτίας. ISBN: 960-328-112-3




ΠΗΓΗ:www.phys.uoa.gr


************************************






Ο Κύριος να μας βοηθήσει να ακολουθούμε πάντα την οδό της δικαιοσύνης...


...Δεχόμαστε μόνο εκείνες τις διδασκαλίες που τρέφουν την φιλαυτία και τον εγωισμό μας και μας βοηθάνε να ακολουθούμε το δικό μας δρόμο, το δρόμο της αμαρτίας. Πολεμάμε κάθε τι που έρχεται σε αντίθεση με τους σκοπούς μας, κάθε τι που ελέγχει την ματαιότητα του λανθασμένου δρόμου μας. Πολεμάμε την αλήθεια γιατί ακολουθούμε τις διδασκαλίες που μόνοι μας δημιουργήσαμε ή που τις έχουμε ακού­σει από τους άλλους. Αυτές που είναι σύμφωνες με την επιθυμία μας, να ζούμε καλά σ' αυτή την πρόσκαιρη ζωή.

Ό,τι συμφωνεί με τους σκοπούς μας και το δρόμο που έχουμε διαλέξει το θεωρούμε αληθινό. Το δεχόμαστε ανεπιφύλακτα και το προβάλ­λουμε ως επιχείρημα για να υπερασπίσουμε τις δικές μας πεποιθήσεις και τις λανθασμένες διδα­σκαλίες που ακολουθούμε, Οι οποίες δεν συμφω­νούν μ' αυτά που δίδασκε ο Χριστός και για τις οποίες στο βάθος της καρδίας μας γνωρίζουμε πως δεν είναι σωστές... Ο Κύριος να μας βοηθήσει να ακολουθούμε πάντα την οδό της δι­καιοσύνης μέσα στο φως του Χριστού. Αμήν.


Διδαχές Αγίου Λουκά Κριμαίας
Εκδόσεις "Ορθόδοξος Κυψέλη"




******************************************



Αγίου Λουκά Αρχιεπισκόπου Κριμαίας, Να κρατάτε την πίστη μας που είναι αιώνια και αναμφισβήτητη





...Ο πνευματικός κόσμος δεν ερευνάται με τις μεθόδους που ερευνούμε τον υλικό κόσμο. Οι μέθοδοι αυτές είναι εντελώς ακατάλληλες για να ερευνούμε μ' αυτές τον πνευματικό κόσμο.... Υπάρχουν φαινόμενα τα οποία η επιστήμη ποτέ δεν θα μπορέσει να τα εξηγήσει γιατί δεν χρησιμοποιεί τις κατάλληλες μεθόδους....

Μπορεί η επιστήμη να μας πει πώς ο μεγάλος προφήτης Ησαΐας 700 χρόνια πριν τη γέννηση του Χρίστου προείπε τα πιο σημαντικά γεγονότα της ζωής Του; Να μας εξηγήσει την διορατική χάρη που έχουν οι άγιοι και να μας πει, με ποιες φυσικές μεθόδους απέκτησαν οι άγιοι αύτη την χάρη και πώς μπορούσαν μόλις έβλεπαν έναν άνθρωπο άγνωστο αμέσως να καταλαβαίνουν την καρδιά του και να διαβάζουν τις σκέψεις του; Χωρίς να περιμένουν από τον επισκέπτη ε­ρώτηση έδιναν απάντηση σ' αυτά που τον προ­βλημάτιζαν. Ας μας εξηγήσουν με ποιον τρόπο προέλεγαν οι άγιοι τα μεγάλα ιστορικά γεγονότα τα οποία με τον καιρό πραγματοποιούνταν α­κριβώς όπως τα είχαν προφητέψει....
.... Μην σκανδαλίζεστε όταν ακούτε αυτά που λένε κατά της πίστεως.

Αφού αυτοί που τα λένε δεν καταλαβαίνουν την ουσία της... Ε­σείς να θυμάστε πάντα την βασική αρχή που γνώριζαν πολύ καλά οι πρώτοι χριστιανοί. Αυτοί θεωρούσαν δυστυχισμένο τον άνθρωπο που γνωρίζει όλες τις επιστήμες, δεν γνωρίζει όμως τον Θεό. Και αντίθετα θεωρούσαν μακάριο αυτόν που γνωρίζει τον Θεό, έστω και να μην γνώ­ριζε απολύτως τίποτα από τα ανθρώπινα.

Να φυλάγετε αυτή την αλήθεια σαν το μεγα­λύτερο θησαυρό της καρδίας σας, προχωράτε ευθεία και μην κοιτάζετε δεξιά και αριστερά. Ας μην μας κάνουν, αυτά που ακούμε κατά της Θρησκείας, να χάνουμε τον προσανατολισμό μας. Να κρατάμε την πίστη μας που είναι αλήθεια αιώνια και αναμφισβήτητη. Αμήν.




Διδαχές Αγίου Λουκά Κριμαίας
Εκδόσεις "Ορθόδοξος Κυψέλη"



ΠΗΓΗ:WWW.agiosvasileiospeiraiws.blogspot.com



**************************************









Άγιος Λουκάς Αρχιεπίσκοπος Κριμαίας, Λόγος στον Εσπερινό της συγχωρήσεως


Πρέπει, αδελφοί και αδελφές μου, να έχουμε χα­ραγμένο στην καρδιά μας και να θυμόμαστε πάντα τον λόγο του Χριστού: «Εάν γάρ αφήτε τοις ανθρώποις τα παραπτώματα αυτών, αφήσει και υμίν ο πα­τήρ υμών ο ουράνιος· εάν δέ μή αφήτε τοις ανθρώποις τα παραπτώματα αυτών, ουδέ ο πατήρ υμών α­φήσει τα παραπτώματα υμών» (Μτ. 6, 14-15). Είναι πολύ φοβερά αυτα τα λόγια του Κυρίου. "Αν δεν συγχωρούμε τα παραπτώματα του πλησίον μας τότε και ό Χριστός, στη Φοβερά του Κρίση, θα μας βάλει στα αριστερά του δεν θα μας αφήσει τις αμαρτίες μας διότι και εμείς δεν αφήναμε τα παραπτώματα τού πλησίον μας. Βλέπετε, διότι πραγματικά είναι φρικτό πράγμα να μην συγχωρούμε τους ανθρώπους.

Στους βίους των αγίων υπάρχουν αρκετά παρα­δείγματα ανθρώπων πού τιμωρήθηκαν επειδή δεν ήθελαν να συγχωρήσουν. Ο ιερομόναχος Τίτος της Λαύρας των Σπηλαίων του Κιέβου βρισκόταν στην επιθανάτια κλίνη. Μαζεύτηκε γύρω του όλη η αδελ­φότητα της Μονής. Όλοι ήξεραν ότι υπάρχει παλιά έχθρα μεταξύ του Τίτου και του Ιεροδιακόνου Ευάγριου, γι' αυτό και έφεραν τον Ευάγριο να συμφιλι­ωθεί με τον Τίτο πριν αποθάνει.
Ο μακάριος αυτός ο Τίτος σηκώθηκε στο κρεβά­τι του, έσκυψε μπροστά στον Ευάγριο το κεφάλι του και του ζήτησε συγγνώμη. Αλλά ο σκληρόκαρδος Ευάγριος του απάντησε με έναν τρομερό λόγο: «Δεν θα σε συγχωρήσω ούτε σ' αυτή τήν ζωή ούτε στην μέλλουσα».

Μόλις το είπε αυτό έπεσε νεκρός, και ό μακάριος Τίτος σηκώθηκε υγιής από το κρεβάτι του. Διηγήθηκε στους αδελφούς ότι είδε τους αγγέλους και τους δαίμονες οι όποιοι είχαν μαζευτεί γύρω από το κρεβάτι του. Οι δαίμονες ήθελαν να πάρουν τήν ψυχή του, διότι είχε έχθρα με τον Ευάγριο, ενώ οι άγγελοι έκλαιγαν γι' αυτόν. Μόλις όμως ο Ευάγριος είπε τον φοβερό εκείνο λόγο, ένας άγγελος με το φλογισμένο δόρυ του χτύπησε τον Ευάγριο ό όποι­ος αμέσως έπεσε νεκρός. Ό ίδιος άγγελος πήρε το χέρι του Τίτου, τον θεράπευσε και τον σήκωσε από το κρεβάτι του.

Γνωρίζουμε και ένα άλλο παράδειγμα από το βίο του μάρτυρα Νικηφόρου. Υπήρχε έχθρα μεταξύ αυτού και του πρεσβυτέρου Σαπρικίου, με τον οποίον κάποτε ήταν πολύ καλοί φίλοι. Όμως, όπως συχνά γίνεται, ο διάβολος με τις πανουργίες του κατέστρε­ψε αυτή τη φιλία. Ήταν καιρός πού γινόταν σφο­δρός διωγμός κατά των χριστιανών. Ο πρεσβύτερος Σαπρίκιος συνελήφθη, τον βασάνισαν και τελικά τον οδήγησαν σε μαρτύριο. Όταν πήγαν να τον εκτελέσουν ο Νικηφόρος τον ακολουθούσε, έπεφτε μπροστά του και τον ικέτευε λέγοντας: «Μάρτυρα του Χριστού, συγχώρησε με».

Ο Σαπρίκιος όμως δεν ήθελε να τον συγχωρήσει. Όταν έφτασαν στον τόπο του μαρτυρίου ό Σαπρίκιος ξαφνικά είπε: «Μην με αποκεφαλίζετε. Αρνούμαι τον Χριστό». Έτσι αρνήθηκε τον Χριστό του και χάθηκε ή ψυχή του. Την θέ­ση του πήρε ό Νικηφόρος, ό όποιος έσκυψε το κε­φάλι του κάτω από το τσεκούρι του δημίου, μαρτύρησε και δοξάστηκε στους Ουρανούς. Τρομερό, πραγματικά τρομερό γεγονός. Και νομίζω ότι πρέπει να ταράξει αυτούς πού δεν θέλουν να συγχωρούν τον πλησίον τους.

Θυμηθείτε τον Κύριο πού συγχωρούσε όλους: συγχώρησε τον ληστή πάνω στο Σταυρό, τον τελώ­νη, την πόρνη, που έβρεξε με τα δάκρυά της τα πό­δια του και τα σκούπισε με τα μαλλιά της. Ας θυμη­θούν αυτοί που δεν θέλουν να συγχωρούν την παρα­βολή του κακού δούλου που ο βασιλιάς τού χάρισε το πολύ μεγάλο χρέος του. Εκείνος, όμως, μόλις βγήκε από τον βασιλιά, βρήκε έναν από τους συνδούλους του που του όφειλε ένα μικρό ποσό, τον έπιασε και τον έσφιγγε να τον πνίξει, λέγοντας του: «ξόφλησέ μου το χρέος».
Όταν το είδαν αυτό οι σύνδουλοί του, λυπήθη­καν πάρα πολύ. Πήγαν και το διηγήθηκαν στον κύ­ριο τους. Τότε ο βασιλιάς τον κάλεσε και του είπε: «Δούλε πονηρέ, πάσαν την οφειλήν άφηκά σοι, επεί παρεκάλεσάς με· ουκ έδει και σε ελεήσαι τον σύνδουλόν σου, ως και εγώ σε ηλέησα; και οργισθείς ο κύριος αυτού παρέδωκεν αυτόν τοις βασανισταίς έως ου αποδώ παν το οφειλόμενον αυτώ» (Μτ. 18, 32-34).

Φοβερός είναι αυτός ό λόγος. Μας παροτρύνει να είμαστε ελεήμονες, σπλαχνικοί και να συγχω­ρούμε τους άλλους. Εμείς όμως πολύ συχνά γινόμα­στε άσπλαχνοι, επιμένουμε στα δικά μας και δεν συγχωρούμε τον πλησίον. Έτσι πρέπει να ενεργού­με; Να εχθρευόμαστε αυτούς πού μας αδικούν; Α­σφαλώς όχι. Αν βλέπουμε τον πλησίον μας να μας κάνει κακό ή να μας προσβάλλει, δεν πρέπει να τον μισούμε. Αντίθετα, πρέπει να τον σπλαχνιζόμαστε, διότι είναι ασθενής. Ασθενεί η ψυχή του και υποφέ­ρει από μίσος. Γι' αυτό πρέπει να τον σπλαχνιζόμαστε.

Δεν πρέπει αυτόν να μισούμε, αλλά τον διάβολο και τους δαίμονες, πού φαρμάκωσαν με τήν κακία τους την καρδιά του και τον έκαναν άσπλαχνο και σκληρό. Αν τυχόν θα απαντήσουμε και εμείς με την προσβολή στην προσβολή και θ' ανάψει στην καρ­διά μας η φλόγα του μίσους, τότε ας σταματήσουμε και ας σκεφτούμε λιγάκι: και ποιός είμαι εγώ που τον μισώ, είμαι μήπως καλύτερος απ' αυτόν; Δεν είμαι και εγώ γεμάτος αμαρτία; Τότε γιατί τον μισώ; Και αμέσως θα ηρεμήσει ή καρδιά μας. Ο καλός λό­γος θα σβήσει το μίσος.

Έτσι πρέπει να ενεργούμε. Να είμαστε επιει­κείς απέναντι των αδελφών μας πού πάσχουν από κακία και ασθενούν, τρέφοντας μίσος εναντίον μας. Με το έλαιο της Αγάπης να μαλακώνουμε την καρ­διά τους πού αιχμαλωτίστηκε από τους δαίμονες και δουλεύει σ' αυτούς.

Αρχίζει ή Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Ο Κύριος ζητά να συγχωρήσουμε ο ένας τον άλλον. Και πρώ­τος εγώ πρέπει να σας ζητήσω συγγνώμη. «Συγχω­ρήστε, πατέρες και αδελφοί, τις αμαρτίες που έκανα σ' αυτή την ημέρα και σ' όλες τις ημέρες της ζωής μου».


ΑΓΙΟΥ ΛΟΥΚΑ
ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΚΡΙΜΑΙΑΣ
ΛΟΓΟΙ ΚΑΙ ΟΜΙΛΙΕΣ
ΤΟΜΟΣ Α'
ΕΚΔΟΣΕΙΣ "ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΥΨΕΛΗ"




ΠΗΓΗ:www.agiosvasileiospeiraiws.blogspot.com


******************************************




Μη κρίνετε, ίνα μη κριθήτε... Ομιλία Αγίου Λουκά, Αρχιεπισκόπου Κριμαίας






«Μη κρίνετε, ίνα μη κριθήτε· εν ω γαρ κρίματι κρίνετε κριθήσεσθε, και εν ω μέτρω μετρείτε μετρηθήσεται υμίν. τι δε βλέπεις το κάρφος το εν τω οφθαλμώ του αδελφού σου, την δε εν τω σω οφθαλμώ δοκόν ου κατανοείς; ή πως ερείς τω αδελφώ σου, άφες εκβάλω το κάρφος από του οφθαλμού σου, και ιδού η δοκός εν τω οφθαλμώ σου; υποκριτά, έκβαλε πρώτον την δοκόν εκ του οφθαλμού σου, και τότε διαβλέψεις εκβαλείν το κάρφος εκ του οφθαλμού του αδελφού σου.» (Μτ. 7, 1-5).

Μεγάλη και φοβερή είναι αυτή η εντολή του Χριστού. Όλοι μας, αρχίζοντας από μένα, συνεχώς κρίνουμε και κατακρίνουμε ο ένας τον άλλον και γι' αυτό θα δώσουμε λόγο στη Φοβερά Κρίση του Κυρίου και Θεού μας Ιησού Χριστού. Θα μας κρίνει Αυτός διότι και εμείς κρίνουμε τους άλλους, ψάχνουμε να βρούμε στον πλησίον μας το παραμικρό σφάλμα ενώ τις δικές μας αμαρτίες δεν τις βλέπουμε και ούτε θέλουμε να τις σκεφτόμαστε.
Ο άγιος απόστολος Παύλος στην Προς Ρωμαίους επιστολή του λέει το εξής: «Διό αναπολόγητος ει, ω άνθρωπε πας ο κρίνων· εν ω γαρ κρίνεις τον έτερον, σεαυτόν κατακρίνεις· τα γαρ αυτά πράσσεις ο κρίνων, οίδαμεν δε ότι το κρίμα του Θεού εστί κατά αλήθειαν επί τους τα τοιαύτα πράσσοντας. Λογίζη δε τούτο, ω άνθρωπε ο κρίνων τους τα τοιαύτα πράσσοντας και ποιών αυτά, ότι συ εκφεύξη το κρίμα του Θεού;» (Ρωμ. 2, 1-3).

Μεγάλη αλήθεια βρίσκεται σ' αυτά τα λόγια του αποστόλου Παύλου. Δεν προσέχουμε τα δικά μας ελαττώματα και τις αμαρτίες, ενώ στους άλλους βρίσκουμε πολλά σφάλματα. Ψάχνουμε να τα βρούμε και όταν τα βρίσκουμε, πάμε και τα διαλαλούμε σε όλον τον κόσμο. Έγινε πλέον κακή συνήθεια, μόλις μαθαίνουμε κάτι για τον πλησίον μας, να πηγαίνουμε και να το διαλαλούμε παντού. Ή γλώσσα μας καίει και σπεύδουμε να πούμε στους άλλους αυτό πού είδαμε και ακούσαμε.

Ξεχνάμε ότι αν εμείς κρίνουμε τους άλλους θα μάς κρίνει και εμάς ο Θεός. Ξεχνάμε ότι δεν έχουμε κανένα δικαίωμα να κρίνουμε τον πλησίον διότι αυτό δεν είναι δική μας υπόθεση αλλά του Θεού, ο οποίος είναι Υπέρτατος Κριτής, ο οποίος μόνος γνωρίζει την καρδιά του ανθρώπου και μπορεί να αποδώσει δικαία κρίση. Εμείς όμως κατακρίνουμε τον πλησίον και πολλές φορές με πολύ βαριά λόγια. Δεν σκεφτόμαστε ότι ο αδελφός μας μπορεί να μετανόησε ήδη και να του αφέθηκε η αμαρτία του, επειδή μετανόησε βαθιά.
«Ώστε μη προ καιρού τι κρίνετε, έως αν έλθη ο Κύριος, ος και φωτίσει τα κρυπτά του σκότους και φανερώσει τας βουλάς των καρδιών, και τότε ο έπαινος γενήσεται εκάστω από του Θεού.» (Α' Κορ. 4, 5). Εμείς, όμως, πάντοτε βιαζόμαστε να κρίνουμε τους άλλους και δεν περιμένουμε την κρίση του Χριστού. Είμαστε κριτές του πλησίον και όχι του εαυτού μας.

Ένας σοφός του Ισραήλ, ο υιός του Σειράχ είπε: «ἀκήκοας λόγον, συναποθανέτω σοι· θάρσει, οὐ μή σε ρήξει.» (Σειρ. 19, 10). Πολύ σπουδαία είναι αυτά τα λόγια του. Εμείς ξεχνάμε ποτέ τα σφάλματα του αδελφού μας; Πεθαίνει μαζί μας ο κακός λόγος• Όχι, ποτέ. Εμείς τον διαδίδουμε και μ' αυτόν τον τρόπο γινόμαστε σαν τις μύγες οι όποιες κυκλοφορούν παντού και παντού μεταδίδουν την μόλυνση. Πρέπει να είμαστε όχι σαν τις μύγες αλλά σαν τις μέλισσες οι οποίες πετάνε από το ένα λουλούδι στο άλλο μαζεύοντας το μέλι. Και εμείς πρέπει να μαζεύουμε το μέλι δίνοντας σημασία μόνο στο καλό πού υπάρχει στον αδελφό μας.

Γι' αυτούς πού κακολογούν και κατακρίνουν τον αδελφό τους ο ψαλμωδός και προφήτης Δαβίδ είπε: «τάφος ανεωγμένος ο λάρυγξ αυτών» (Ψαλ. 5, 10). Ανοίξτε έναν τάφο και θα δείτε τι ακαθαρσίες υπάρχουν μέσα του και τι δυσοσμία. Η ίδια δυσοσμία, πνευματική δυσοσμία, βγαίνει από το στόμα μας όταν κατακρίνουμε τον πλησίον. Στον ίδιο ψαλμό πού διαβάζεται στην πρώτη Ώρα ο προφήτης λέει: «απολείς πάντας τους λαλούντας το ψεύδος» (Ψαλ. 5, 7). Εμείς όμως διώχνουμε αυτούς που κακολογούν μπροστά μας τον πλησίον; Όχι, δεν τους διώχνουμε αν και έπρεπε να το κάνουμε.

Αυτό που πρέπει εμείς να κάνουμε είναι να δαμάσουμε τη γλώσσα μας. Όλοι είμαστε ένοχοι ενώπιον του Θεού και όλοι έχουμε πολλές αμαρτίες. Τις δικές μας αμαρτίες πρέπει να προσέχουμε και όχι του πλησίον μας. Είπε ο ψαλμωδός: «ου δικαιωθήσεται ενώπιόν σου πας ζων» (Ψαλ. 142, 3). Κανείς δεν είναι δίκαιος ενώπιον του Θεού, όλοι είμαστε ένοχοι. Αυτοί που κατακρίνουν τους άλλους, πολλές φορές, γίνονται και συκοφάντες επειδή τους κατηγορούν για κάτι αβάσιμο.

Χτες γιορτάσαμε τη μνήμη ενός πολύ μεγάλου αγίου, του αγίου Ιωάννου του Ελεήμονος, Πατριάρχου Αλεξανδρείας. Εκείνος για να διδάξει αυτούς, που τους άρεσε να κατακρίνουν τους άλλους, διηγήθηκε μια φορά την εξής ιστορία. Σε μία πολύ μεγάλη πόλη, στην Τύρο, ζούσε κάποτε ένας μοναχός, ζούσε εκεί και μία πόρνη ονόματι Πορφυρία. Μια μέρα όταν ο μοναχός αυτός περπατούσε στο δρόμο τον πλησίασε η Πορφυρία και του είπε: «πάτερ άγιε, σώσε με όπως και ο Χριστός έσωσε κάποτε μία πόρνη». Ο άγιος εκείνος μοναχός την πήρε από το χέρι και την πήγε έξω από την πόλη. Την οδήγησε σ' ένα γυναικείο μοναστήρι για να καθαρθεί εκεί η ψυχή της με τα δάκρυα τής μετανοίας. Στο δρόμο βρήκαν ένα μωρό που οι γονείς του το είχαν αφήσει και η Πορφυρία το πήρε για να το μεγαλώσει.

Όταν αυτό έγινε γνωστό μερικοί άνθρωποι που τους άρεσε πολύ να κατακρίνουν τον πλησίον τους άρχισαν να κακολογούν την Πορφυρία, λέγοντάς της: «Μπράβο, Πορφυρία, ωραίο παιδάκι κάνατε με τον μοναχό». Και τον μοναχό τον περιφρονούσαν και τον κακολογούσαν. Ο μοναχός όμως προσευχόταν αδιαλείπτως και για την Πορφυρία και για τον εαυτό του. Ήρθε η ώρα του να πάει σε άλλο κόσμο και όταν βρισκόταν στην επιθανάτια κλίνη παρακάλεσε να του φέρουν ένα θυμιατό με αναμμένα κάρβουνα. Πήρε τα κάρβουνα και τα έβαλε πάνω στο στήθος του. Η φωτιά δεν άγγιξε ούτε το σώμα του αλλά ούτε ακόμα και τα ρούχα. Τότε είπε ο μοναχός: «Να ξέρετε εσείς που κατακρίνατε την Πορφυρία και εμένα ότι είμαι αθώος. Η σαρκική αμαρτία δεν με έχει αγγίξει όπως δεν με άγγιξε τώρα η φωτιά αυτή».

Δεν αρκεί αυτό το παράδειγμα σ' εκείνους που τους αρέσει να κατακρίνουν τους άλλους. Δε σταματάνε τις κακολογίες τους. Αλλοίμονό τους, όπως κρίνουν αυτοί τον πλησίον τους έτσι θα κριθούν από τον Θεό. Ο δικός μας μεγάλος άγιος, ο άγιος Δημήτριος, μητροπολίτης Ροστόβ, λέει το εξής, όταν αναφέρεται στην κατάκριση: «Μην κοιτάς τις αμαρτίες των άλλων αλλά πρόσεχε τη δική σου κακία. Διότι δεν θα δώσεις λόγο για τους άλλους αλλά μόνο για τον εαυτό σου. Δεν υπάρχει ανάγκη να προσέχεις τους άλλους, πώς ζει ο καθένας και ποιες αμαρτίες κάνει.

Εσύ πρόσεχε τον εαυτό σου. Ευαρεστείς τον Θεό; Μοιάζει η ζωή σου με την ζωή των αγίων; Ακολουθείς και εσύ την οδό που ακολούθησαν αυτοί στη ζωή τους; Είναι ευχάριστο μπροστά στο Θεό το έργο σου; Ο άνθρωπος που κατακρίνει τους άλλους μοιάζει με έναν πονηρό καθρέφτη, ο οποίος ενώ αντανακλά τους άλλους, τον εαυτό του δεν τον βλέπει. Μοιάζει επίσης και με ένα ακάθαρτο λουτρό το οποίο τους άλλους τους πλένει ενώ το ίδιο μένει άπλυτο.

Το ίδιο και αυτός που κρίνει τους άλλους. Βλέπει τι τρώει, τι πίνει και ποιες αμαρτίες κάνει ο καθένας, τον εαυτό του όμως δεν τον βλέπει. Στον πλησίον του βλέπει ακόμα και την παραμικρή αμαρτία. Η δική του όμως η αμαρτία, όσο μεγάλη και να είναι, γι' αυτόν είναι σαν να μην υπάρχει. Θέλει να μην ξέρει κανείς την αμαρτία του και να μην λέει τίποτα γι' αυτή. Ενώ ο ίδιος τους άλλους τους συκοφαντεί, τους κρίνει και τους κατακρίνει».

Δέν είναι δική μας η εικόνα που δίνει ο άγιος Δημήτριος; Ασφαλώς για μας μιλάει εδώ ο άγιος και ιδιαίτερα γι' αυτούς που η κατάκριση και η συκοφαντία έγινε πλέον η ζωή τους και που βρίσκονται πολύ μακριά απ' αυτό που λέει ο Ιησούς. Είναι οι άνθρωποι που θέλουν να βγάλουν το σκουπιδάκι από το μάτι του αδελφού τους ενώ οι ίδιοι έχουν στο δικό τους το μάτι ολόκληρο δοκάρι. Να μην τους μοιάζουμε. Να προσέχουμε τον εαυτό μας και να ζητάμε τη βοήθεια του Θεού σ' αυτό τον δύσκολο αγώνα κατά του πάθους της κατακρίσεως. Να μην κρίνουμε για να μην κριθούμε και εμείς από τον Έναν Μοναδικό και Αιώνιο Κριτή, τον Κύριο μας Ιησού Χριστό, του Οποίου η τιμή και το κράτος μετά του Ανάρχου Αυτού Πατρός και του Παναγίου και Ζωοποιού Πνεύματος. Αμήν.


ΑΓΙΟΥ ΛΟΥΚΑ
ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΚΡΙΜΑΙΑΣ
ΛΟΓΟΙ ΚΑΙ ΟΜΙΛΙΕΣ
ΤΟΜΟΣ Α'
ΕΚΔΟΣΕΙΣ "ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΥΨΕΛΗ"
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

ΑΓΙΑ ΒΑΡΒΑΡΑ

Η Αγία μεγαλομάρτυς Βαρβάρα γεννήθηκε το 290 μ. Χ. στην αρχαία πόλη της Κοίλης Συρίας Ηλιούπολη, σημερινή πόλη του Λιβάνου με το όνομα Μπαλμπέκ ( πόλη του Βάαλ = του ηλίου) επί Ρωμαίου αυτοκράτορος Μαξιμιανού, μεγάλου διώκτη των χριστιανών. Ο πατέρας της Διόσκορος ήταν έπαρχος, τοπικός διοικητής της Ηλιούπολης, πλούσιος με κοσμική λάμψη και δύναμη, φανατικός όμως ειδωλολάτρης. Για να προφυλάξει την μονάκριβη και πανέμορφη κόρη του και να τη διατηρήσει αγνή και άφθορη έκτισε ένα πύργο μέσα στον οποίο υπήρχε ένα πολυτελές σπίτι. Εκεί εγκατέστησε την Βαρβάρα μέχρι να έλθει σε ηλικία γάμου.

Ο Άγιος Συμεών ο Μεταφραστής που γράφει το βίο και το μαρτύριο της ( P.G. 116, 302-316) αναφέρει ότι η χάρη του Αγίου Πνεύματος την οδήγησε και τη φώτισε να γνωρίσει τον αληθινό Θεό. Σε άλλα μαρτυρολόγια γράφεται ότι μια χριστιανή που ήταν στην υπηρεσία της την μύησε στον χριστιανισμό και κάποιος ιερέας την βάπτισε. Επειδή διακρινόταν για την ευγενική καταγωγή και τον πλούτο της πολλοί την ζήτησαν σε γάμο. Ο πόθος της αγνότητος όμως είχε καταλάβει τη ψυχή της γι’ αυτό αρνήθηκε επίμονα τις προτάσεις. Ο πατέρας της δεν την πίεσε αλλά πίστευε ότι θα αλλάξει γνώμη με τη πάροδο του χρόνου.

Ο Διόσκορος έμαθε από τη Αγία Βαρβάρα ότι είναι χριστιανή… εξ αιτίας μιάς παρεμβάσεως στην κατασκευή ενός λουτρού. Η αγία έδωσε διαταγή στους τεχνίτες να κατασκευάσουν τρία παράθυρα αντί δύο που διέταξε ο πατέρας της. Όταν αυτός ζήτησε εξήγηση από την κόρη του αυτή του είπε ότι το φώς των τριών παραθύρων φωτίζει κάθε άνθρωπο ερχόμενο στον κόσμο εννοώντας το φως του Τριαδικού Θεού. «Έκαμε το σημείο του Σταυρού· και εν συνεχεία, δείχνοντας τα τρία δάκτυλα της, του είπε: Κοίτα, Πατήρ, Υιός και Άγιο Πνεύμα· από το φως αυτό όλη η κτίση φωτίζεται νοερώς και λάμπει».

Αυτή η διαφορετική άποψη, η διαφορετική αντίληψη και πίστη από την δική του τον οδήγησε στη θηριωδία. Ξεχνώντας ότι είναι πατέρας έγινε τύραννος και φονιάς. Την κατεδίωξε με το ξίφος για να την σκοτώσει. Η Αγία με θαύμα διασώθηκε. Ο πατέρας της γεμάτος θυμό και οργή έψαξε και τη βρήκε σε ένα βουνό τη μαστίγωσε ανηλεώς και μέ βία την οδήγησε στο ηγεμόνα Μαρκιανό καταγγέλοντάς την ότι αρνήθηκε τους πάτριους θεούς.

Από τη στιγμή εκείνη άρχισε το μαρτύριο της αγίας. Στην αρχή ο Μαρκιανός μεταχειρίστηκε κολακείες παρακαλώντας την να θυσιάσει στους θεούς. Βλέποντας το άκαμπτο φρόνημα της άρχισε τα βασανιστήρια. Την κτύπησαν με σκληρά βούνευρα, έτριβαν τις πληγές της με τρίχινα υφάσματα για αισθάνεται περισσότερους πόνους, ενώ το αίμα της κατακοκκίνησε όλο το έδαφος. Μετά την έκλεισε στη φυλακή. Εκεί εμφανίστηκε ο Κύριος, ο οποίος θεράπευσε τις πληγές της και ήταν «ωσάν να μήν υπήρχαν εξαρχής, εξαφανίστηκαν από το σώμα της και δεν φαινόταν ούτε ίχνος». Βλέποντας τα θαυμαστά γεγονότα η Ιουλιανή, μια γυναίκα θεοσεβής, πίστεψε και προετοίμασε τον εαυτό της για το μαρτυρίο.

Όταν εμφανίστηκε για δεύτερη φορά μπροστά στον Μαρκιανό όλοι εξεπλάγησαν γιατί στο «σώμα της δεν διακρινόταν ούτε η παραμικρή αμυχή, ούτε ο ελάχιστος μώλωπας». Ο ηγεμόνας απέδωσε τη θεραπεία στους Θεούς του. Η αγία Βαρβάρα όμως του εξήγησε ότι η θεραπεία έγινε από τον Χριστό που είναι «ο Υιός του ζώντος Θεού, τον οποίον εσύ δεν μπορείς να δεις, γιατί τα μάτια της ψυχής σου είναι τυφλωμένα από το βαθύ σκοτάδι της ασεβείας».

Εξοργισμένος ο Μαρκιανός διέταξε «να ξεσχίσουν με σιδερένια νύχια τις πλευρές της Μάρτυρος· …να τις κατακαίνε με πύρινες λαμπάδες τα ήδη ξεσκισμένα από τα σιδερένια νύχια μέλη της και να της χτυπάνε με σφυρί τήν τίμια κεφαλή της». Κατεδίκασε δε στα ίδια μαρτύρια και την Ιουλιανή που συμπαραστεκόταν χύνοντας δάκρυα για την αγία Βαρβάρα. Η μάρτυς του Χριστού υπέμενε το μαρτύριο προσευχόμενη στον Χριστό. Μετά διαταγή του τυράννου απεκόπησαν με σμίλη οι μαστοί των δύο γυναικών. Αφού φυλακίστηκε η Ιουλιανή, η αγία Βαρβάρα οδηγήθηκε σε διαπόμπευση γυμνή μέσα στους δρόμους της πόλης για να γελοιοποιηθεί.

Ο Κύριος όμως εισάκουσε την προσευχή της: « Εσύ σκέπασε και τη δική μου γύμνωση και κάμε τα μέλη μου να γίνουν αθέατα στα μάτια των ασεβών, ώστε εγώ η δούλη σου, Χριστέ μου, να μή γίνω μυκτηρισμός και χλευασμός από αυτούς που στέκονται γύρω μας», εμφανίσθηκε σ’ αυτήν «πλημμύρισε την καρδιά της από χαρά και αγαλλίαση αφενός και αφετέρου την περιέβαλε με μιά αόρατη στολή· και αφού η Αγία έτσι πέρασε τη διαπόμπευση, παρέστη και πάλι στο μιαρό Μαρκιανό».

Αυτός για να μη εξευτελιστεί περισσότερο επιχειρώντας τα αδύνατα διέταξε τον αποκεφαλισμό των δύο γυναικών. Σε όλα τα μαρτύρια της αγίας Βαρβάρας ήταν παρών ο κακούργος και παιδοκτόνος πατέρας της, ο Διόσκορος. Μόλις άκουσε την καταδικαστική απόφαση παρέλαβε την κόρη του για να την αποκεφαλίσει ο ίδιος. Οδηγήθηκε σε ένα κοντινό βουνό και παρκάλεσε τον Θεό: « Εσύ τώρα, Βασιλεύ, εισάκουσε την προσευχή μου, και όποιον στον οίκο του μνημονεύει το Όνομά σου και τα μαρτύρια μου για τη δόξα του Ονόματος σου, αυτόν και τα άλλα μέλη της οικογένειάς του αξίωσε τους να μήν τους αγγίξει καμιά λοιμώδης νόσος ούτε κάτι άλλο από εκείνα που μπορούν να φέρουν στα σώματα βλάβη και πόνο». Μια παράδοξη φωνή ακούστηκε από τον ουρανό που καλούσε τις δύο μάρτυρες να πάνε εκεί και υποσχόταν την εκπλήρωση των αιτημάτων της Αγίας Βαρβάρας.

Η αγία Βαρβάρα, καρπός καλός από δένδρο φαύλο, δέχθηκε από το ξίφος του πατέρα της την τελείωση της. Όπως αναγράφεται στους στίχους του συναξαρίου: «Ξίφει πατήρ θύσας σε, μάρτυς Βαρβάρα, υπήρξε άλλος Αβραάμ Διαβόλου» ( Ο πατέρας που σε θυσίασε με το ξίφος, μάρτυς Βαρβάρα, υπήρξε άλλος Αβραάμ αλλά του διαβόλου). Ο πατέρας αμέσως τιμωρήθηκε από τη θεία δίκη. « Ενώ κατέβαινε από το βουνό, χτυπήθηκε από κεραυνό, και εκβλήθηκε παντελώς από τη ζωή…Η λάμψη και ο κρότος του θεήλατου εκείνου πυρός, του κεραυνού, έφτασε μέχρι τον ηγεμόνα Μαρκιανό».

Τα σώματα των αγίων τα ενεταφίασε ένας ευσεβής και φιλόθεος άνδρας, ο Ουαλεντίνος σε ένα τόπο που ονομάζεται Γελασσός κοντά στην Ηλιούπολη. Το ιερό λείψανο μετακομίστηκε στην Κων/λη απο τον Λέοντα ΣΤ΄ το Σοφό και τοποθετήθηκε σε ναό επ’ ονόματι της αγίας. Τμήματα του λειψάνου μεταφέρθηκαν στην Βενετία και στο Κίεβο.
Η εορτή της Αγίας Βαρβάρας έχει οριστεί επίσημη εορτή του Πυροβολικού σε πολλά κράτη του κόσμου. Ο τιμωρός αυτός κεραυνός που σκότωσε τον πατέρα της συμβολίζει τα πυρά του Πυροβολικού.

Για πρώτη φορά έγινε επίσημος εορτασμός στην Ελλάδα την 4η Δεκεμβρίου 1829. Τότε έγινε δοξολογία και δόθηκε δείπνο, για τους αξιωματικούς και οπλίτες του Πυροβολικού. Η εικόνα της τοποθετείται στα ασπίδια των πυροβόλων όπλων.


*******************************************************


ΤΑ ΤΡΙΑ ΠΑΡΑΘΥΡΑ

του π. Θεμιστοκλή Μουρτζανού






Από τον βίο της Αγίας Βαρβάρας που εορτάζει η Εκκλησία μας κάθε χρόνο στις
4 Δεκεμβρίου προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση το γεγονός ότι βρήκε μαρτυρικό θάνατο από το χέρι του ίδιου του πατέρα της. Η πίστη στο Χριστό χρειάζεται θυσίες. Ενίοτε και τη παραίτηση από τον ίδιο το δεσμό της συγγένειας. «Εχθροί του ανθρώπου οι οικιακοί αυτού» ο κυριακός λόγος. Και στην περίπτωση της Αγίας βρίσκει πιστή εφαρμογή.

Υπάρχει όμως κι ένα άλλο σημείο στον βίο της Αγίας που αξίζει να προσέξουμε.

Η Αγία προβληματιζόταν για την αλήθεια. Ήταν κλεισμένη από τον τύραννο πατέρα της σε έναν πύργο. Κάποτε, όταν εκείνος έλειπε σε ταξίδι, η Αγία διαπίστωσε ότι χτιζόταν στην βάση του πύργου ένα λουτρό με δύο παράθυρα. Η Αγία, η οποία είχε φωτιστεί από το Πανάγιο Πνεύμα, ζήτησε από τους εργάτες να χτίσουν κι ένα τρίτο παράθυρο, ώστε η αίθουσα του λουτρού να φωτίζεται από φως τριπλό, σύμβολο του τριαδικού φωτός του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, που φωτίζει πάντα άνθρωπον ερχόμενον εις τον κόσμον. Το τρίτο παράθυρο, μάλιστα, ήταν η αφορμή για να καταλάβει ο πατέρας της ότι είχε γίνει χριστιανή, με αποτέλεσμα να ξεκινήσει ο διωγμός που την οδήγησε τελικά στο μαρτύριο.

Πέρα από τον συμβολικό χαρακτήρα που η διήγηση φέρει (το λουτρό είναι το σύμβολο του βαπτίσματος, του καθαρμού, της αγνότητας, της παρθενίας, της υπερβάσεως της αμαρτίας, ενώ το φως που εισέρχεται από τα παράθυρα είναι η παρουσία του τριαδικού Θεού που δίδει την πληρότητα του φωτισμού στον άνθρωπο που θέλει νόημα και αλήθεια στη ζωή του), αξίζει να προβληματιστούμε και για την κίνηση της Αγίας να ανοίξει ένα τρίτο παράθυρο στο οικοδόμημα, να δούμε τι είναι αυτό που τελικά διαφοροποιεί τον άνθρωπο που πιστεύει στον Τριαδικό Θεό από εκείνον που δεν πιστεύει.

Ο άνθρωπος που δεν πιστεύει στο Θεό ή δεν έχει τον Θεό ως προτεραιότητα στη ζωή του, ζητά το φως και την αλήθεια από δύο παράθυρα. Το πρώτο είναι ο νους του, η σκέψη του, ο εαυτός του. Ο άνθρωπος προσπαθεί να δει από μόνος του γιατί ζει, γιατί υπάρχει. Βάζει την σκέψη του, τον ορθολογισμό του, αλλά και το ίδιον θέλημα για να βρει στη ζωή του πυξίδα. Γνώμονας οι απολαύσεις του, αλλά και ο δικός του τρόπος. Αυτή είναι η φύση μου, αυτή είναι η άποψή μου, αυτές είναι οι επιθυμίες μου, λέει ο άνθρωπος. Και μπορεί να προοδεύσει, γιατί αν έχει ισχύ μέσα του, μπορεί να εξουσιάσει μέσα από αυτή την ισχύ του θελήματός του και της σκέψης του τον κόσμο του, τον μικρό ή τον μεγάλο.

Το δεύτερο παράθυρο είναι ο κόσμος. Μέσα από τον κόσμο ο άνθρωπος διευρύνει τους ορίζοντές του, λαμβάνει γνώσεις, ιδέες, κρίνει τους άλλους και γνωρίζει καλύτερα τον εαυτό του, σπουδάζει τη ζωή και μέσα από τις σχέσεις με τους άλλους καταξιώνει τον εαυτό του και ζητά να επικρατήσει είτε ως πρόσωπο είτε ως πρακτική στη ζωή. Και χρησιμοποιεί τους άλλους για τον εαυτό του. Και χρησιμοποιεί τον κόσμο για να εξουσιάσει, δηλαδή να εκμεταλλευτεί τις όποιες ευκαιρίες του δίδονται, για να ικανοποιήσει τις φιλοδοξίες του. Έτσι, με την βοήθεια της επιστήμης, της γνώσης, της εικόνας, της πληροφορίας ο άνθρωπος θεωρεί ότι απέκτησε νόημα για τον παρόντα χρόνο.

Τα δύο αυτά παράθυρα ανοίγουν στον άνθρωπο πολλές προοπτικές, αλλά δεν του δίνουν πληρότητα. Κι αυτό διότι λείπει το τρίτο, που είναι η σχέση του ανθρώπου με το Θεό, ο Οποίος τον δημιούργησε, αλλά και τον αγάπησε και τον αγαπά, που «έτι ημών αμαρτωλών όντων, Χριστός υπέρ ημών απέθανεν», δηλαδή ο Χριστός, παρότι είμαστε αμαρτωλοί, λεκιασμένοι από το κακό, την αμαρτία και τον θάνατο, για μας πέθανε για να μας οδηγήσει στο λουτρό της παλλιγενεσίας και του φωτισμού.

Ο άνθρωπος της εποχής μας και κάθε εποχής, που παραμένει προσηλωμένος στα δύο αυτά παράθυρα, μέσα από τα οποία θέλει να βλέπει το νόημα της ζωής, μπορεί να δει ένα τμήμα της αλήθειας κι αυτό διότι και τα δύο παράθυρα είναι ευλογίες του Θεού στο δημιούργημά του. Αν όμως λείπει το τρίτο παράθυρο, που είναι τελικά ο ίδιος ο Θεός, τα δύο δεν φθάνουν για να φωτίσουν στην πληρότητα τον άνθρωπο, αλλά του δημιουργούν την ψευδαίσθηση ότι το φως σταματά στον παρόντα χρόνο και κόσμο.

Όταν όμως ο άνθρωπος ανοίξει και το τρίτο παράθυρο, διαπιστώνει ότι ο χρόνος και ο κόσμος δεν σταματούν στο θάνατο, ακόμη κι αν αυτός είναι μαρτυρικός, αλλά συνεχίζονται αιωνίως, καθώς μέσα από το τρίτο παράθυρο περνά το φως του Τριαδικού Θεού που ομορφαίνει, νοηματοδοτεί και πληροί τον άνθρωπο πέρα από τον χρόνο, την συγγένεια, ακόμη και την ίδια τη ζωή. Αρκεί ο άνθρωπος να έχει ανοιχτά τα πνευματικά του μάτια και να μην παρασύρεται από την παχύτητα της ζωής, όπως επίσης και από ψευδαίσθηση της πληρότητας που του δίδουν τα άλλα δύο παράθυρα.

Ο πολιτισμός μας σήμερα είναι των δύο παραθύρων. Η Εκκλησία δίνει, με το άνοιγμα του τρίτου, νέο νόημα και στα δύο πρώτα, δηλαδή καθιστά τον εαυτό μας από εγκλωβισμένο στην αλήθεια του νου και του ιδίου θελήματος, άνθρωπο που πορεύεται προς την αγιότητα, δηλαδή άνθρωπο που γεμίζει από εμπιστοσύνη στο Θεό που τον αγαπά και ακολουθεί πορεία κοινωνίας μαζί Του. Παράλληλα, ο κόσμος, το δεύτερο παράθυρο, γίνεται αφορμή δοξολογίας και ευχαριστίας προς τον Θεό, και ταυτόχρονα αφορμή όχι εξουσίας αλλά αγάπης προς τους άλλους. Αυτές οι δύο συνιστώσες αναμορφώνουν τον άνθρωπο, τον καθαρίζουν στο λουτρό που είναι η Εκκλησία και η ζωή της και τον οδηγούν σε πορεία προς την αιωνιότητα.

Και τα τρία παράθυρα, με το νέο περιεχόμενό τους, τα βρίσκουμε ανοιχτά στην Θεία Ευχαριστία και την λειτουργική ζωή της Εκκλησίας μας. Αγιότητα, δοξολογία, πίστη στον αληθινό Θεό δια Χριστού Ιησού και εν Αγίω Πνεύματι είναι μία διαφορετική πρόταση ζωής, που σώζει. Είναι το βίωμα της Αγίας Βαρβάρας και κάθε Αγίου και αποτελεί μοναδική δωρεά, ανάσα σωτηρίας και για τον καθέναν και για την εποχή μας, γιατί καθαρίζει, αλλάζει, αγιάζει και τον εαυτό μας και τον κόσμο μας.
Άμποτε να δούμε, όπως η Αγία Βαρβάρα, και από τα τρία παράθυρα.



www.agiosvasileiospeiraiws.blogspot.com

ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΠΑΛΑΜΑ



«…Αν ο θάνατος των οσίων είναι τίμιος και η μνήμη δικαίου συνοδεύεται από εγκώμια, πόσο μάλλον τη μνήμη της αγίας των αγίων, δια της οποίας επέρχεται όλη η αγιότης στους αγίους, δηλαδή τη μνήμη της αειπάρθενης και Θεομήτορος, πρέπει να την επιτελούμε με τις μεγαλύτερες ευφημίες.

Αυτό πράττουμε εορτάζοντας την επέτειο της αγίας κοιμήσεως ή μεταστάσεώς της, που αν και με αυτή είναι λίγο κατώτερη από τους αγγέλους, όμως ξεπέρασε σε ασύγκριτο βαθμό και τους αγγέλους και τους αρχαγγέλους και όλες τις υπερκόσμιες δυνάμεις δια της εγγύτητός της προς τον Θεό και δια των από παλαιά γραμμένων και πραγματοποιημένων σ' αυτή θαυμασίων.

Ο θάνατός της είναι ζωηφόρος, μεταβαίνοντας σε ουράνια και αθάνατο ζωή, και η μνήμη τούτου είναι χαρμόσυνη εορτή και παγκόσμια πανήγυρις, που όχι μόνο ανανεώνει τη μνήμη των θαυμασίων της Θεομήτορος, αλλά και προσθέτει τη κοινή και παράδοξη συνάθροιση των ιερών Αποστόλων από κάθε μέρος της γης για την πανίερη κηδεία της, με θεολήπτους ύμνους, με τις αγγελικές επιστασίες και χοροστασίες και λειτουργίες γι΄ αυτήν.

Οι Απόστολοι προπέμπουν, ακολουθούν, συμπράττουν, αποκρούουν, αμύνονται και συνεργούν με όλη τη δύναμη μαζί με εκείνους που εγκωμιάζουν το ζωαρχικό και θεοδόχο εκείνο σώμα, το σωστικό φάρμακο του γένους μας, το σεμνολόγημα όλης της κτίσεως.

Ενώ ο ίδιος ο Κύριος Σαβαώθ και Υιός αυτής της αειπάρθενης, είναι αοράτως παρών και αποδίδει στη μητέρα την εξόδιο τιμή. Σε αυτού τα χέρια εναπέθεσε και το θεοφόρο πνεύμα, δια του οποίου έπειτα από λίγο μεταθέτει και το συζυγικό προς εκείνο σώμα σε χώρο αείζωο και ουράνιο.

Διότι μόνο αυτή, ευρισκομένη ανάμεσα στο Θεό και σ' ολόκληρο το ανθρώπινο γένος, τον μεν Θεό κατέστησε υιόν ανθρώπου, τους δε ανθρώπους έκανε υιούς Θεού, ουρανώσασα τη γη και θεώσασα το γένος. Και μόνο αυτή από όλες τις γυναίκες αναδείχθηκε μητέρα του Θεού εκ φύσεως πάνω από κάθε φύση. Υπήρξε βασίλισσα κάθε εγκοσμίου και υπερκοσμίου κτίσματος.

Τώρα έχοντας και τον ουρανό κατάλληλο κατοικητήριο, ως ταιριαστό της βασίλειο, στον οποίο μετατέθηκε σήμερα από τη γη, στάθηκε και στα δεξιά του παμβασιλέως με διάχρυσο ιματισμό ντυμένη και στολισμένη, όπως λέγει ο προφήτης. (Ψαλμ. 44,11). Διάχρυσο ιματισμό, που σημαίνει στολισμένη με τις παντοειδείς αρετές. Διότι μόνο αυτή κατέχει τώρα μαζί με το θεοδόξαστο σώμα και με τον Υιό, τον ουράνιο χώρο. Δεν μπορούσε πραγματικά γη και τάφος και θάνατος να κρατεί έως το τέλος το ζωαρχικό και θεοδόχο σώμα της και αγαπητό ενδιαίτημα ουρανού και του ουρανού των ουρανών.

Αποδεικτικό για τους μαθητές στοιχείο περί της αναστάσεώς της από τους νεκρούς γίνονται τα σινδόνια και τα εντάφια, που μόνα απέμειναν στο τάφο και βρέθηκαν από εκείνους που ήλθαν να την ζητήσουν, όπως συνέβηκε προηγούμενα με τον Υιό και δεσπότη. Δεν χρειάσθηκε να μείνει και αυτή επίσης για λίγο πάνω στη γη, όπως ο Υιός της και Θεός, γι' αυτό αναλήφθηκε αμέσως προς τον υπερουράνιο χώρο από τον τάφο.

Με την ανάληψή της η Θεομήτορ συνήψε τα κάτω με τα άνω και περιέλαβε το πάν με τα γύρω της θαυμάσια, ώστε και το ότι είναι ελαττωμένη πολύ λίγο από τους αγγέλους, γευόμενη το θάνατο, αυξάνει τη υπεροχή της σε όλα . Και έτσι είναι η μόνη από όλους τους αιώνες και από όλους τους αρίστους που διαιτάται με το σώμα στον ουρανό μαζί με τον Υιό και Θεό.

Η Θεομήτωρ είναι ο τόπος όλων των χαρίτων και πλήρωμα κάθε καλοκαγαθίας και εικόνα κάθε αγαθού και κάθε χρηστότητος, αφού είναι η μόνη που αξιώθηκε όλα μαζί τα χαρίσματα του Πνεύματος και μάλιστα η μόνη που έλαβε παράδοξα στα σπλάχνα της εκείνον στον οποίο βρίσκονται οι θησαυροί όλων των χαρισμάτων. Τώρα δε με το θάνατό της προχώρησε από εδώ προς την αθανασία και δίκαια μετέστη και είναι συγκάτοικος με τον Υιό στα υπερουράνια σκηνώματα και από εκεί επιστατεί με τις ακοίμητες προς αυτόν πρεσβείες εξιλεώνοντας αυτόν προς όλους μας.

Είναι τόσο πολύ πλησιέστερη από τους πλησιάζοντας το Θεό, όχι μόνο από τους ανθρώπους, αλλά και από αυτές τις αγγελικές ιεραρχίες. «Τα Σεραφίμ στέκονταν γύρω του» (Ησαϊας 6,2) και ο Δαβίδ λέγει: «παρέστη η βασίλισσα στα δεξιά σου».

Βλέπετε τη διαφορά της στάσεως; Από αυτή μπορείτε να καταλάβετε και τη διαφορά της, κατά την αξία της τάξεως. Διότι τα Σεραφείμ ήταν γύρω από το Θεό, πλησίον δε στον ίδιο μόνο η βασίλισσα και μάλιστα στα δεξιά του. Όπου κάθισε ο Χριστός στον ουρανό, δηλαδή στα δεξιά της μεγαλωσύνης, εκεί στέκεται και αυτή τώρα που ανέβηκε από τη γη στον ουρανό.

Ποιός δεν γνωρίζει ότι η Παρθενομήτωρ είναι εκείνη η βάτος που ήταν αναμμένη αλλά δεν καταφλεγόταν. (Ψαλμ.44,19) Και αυτή η λαβίδα, που πήρε το Σεραφίμ, τον άνθρακα από το θυσιαστήριο, που συνέλαβε δηλαδή απυρπολήτως το θείο πυρ και κανείς άλλος δεν θα μπορούσε να έλθει προς το Θεό. Επομένως μόνη αυτή είναι μεθόριο της κτιστής και της άκτιστης φύσεως.

Ποιός θα αγαπούσε το Υιό και Θεό περισσότερο από τη μητέρα, η οποία όχι μόνο μονογενή τον γέννησε, αλλά και μόνη της αυτή χωρίς ανδρική ένωση, ώστε να είναι το φίλτρο διπλάσιο.

Όπως λοιπόν, αφού μόνο δι' αυτής επεδήμησε προς εμάς, φανερώθηκε και συναναστράφηκε με τους ανθρώπους, ενώ πρίν ήταν αθέατος, έτσι και στον μελλοντικό ατελεύτητο αιώνα κάθε πρόοδος και αποκάλυψη μυστηρίων χωρίς αυτήν θα είναι αδύνατος.

Δια μέσου της Θεομήτορος θα υμνούν το Θεό γιατί αυτή είναι η αιτία, η προστάτης και πρόξενος των αιωνίων. Αυτή είναι θέμα των προφητών, αρχή των Αποστόλων, εδραίωμα των μαρτύρων, κρηπίς των διδασκάλων, η ρίζα των απορρήτων αγαθών, η κορυφή και τελείωση κάθε αγίου.

Ω Παρθένε θεία και τώρα ουρανία, πως να περιγράψω όλα σου τα προσόντα; Πως να σε δοξάσω, το θησαυρό της δόξας; Εσένα και η μνήμη μόνο αγιάζει αυτόν που την χρησιμοποιεί.

Μετάδωσε πλούσια λοιπόν τα χαρίσματά σου στο λαό σου, Δέσποινα, δώσε τη λύση των δεινών μας, μετάτρεψε όλα προς το καλύτερο με τη δύναμή σου, δίδοντας τη χάρη σου για να δοξάζουμε το προαιώνιο Λόγο που σαρκώθηκε από σένα γα μας μαζί με τον άναρχο Πατέρα και το ζωοποιό Πνεύμα, τώρα και πάντοτε και στους ατελευτήτους αιώνες. Γένοιτο...».


(απόσπασμα από τις Πατερικές εκδόσεις
«Γρηγόριος ο Παλαμάς», τόμος 10ος)



ΠΗΓΗ:www.xfe.gr

ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΤΙΜΙΑΣ ΖΩΝΗΣ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

«Ἄγγελοι καί ἄνθρωποι τῆς πανάγνου,
τήν Ζώνην τήν ἀκήρατον, τιμήσωμεν ἐπαξίως,
ὡς ζώσασαν Θεόν Λόγον.»



Η ανακομιδή της τιμίας Ζώνης της Θεοτόκου, άλλοι λένε ότι έγινε από τον βασιλιά Αρκάδιο και άλλοι από το γιο του Θεοδόσιο τον Β’.

Η μεταφορά έγινε από την Ιερουσαλήμ στην Κωνσταντινούπολη και την τοποθέτησαν σε μια χρυσή θήκη, που ονομάστηκε αγία Σωρός.

Όταν πέρασαν 410 χρόνια, ο βασιλιάς Λέων ο Σοφός άνοιξε την αγία αυτή Σωρό για τη βασίλισσα σύζυγό του Ζωή, που την διακατείχε πνεύμα ακάθαρτο.

Όταν λοιπόν άνοιξε την αγία Σωρό, βρήκε την τιμία Ζώνη της Θεοτόκου να ακτινοβολεί υπερφυσικά. Και είχε μια χρυσή βούλα, που φανέρωνε το χρόνο και την ημέρα που μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη.

Αφού λοιπόν την προσκύνησαν, ο Πατριάρχης άπλωσε την τιμία Ζώνη πάνω στην βασίλισσα, και αμέσως αυτή ελευθερώθηκε από το δαιμόνιο.

Οπότε όλοι δόξασαν το Σωτήρα Χριστό και ευχαρίστησαν την πανάχραντη Μητέρα Του, η οποία είναι για τους πιστούς φρουρός, φύλαξ, προστάτις, καταφυγή, βοηθός, σκέπη, σε κάθε καιρό και τόπο, ημέρα και νύχτα.

Η τιμία Ζώνη της Υπεραγίας Θεοτόκου βρίσκεται σήμερα στην Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου στο Άγιο Όρος.



Καταβασία

«Τήν θείαν ταύτην καί πάντιμον,
τελοῦντες ἑορτήν οἱ θεόφρονες,
τῆς ὑπερτίμου ἁγνῆς, Ζώνης σεπτῆς καταθέσεως,
τόν ἐξ αὐτῆς τεχθέντα Θεόν δοξάζομεν».



Κοντάκιον. Ἦχος πλ. δ΄. Τῆ ὑπερμάχῳ

«Τῆς Θεοτόκου τήν σεπτήν Ζώνην ὑμνήσωμεν,
ὡς χορηγοῦσαν τοῖς πιστοῖς πᾶσιν ἰάματα,
ἀναμέλποντες, ἐφύμνιον μετά πόθου,
ὡς τό σῶμα τῆς πανάγνου περιζώσασαν,
καί Θεόν τον ἐν κοιλίᾳ περιστείλασαν,
ἀνακράζοντες, χαίροις Ζώνη πανέντιμε».



Ὁ οἶκος

«Ἄγγελοι οὐρανόθεν, καί βροτῶν πᾶσα φύσις,
συμφώνως ἀνυμνήσωμεν πάντες, τήν Ζώνην τῆς Παρθένου ἁγνῆς,
πολλῶν γάρ θαυμάτων αὐτουργός πέφηνε~
διόπερ γηθοσύνως μεγαλύνοντες πιστῶς βοῶμεν:
Χαῖρε ἡ Ζώνη Μητρός Κυρίου,
Χαῖρε πηγή μυστηρίου θείου.
Χαῖρε ἀσθενείας λοιμόν καταπαύσασα,
Χαῖρε ἐναντίους ἐχθρούς καταθραύσασα.
Χαῖρε ἡ Ἶρις ἡ οὐράνιος τῆς Θεοῦ καταλλαγῆς,
Χαῖρε κλίμαξ ἐπανάγουσα τούς πιστούς πρός οὐρανούς.
Χαῖρε ὅτι ἐναπέπνιξας τόν ἀρχέκακον ὄφιν,
Χαῖρε ὅτι ἀπενέκρωσας τόν ἀντίπαλον σίντην.
Χαῖρε δι’ ἧς τῶν δεινῶν ἐκλυτρούμεθα,
Χαῖρε δι’ ἧς πᾶν καλόν ποριζόμεθα.
Χαῖρε Σορός ἀσθενῶν ἰατρεία,
Χαῖρε Μονῆς τῆς δε ἡ σωτηρία.
Χαῖρε Ζώνη πανέντιμε».



Συναξάριον

«Τῶ αὐτῶ μηνί ΛΑ΄, ἡ ἀνάμνησις τῆς ἐν τῆ ἁγίᾳ Σορῶ καταθέσεως τῆς τιμίας Ζώνης τῆς ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου, ἐν τῶ σεβασμίῳ αὐτῆς οἴκῳ, τῶ ὄντι ἐν τοῖς Χαλκοπρατείοις, ἀνακομισθείσης ἀπό τῆς ἐπισκοπῆς Ζήλας ἐπί Ἰουστινιανοῦ τοῦ βασιλέως, ἐν ἔτει φλ΄ (530). Ἔτι δέ καί τοῦ θαύματος τοῦ γεγονότος διά τῆς ἐπιθέσεως τῆς τιμίας Ζώνης εἰς τήν βασίλισσαν Ζωήν, τήν σύζυγον τοῦ ἐν βασιλεῦσιν ἀοιδίμου Λέοντος τοῦ σοφωτάτου βασιλέως, ἐν ἔτει ωπς΄ (886)».

Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΜΑΡΙΑΣ

Στις 8 Σεπτεμβρίου η Eκκλησία μας γιορτάζει την γέννηση της Παναγίας.


«Δεῦτε ἅπαντες πιστοί, πρὸς τὴν Παρθένον δράμωμεν,
ἰδοὺ γὰρ γεννᾶται, ἡ πρὸ γαστρὸς προορισθεῖσα τοῦ Θεοῦ ἡμῶν Μήτηρ,
τὸ τῆς παρθενίας κειμήλιον, ἢ τοῦ Ἀαρῶν βλαστήσασα ῥάβδος,
ἐκ τῆς ῥίζης τοῦ Ἱεσσαί, τῶν Προφητῶν τὸ κήρυγμα,
καὶ τῶν δικαίων, Ἰωακεὶμ καὶ Ἄννης τὸ βλάστημα,
Γεννᾶται τοίνυν, καὶ ὁ κόσμος σύν αὐτὴ ἀνακαινίζεται,
Τίκτεται, καὶ ἡ Ἐκκλησία τὴν ἑαυτῆς εὐπρέπειαν καταστολίζεται,
ὁ ναὸς ὁ ἅγιος, τὸ τῆς θεότητος δοχεῖον, τὸ παρθενικὸν ὄργανον, ὁ βασιλικός θάλαμος,
ἐν ὧ τὸ παράδοξον τῆς ἀπορρήτου ἑνώσεως, τῶν συνελθουσῶν ἐπὶ Χριστοῦ φύσεων,
ἐτελεσιουργήθη μυστήριον, ὃν προσκυνοῦντες ἀνυμνοῦμεν,
τὴν τῆς Παρθένου πανάμωμον γέννησιν.»

«Αποκάλυψον προς Κύριον την οδόν σου και έλπισον επ’αυτόν, και αυτός ποιήσει» (Ψαλμός λστ΄στ.5). Φανέρωσε στον Κύριο με εμπιστοσύνη το δρόμο και τις επιδιώξεις και τις ανάγκες της ζωής σου και έλπισε σ’ Αυτόν και Αυτός θα κάνει εκείνα που ζητάς και χρειάζεσαι.

Μ’ αυτήν την εμπιστοσύνη και ελπίδα, ο Ιωακείμ και η Άννα ικέτευαν προσευχόμενοι το Θεό να τους χαρίσει παιδί, να το έχουν γλυκιά παρηγοριά στα γεράματά τους. Και την ελπίδα τους ο Θεός την έκανε πραγματικότητα.

Τους χάρισε την Παρθένο Μαριάμ, που ήταν ορισμένη να γεννήσει το Σωτήρα του κόσμου και να λάμψει σαν η πιο ευλογημένη μεταξύ των γυναικών. Ήταν εκείνη, από την οποία έμελλε να προέλθει Αυτός που θα συνέτριβε την κεφαλή του νοητού όφεως.

Στην Παλαιά Διαθήκη δόθηκαν πολλές προτυπώσεις της Υπεραγίας Θεοτόκου. Μία είναι και η βάτος στο Σινά, την οποία ενώ είχαν περιζώσει φλόγες φωτιάς, αυτή δεν καιγόταν. Ήταν απεικόνιση της Παρθένου, που θα γεννούσε το Σωτήρα Χριστό και συγχρόνως θα διατηρούσε την παρθενία της.

Έτσι, η Άννα και ο Ιωακείμ, που ήταν από το γένος του Δαβίδ, με την κραταιά ελπίδα που είχαν στο Θεό απέκτησαν απ’ Αυτόν το επιθυμητό δώρο, που θα συντροφεύει τον κόσμο μέχρι συντελείας των αιωνών.



Απολυτίκιο

«Ἡ γέννησίς σου Θεοτόκε, χαρὰν ἐμήνυσε πάση τὴ οἰκουμένη, ἐκ σοῦ γὰρ ἀνέτειλεν ὁ ἥλιος τῆς δικαιοσύνης, Χριστὸς ὁ Θεὸς ἡμῶν, καὶ λύσας τὴν κατάραν, ἔδωκε τὴν εὐλογίαν, καὶ καταργήσας τὸν θάνατον, ἐδωρήσατο ἡμῖν ζωὴν τὴν αἰώνιον».



Ὁ Oἶκος

«Ἡ προσευχὴ ὁμοῦ καὶ στεναγμός, τῆς στειρώσεως καὶ ἀτεκνώσεως Ἰωακείμ τε καὶ Ἄννης, εὐπρόσδεκτος, καὶ εἰς τὰ ὦτα Κυρίου ἐλήλυθε, καὶ ἐβλάστησαν καρπὸν ζωηφόρον τῶ κόσμω, ὁ μὲν γὰρ προσευχὴν ἐν τῷ ὄρει ἐτέλει, ἡ δὲ ἐν παραδείσῳ ὄνειδος φέρει, ἀλλὰ μετὰ χαράς, ἡ στεῖρα τίκτει τὴν Θεοτόκον, καὶ τροφὸν τῆς ζωῆς ἡμῶν».



Κοντάκιον

«Ἰωακεὶμ καὶ Ἄννα ὄνειδισμού ἀτεκνίας, καὶ Ἀδὰμ καὶ Εὔα, ἐκ τῆς φθορᾶς τοῦ θανάτου, ἠλευθερώθησαν, Ἄχραντε, ἐν τῇ ἁγία γεννήσει σου, αὐτὴν ἑορτάζει καὶ ὁ λαός σου, ἐνοχῆς τῶν πταισμάτων, λυτρωθεὶς ἐν τῷ κράζειν σοί, Ἡ στεῖρα τίκτει τὴν Θεοτόκον, καὶ τροφὸν τῆς ζωῆς ἡμῶν».




ΠΗΓΗ:www.xfe.gr

ΤΑ ΕΙΣΟΔΙΑ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΕΙΣΟΔΙΩΝ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ


Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά



«…Εάν το δένδρο αναγνωρίζεται από τον καρπό, και το καλό δένδρο παράγει επίσης καλό καρπό, η μητέρα της αυτοαγαθότητος, η γεννήτρια της αιώνιας καλλονής, πως δεν θα υπερείχε ασύγκριτα κατά την καλοκαγαθία από κάθε αγαθό εγκόσμιο και υπερκόσμιο;

Διότι η δύναμη που καλλιέργησε τα πάντα, ο προαιώνιος και υπερούσιος Λόγος, από ανέκφραστη φιλανθρωπία και ευσπλαχνία γιά χάρη μας θέλησε να περιβληθεί τη δική μας εικόνα, για να ανακαλέσει τη φύση πού σύρθηκε στον άδη και να την ανακαινίσει, γιατί είχε παλαιωθεί και να την αναβιβάσει προς το υπερουράνιο ύψος της βασιλείας και θεότητός του.

Και βρίσκει αυτήν την αειπάρθενη η οποία υμνείται από μας σήμερα που γιορτάζουμε την παράδοξη είσοδό της στα άγια των αγίων και την εκλέγει ανάμεσα από όλους ανά τους αιώνες εκλεκτούς και θαυμαστούς και περιβόητους για την ευσέβεια και σύνεση και σε λόγια και σε έργα.

Ήταν αδύνατο η υψίστη και υπεράνω του νου καθαρότης, ο σαρκωθείς Λόγος, να ενωθεί με μολυσμένη φύση, γιατί ένα μόνο πράγμα είναι αδύνατο στο θεό, το να έλθει σε ένωση με ακάθαρτο, πριν αυτό καθαρισθεί. Γι' αυτό και χρειαζόταν κατ' ανάγκη μια τελείως αμόλυντη και καθαρότατη παρθένο για κυοφορία και γέννηση εκείνου που είναι και εραστής της και δοτήρας της καθαρότητας, η οποία και προορίσθηκε και φανερώθηκε και τό σχετικό με αυτήν μυστήριο τελέσθηκε, με πολλά παράδοξα γεγονότα.

Πρώτα η γέννησή της από το ζεύγος που ζητούσε με άσκηση και προσευχή τη λήξη της ατεκνίας τους και έλαβαν την υπόσχεση και συνέλαβαν τη τωρινή Θεομήτωρα. Και επειδή οι πολυάρετοι γονείς της πέτυχαν το ζητούμενο, έσπευσαν να εκπληρώσουν την προς το Θεό υπόσχεσή τους και μετά τον απογαλακτισμό την οδηγούν στο ιερό του Θεού και στον ιεράρχη που ευρίσκετο εκεί, αλλά και αυτή μόνη της με ελεύθερη γνώμη προσήλθε στο Θεό και διέμενε στα άγια των αγίων. Τρεφόταν δε από πάνω με άγγελο με απόρρητη τροφή που δυνάμωνε καλύτερα τη φύση της και τελειοποιούσε τον εαυτό της κατά το σώμα, ώστε το κατάλληλο καιρό να ανοιχθούν οι ουράνιες μονές και να δοθούν για αιώνια κατοίκηση σε όσους πιστεύουν στη παράδοξη γέννα της.

Έχοντας πλέον από τη μητρική ακόμη κοιλιά τέτοια θεία χαρίσματα και φυσικά δώρα, δεν δέχθηκε ούτε καμιά άλλη επίκτητη φύση (διότι έτσι νομίζω ότι πρέπει να ονομάζουμε τα από τους δασκάλους αποκτήματα) να εισφέρει μέσα της φοιτώντας σε δασκάλους. Αντίθετα, αφού παρέδωσε στο Θεό τον ηγεμονικό νου ως υπήκοο σε όλα, εγκατέλειψε δε τελείως τα διδάγματα των ανθρώπων και έτσι δέχθηκε άφθονη την από τα άνω σοφία, στο σημείο της ηλικίας που οι γονείς τοποθετούν τα παιδιά χωρίς τη θέλησή τους ως νήπια κάτω από τη καθοδήγηση νηπιαγωγού και τα παραδίδουν σε γραμματοδιδασκάλους, αυτή παρακάθεται μαζί με το Θεό σε άγια άδυτα σαν θεσπέσια ανάκτορα, ως βασιλικός έμψυχος θρόνος ανώτερος από κάθε έδρα, στολισμένος ολόκληρος με αρετές που πρέπουν σε τέτοιο βασιλέα που κάθεται σε αυτόν.

Μόλις τριών ετών που μόλις είχε αποκοπεί από το θήλασμα και τη δίαιτα της αγκαλιάς δείκνυε το πρέπον σε όσους γνωρίζουν να κρίνουν αλάθευτα. Όταν έφθασε κοντά στα πρόθυρα του ιερού, ενώ νεάνιδες ευγενείς ντυμένες επάξια προς το γένος τους την περιστοίχιζαν κρατώντας λαμπάδες και έτσι με επισημότατη πομπή την προέπεμπαν με ευταξία προς το εσωτερικό, σε αυτό το σημείο φάνηκε ότι αισθανόταν καλύτερα από όλους όσα συμβαίνουν και πρόκειται να της συμβούν. Σεμνή τότε και χαρούμενη και θαυμαστή με το κατάλληλο παράστημα και ήθος και φρόνημα προχωρούσε και έρχεται σε συνάντηση με τον αρχιερέα.

Και αμέσως εγκατέλειψε όλους γονείς, τροφούς, συνομήλικες και αποχωρίσθηκε από τους συναγμένους, μόνη εντελώς, χαρούμενη προχωρεί στον αρχιερέα ο οποίος την εισήγαγε στα άγια των αγίων και έπεισε όλους τους τότε ζώντας να δέχονται το γεγονός αυτό, με τη σύμπραξη και τη συναπόφαση του Θεού. Διότι επρόκειτο να γίνει σκεύος εκλογής, όχι όπως η κιβωτός γεμάτο σκιές και τύπους, αλλά γεμάτο αλήθεια, για να βαστάσει κυοφορώντας εκείνον τον ίδιο, του οποίου το όνομα είναι θαυμαστό. Τι σπουδαίο θαύμα;


Ας δούμε λοιπόν, πως τίθεται τέλος στους τύπους, πως πάνω σε εκείνη ακριβώς τη σκιαγραφία τελετουργείται η μορφή της αλήθειας. Εισήλθε στα πρόσκαιρα άγια των αγίων η παντοτινή αγία των αγίων. Εισήλθε η αχειροποίητη σκηνή του Λόγου, η λογική και έμψυχη κιβωτός του άρτου της ζωής που αληθινά αποστάλθηκε σε εμάς από τους ουρανούς. Εισήλθε η βίβλος της ζωής, που δεν δέχθηκε τύπους λόγου, αλλά τον ίδιο το Λόγο του Πατρός απορρήτως. Σε αυτήν την αληθινή κιβωτό παρίστανται όχι οι τύποι των αγγέλων, αλλά οι ίδιοι οι άγγελοι και το σπουδαιότερο είναι ότι δεν επεσκίαζαν απλά, αλλά διακονούσαν και υπηρετούσαν στη διατροφή. Διατροφή που δεν είναι δυνατό να πούμε ούτε τι ήταν, τόσο ξεπερνούσε σε θαυμασμό και το πολυθρύλητο εκείνο μάννα.

Ο διακομιστής ήταν καθαρό σύμβολο της αγγελικής πολιτείας της Παρθένου σε αυτό το στάδιο της ηλικίας την υπηρετούσε συνεχώς και δεν την επεσκίαζε, υποσχόμενος σε αυτήν το μελλοντικό μεγαλείο. Αυτήν άλλωστε πρόκειτο να επισκιάσει, όχι άγγελος ούτε αρχάγγελος ούτε τα ίδια τα Χερουβίμ και τα Σεραφείμ, αλλά η ίδια η ενυπόστατη δύναμη του Υψίστου. Τούτο μάλιστα δεν είναι επισκίαση αλλά καθαρά ένωση, όχι μόνο στη γαστέρα αλλά και μόρφωση. Και το μορφωμένο από τα δύο, δηλαδή από τη δύναμη του Υψίστου και στη παναγία και παρθενική εκείνη γαστέρα ήταν ο Λόγος Θεού σαρκωμένος.

Πω πω, σε ποιό βάθος μυστηρίου κατεβάσαμε το λογο! Και έτσι ζούσε λοιπόν σαν στο παράδεισο, βίο απαράσκευο, αφρόντιστο, αμέριμνο, αμέτοχο αγενών παθών, ζώντας μόνο για το Θεό, βλεπόμενη μόνο από το Θεό, τρεφόμενη μόνο από το Θεό και γενικά αφιερωμένη συνεχώς στο Θεό.

Ζούσε την ιερά ησυχία, τη στάση του νου και του κόσμου, τη λησμονιά των κάτω, την μύηση των άνω, την απόθεση των νοημάτων προς το καλύτερο, δια της παιδείας από την ησυχία που θεωρούμε μέσα το Θεό. Αφού λύθηκε από κάθε υλικό δεσμό ανυψώθηκε πάνω και από αυτή τη συμπάθεια προς το σώμα της, σύνηψε το νου της με τη προς τον εαυτό στροφή και προσοχή και με τη αδιάλειπτο θεία προσευχή. Και δι' αυτής ερχόμενη τελείως στον εαυτό της και υπερβαίνοντας το πολύμορφο συρφετό των λογισμών, διέκρινε νέα και απόρρητη οδό στους ουρανούς, που θα την έλεγα νοητή σιγή.

Αφού έτσι μυήθηκε στα ανώτατα μυστήρια με αυτές τις ακρότατες θεωρίες και κατά το τρόπο αυτόν ενώθηκε και αφομοιώθηκε με το Θεό, μόνη αυτή στους αιώνες επετέλεσε αυτή την υπερφυά πρεσβεία για χάρη μας και μόνη της την αποπεράτωσε, πραγματοποιώντας το μέγα και το πάνω από το μέγα κατόρθωμα. Διότι δεν έγινε μόνο καθ' ομοίωση Θεού, αλλά και έκαμε το Θεό καθ' ομοίωση ανθρώπου. Και δεν το έκανε αυτό πείθοντάς τον, αλλά και τον κυοφόρησε ασπόρως και τον γέννησε αφράστως, κατά την χάρη από το Θεό (γι' αυτό και προσαγορεύθηκε από τον αρχάγγελο, κεχαριτωμένη).

Ποιος μπορεί να περιγράψει τα μεγαλεία σου, παρθένε; Έγινες Θεομήτωρ, ένωσες το νου με το Θεό, ένωσες το Θεό με τη σάρκα, έκανες το Θεό υιό ανθρώπου και τον άνθρωπο υιό Θεού, συμφιλίωσες τον κόσμο με τον ποιητή του κόσμου. Μας δίδαξες με έργα ότι το θεωρείν δεν προσγίνεται μόνο με αίσθηση ή και λογισμό στους πραγματικούς ανθρώπους (διότι τότε θα ήσαν λίγο μόνο καλύτεροι από τα άλογα), αλλά πολύ περισσότερο με τη κάθαρση του νου και τη μέθεξη της θείας χάριτος, κατά την οποία εντρυφούμε στα θεοειδή κάλλη όχι με λογισμούς, αλλά με άυλες επαφές. Έκαμες τους ανθρώπους ομοδίαιτους με τους αγγέλους, ή μάλλον αξίωσες και μεγαλύτερων βραβείων, αφού συνέλαβες από το άγιο Πνεύμα θεανδρική μορφή και την γέννησες παράδοξα και κατέστησες την ανθρώπινη φύση απορρήτως συμφυή και, θα λέγαμε, ομόθεη με τη θεία φύση.

Ας φυλάττουμε επομένως τη προς το Θεό και προς αλλήλους ενότητα, που έχει εντυπωθεί σ' εμάς από το Θεό θείως, δια των δεσμών της αγάπης. Ας βλέπουμε πάντοτε προς τον άνω γεννήτορα. Ας υψώσουμε άνω προς αυτόν τη καρδιά μας. Ας παρατηρήσουμε το μέγα τούτο θέαμα, τη φύση μας να συνδιαιωνίζει αύλως με το πυρ της Θεότητος, και, αποβάλλοντας τους δερμάτινους χιτώνες, που έχουμε ενδυθεί από τη παράβαση, ας σταθούμε σε αγία γη, αναδεικνύοντας ο καθένας μας τη δική του γη αγία δια της αρετής και της προς το Θεό σταθερής αφοσιώσεως, να φωτισθούμε και φωτιζόμενοι να συνδιαιωνίσουμε σε δόξα της τρισηλίας Θεότητος που πρέπει κάθε δόξα, κράτος, τιμή και προσκύνηση τώρα και στους ατέλειωτους αιώνες. Γένοιτο...».



ΠΗΓΗ:www.xfe.gr

Απαντήσεις> Ευχέλαιο

Απαντήσεις σε ερωτήματα δογματικά

Ανδρέα Θεοδώρου, εκδ. Αποστολικής Διακονίας, 1997, σελ. 181-184.





Ποιος είναι ο σκοπός του ιερού μυστηρίου του ευχελαίου;

Τον καθορίζει ο άγιος Ιάκωβος ο Αδελφόθεος: «Ασθενεί τις εν υμίν; προσκαλεσάσθω τους πρεσβυτέρους της εκκλησίας, και προσευξάσθωσαν επ' αυτόν αλείψαντες αυτόν ε λαίω εν τω ονόματι του Κυρίου και η ευχή της πίστεως σώσει τον κάμνοντα, και εγερεί αυτόν ο Κύριος∙ καν αμαρτίας η πεποιηκώς, αφεθήσεται αυτώ» (5,14-15).

Σύμφωνα με το αγιογραφικό χωρίο σκοπός του ιερού μυστηρίου είναι πρωταρχικά και κύρια η ίαση της σωματικής νόσου που κατατρύχει τον πιστό. Είναι κανείς άρρωστος από σας; ερωτά. Αν είναι, ας προσκαλέσει τους πρεσβυτέρους (περισσότεροι του ενός) στο σπίτι του, και ας προσευχηθούν στο Θεό γι' αυτόν, αφού τον αλείψουν με αγιασμένο έλαιο.

Η επάλειψη συνοδεύεται από την ευχή: «Πάτερ ’γιε, ιατρέ των ψυχών και των σωμάτων, ο πέμψας τον μονογενή σου Υιόν, τον Κύριον ημών Ιησούν Χριστόν, πάσαν νόσον ιώμενον και εκ θανάτου λυτρούμενον, ίασαι και τον δούλον σου (τόνδε), εκ της περιεχούσης αυτόν σωματικής και ψυχικής ασθενείας, και ζωοποίησον αυτόν δια της χάριτος του Χριστού σου...» (Μικρόν Ευχολόγιον, εκδ. Αποστολικής Διακονίας, 1992, σελ. 194)

Αφού γίνει αυτό, η προσευχή της πίστεως θα κάνει καλά τον άρρωστο, κι αν έχει κάνει αμαρτίες θα του τις συγχωρήσει ο Θεός.

Στο ιερό αυτό μυστήριο έχουμε αρκετές δογματικές δυσκολίες. Αν και είναι μυστήριο που, όπως και τα άλλα, δρα εξ ανάγκης, εν τούτοις δε διαπιστώνουμε πάντοτε αυτό στην πράξη. Ενώ δηλαδή στα άλλα μυστήρια η ενέργεια της χάριτος είναι μυστική και αθέατη (στο βάπτισμα δε βλέπουμε πως η χάρη καθαρίζει την ψυχή από το προπατορικό αμάρτημα, στη μετάνοια πως αποκαθίσταται η δικαίωση του αμαρτωλού κ.λπ.), στο μυστήριο του ευχελαίου το αποτέλεσμα καθορίζεται ως εξωτερικό και ορατό: θα γίνει καλά ο άνθρωπος, θα σηκωθεί από την κλίνη της αρρώστιας του, θα περπατήσει (ίσως όχι αμέσως) κ.λπ. Αυτό όμως συνήθως δε διαπιστώνεται.

Γι' αυτό και οι περισσότεροι πιστοί, όταν αρρωστήσουν, επισκέπτονται τους γιατρούς και τις κλινικές και όχι τους ιερείς και τους ναούς. Ολίγοι είναι εκείνοι που προσφεύγουν στη βοήθεια της χάριτος του Θεού. Γιατί να μην παρέχεται πάντοτε η σωματική ίαση των ασθενούντων; Μήπως φταίει η έλλειψη πίστεως του ασθενούντος ή των οικείων του; Πολύ πιθανό. ’λλωστε, συστήνοντας ο Κύριος το ευχέλαιο δεν αποσκοπούσε στη διαρκή αποτροπή του θανάτου από τα μέλη της Εκκλησίας Του.

'Ισως να μη χορηγεί την ίαση, γιατί η παράταση της ασθένειας στο συγκεκριμένο ασθενή έχει σωτήρια γι' αυτόν αποτελέσματα, όπως μπορεί να έχει και ο θάνατος. Τα πράγματα όμως αυτά γνωρίζει μονάχα ο Θεός. Είναι, λοιπόν, ανενεργές το ιερό μυστήριο; Ασφαλώς όχι. Ενεργεί εκεί που θέλει ο άγιος Θεός και όταν φυσικά συντρέχουν οι κατάλληλες υποκειμενικές συνθήκες (κυρίως η πίστη: «η ευχή της πίστεως σώζει τον κάμνοντα»).

Η δεύτερη δυσκολία που είναι μεγαλύτερη της πρώτης, είναι η άφεση των αμαρτιών του ασθενούντος. Το ευχέλαιο συγχωρεί αμαρτίες. Για το σκοπό όμως αυτό υπάρχει άλλο θεοσύστατο μυστήριο, η μετάνοια και εξομολόγηση. Να υποθέσουμε ότι το ένα μυστήριο καθιστά άχρηστο το άλλο; Αν δηλαδή κάνω το ιερό ευχέλαιο και συγχωρηθούν οι αμαρτίες μου, μπορώ να μην προσέλθω στο μυστήριο της μετανοίας; Είναι πολύ τολμηρό και επικίνδυνο να ισχυρισθεί κανείς κάτι τέτοιο.

Η μετάνοια είναι αυτοτελές και κυριώδες μυστήριο, που δεν μπορεί να αντικατασταθεί άπ' οτιδήποτε άλλο. Τι συμβαίνει, λοιπόν; Να υποθέσουμε οτι στο ευχέλαιο συγχωρούνται τα λείψανα της αμαρτίας, στην οποία οφείλεται η σωματική ασθένεια, τα οποία δεν εξομολογήθηκαν στον ιερέα, ή άλλα που δεν μπορεί ο ασθενής, λόγω της καταστάσεως του, να εξομολογηθεί; Ποιος μπορεί να γνωρίζει αυτά τα πράγματα;

Τρίτη, τέλος, δυσκολία, είναι η πράξη της Εκκλησίας να τελεί το μυστήριο του ευχελαίου και σε υγιή μέλη της. Σε τι αποβλέπει η πράξη αύτη; Αφού είναι υγιής ο πιστός, γιατί να κάνει το ευχέλαιο; Αν πάλι για να συγχωρηθούν οι αμαρτίες του, αυτό δεν καταστρατηγεί το ιερό μυστήριο της μετανοίας;

Ή μπορεί κατά πλεονασμό να κάνει και τα δύο; Μα θα μού πείτε, ότι απόλυτα υγιής δεν είναι κανένας και ότι όλοι λίγο πολύ πάσχουμε από κάτι. Όμως δεν είναι αυτό που υπονοεί η Γραφή, αλλά τις περιπτώσεις εκείνες, κατά τις όποιες ο πιστός είναι σοβαρά ασθενής και είναι ξαπλωμένος στο κρεβάτι («και εγερεί αυτόν ο Κύριος»).

Και μια τελευταία ανθρώπινη σκέψη. Μήπως η διακονία του ιερού μυστηρίου σε υγιείς εκτός των άλλων βοηθεί στο να συντηρείται τούτο στη μνήμη του πληρώματος, το οποίο σιγά σιγά θα περιερχόταν σε λησμοσύνη, δεδομένου ότι η συντριπτική πλειονότητα των πιστών, όταν αρρωστήσουν, προσφεύγουν στα μέσα της ανθρώπινης επιστήμης και όχι στο μυστήριο της Εκκλησίας;

Στη Δυτική Εκκλησία το μυστήριο του ευχελαίου παρέχεται ως έσχατη χρίση σε περιπτώσεις βαριά ασθενούντων, ως εφόδιο κατά του επικείμενου θανάτου. Σε μας το εφόδιο αυτό είναι η κοινωνία των αχράντων μυστηρίων.



ΠΗΓΗ:www.apostoliki-diakonia.gr

Απαντήσεις > Ο Γάμος

Απαντήσεις σε ερωτήματα δογματικά

Ανδρέα Θεοδώρου, εκδ. Αποστολικής Διακονίας, 1997, σελ. 178-181.



Ποιος είναι ο σκοπός τον ίερον μυστηρίου τον γάμου;

Να αγιάσει το φυσικό δεσμό ανδρός και γυναικός. Ο γάμος είναι πράξη φυσική, ριζωμένη στη δημιουργία. Ο Θεός έπλασε τα φύλα για να συνέρχονται, να κάνουν παιδιά και να πολλαπλασιάζεται το γένος. Δεν υπήρχε άλλος τρόπος διαιωνίσεως του είδους, και ας λένε μερικοί ότι , αν δεν αμάρτανε ο άνθρωπος, θα πολλαπλασιαζόταν με έναν άλλο πνευματικότερο τρόπο!

Με την πτώση όμως στην αμαρτία η λειτουργία των φύλων και η γαμική ένωση γενικά ακολούθησε την κοινή αχρείωση της φύσεως. Με την ενανθρώπηση του ο Χριστός ανύψωσε την πεσμένη φύση και άγιασε το φθαρέντα του γάμου δεσμό. Αυτό γίνεται στην Εκκλησία στο ιερό μυστήριο του γάμου. Σ' αυτό οι ελευθέρως αποφασίζοντες να συζευχθούν λαμβάνουν τη χάρη του αγίου Πνεύματος, η οποία αγιάζει το φυσικό τους δεσμό και τους χορηγεί δύναμη ν' ανταπεξέλθουν στους υψηλούς στόχους του γάμου, που είναι το φάρμακο της επιθυμίας, ο συμπνευματισμός, η αλληλοβοήθεια και η παιδοποιία.



Ο φυσικός έρωτας στο γάμο είναι αμαρτία;

Όχι, βέβαια, μια κι ο Χριστός τον αγίασε και τον ευλόγησε με τη χάρη του. Ο Παύλος λέγει, ότι η κοίτη (η ερωτική συνεύρεση) σ' ένα χριστιανικό ζευγάρι είναι αμίαντη. Αρκεί βέβαια η σχέση να είναι η φυσιολογική έκφραση της αγάπης των συζύγων, χωρίς υπερβολές και σεξουαλικές διαστροφές, πράγματα που φυσικά απαγορεύονται.



Ο έλεγχος των γεννήσεων απαγορεύεται;

Καλό θα ήταν να μην υπήρχε. Είναι το ιδεώδες, το σύμφωνο με τη φυσική τάξη και το θέλημα του Θεού, μια και η φυσική τάξη προέρχεται απ' αυτόν. Το ιδεώδες όμως δεν είναι κι εδώ εφικτό. Στη σύγχρονη εποχή με τον πυκνό και ταχύτατο ρυθμό της και τις πολυπληθείς απαιτήσεις και ανάγκες της, μια υπερπολυπληθής οικογένεια, που αν υπάρχει και είναι αληθινά ζώσα, είναι χάρμα Θεού και καύχημα ανθρώπων, δημιουργεί πολλά και πιεστικά προβλήματα στους γονείς και τα παιδιά, που καμιά φορά είναι δυσανάλογα με την αντοχή ανθρώπων αδυνάτων. Στις περιπτώσεις αυτές μια κατ' οικονομίαν θεώρηση των πραγμάτων από την Εκκλησία με πνεύμα αγάπης και κατανοήσεως, θ' αποσοβούσε θλιβερές καταστάσεις στη ζωή του χριστεπώνυμου πληρώματος της Εκκλησίας.

Η πλήρης αποφυγή της τεκνογονίας είναι επίμεμπτη και κακή.



Αφού ο γάμος είναι αδιάλυτος δεσμός, γιατί η Εκκλησία επιτρέπει το διαζύγιο;

Ο γάμος είναι μυστηριακός δεσμός. Ο Παύλος τον παραβάλλει με τον άδιάλυτο δεσμό Χριστού και Εκκλησίας (Εφεσ. 5,32). Όπως ο Χριστός είναι δεμένος με την Εκκλησία του σε μια μυστηριακή ενότητα αδιάσπαστη και αδιάλυτη, έτσι και οι σύζυγοι ενώνονται σε μια ένωση δια βίου, αδιάσπαστη και αδιάλυτη. Αυτό που ενώνει δια του γάμου ο Θεός, ο άνθρωπος δεν πρέπει να το χωρίζει (Ματθ. 19,6). Ο θάνατος μόνο είναι ο φυσικός λύτης της συζυγικής ένότητος.

Αλλά και εδώ ανακύπτει το θέμα του ιδεώδους και του εφικτού. Ο αδιάλυτος γάμος είναι το τέλειο και το ιδεώδες. Επειδή όμως το ιδεώδες αυτό αναφέρεται σε ανθρώπους αδύναμους και αμαρτωλούς, δεν είναι πάντοτε εφικτός στην εμπερίστατη και πεζή μας πραγματικότητα. Ο Κύριος ανεγνώρισε ένα λόγο διαλύσεως του γάμου, την πορνεία (Ματθ. 5,32). Το αμάρτημα αυτό, προσβάλλοντας την πίστη την αγάπη και τον αλληλοσεβασμό των συζύγων, σπάει ουσιαστικά και καταργεί την ιδέα του γάμου και νεκρώνει την οικογένεια. Η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία ούτε και την συζυγική απιστία αποδέχεται ως λόγο λύσεως του γάμου. Δε δίνει διαζύγιο. Επιτρέπει μόνο το χωρισμό των συζύγων από κοίτης και τραπέζης (να μη κοιμούνται και να μην τρώγουν μαζί).

Το κανονικό δίκαιο της Εκκλησίας αποδέχεται και άλλους λόγους διαζυγίου, τους οποίους επιβάλλει η πολύπλοκη ζωή και η κακότητα των ανθρώπων. Η τελευταία αυτή ήταν και ο βασικός λόγος, που ο Θεός στην Π. Διαθήκη επέτρεψε την διάλυση του γάμου (Ματθ. 19,8), κυρίως για να προστατεύσει τη γυναίκα από τη σκληροκαρδία του συζύγου.

Αλήθεια, μια οικογένεια που έπαυσε ουσιαστικά να ζει, γιατί να διαιωνίζεται έπ' άπειρον; Χωρίς φυσικά να θέλουμε να πούμε, ότι το διαζύγιο πρέπει να είναι μια εύκολη και πρόχειρη υπόθεση.



Τι είναι οι μικτοί γάμοι;

Είναι κατ' οϊκονομίαν γάμοι μεταξύ ορθοδόξων και ετεροδόξων. Κατ' ακρίβεια δογματική οι γάμοι αυτοί δεν πρέπει να γίνονται. Εφόσον ο ετερόδοξος δεν είναι μέλος της Όρθόδοξης Εκκλησίας, πως μπορεί να δεχθεί ορθόδοξο μυστήριο; Ή πρέπει να γίνει και αυτός ορθόδοξος, ή αυτό που γίνεται δεν έχει ουσιαστικά κανένα κύρος και καμιά αξία. Η Εκκλησία όμως οικονομεί τα πράγματα επιτρέπουσα το ανεπίτρεπτο, για να προλάβει μεγαλύτερα κακά, έναν πολιτικό γάμο ή μια παράνομη συμβίωση ή και άποσκίρτηση του ορθόδοξου μέλους και προσχώρηση του σε έτερόδοξες εκκλησιαστικές κοινότητες.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία προκειμένου να ευλογήσει έναν τέτοιο γάμο, θέτει σαν προϋπόθεση την τέλεση του σε ορθόδοξο ναό και κατά το ορθόδοξο τυπικό, με γραπτή υπόσχεση του άλλου μέρους ότι τα τέκνα, που ενδεχομένως προκύψουν από το γάμο, θα βαπτισθούν και θα ανατραφούν ορθόδοξα. Φυσικά το ίδιο απαιτεί και το έτερο μέρος, η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, αν στο γάμο αυτό μετέχει δικό της μέλος. Για τους Προτεστάντες το ζήτημα είναι αδιάφορο. Αυτοί είναι πρακτικοί άνθρωποι.



Τι αντιπροσωπεύει ο πολιτικός γάμος;

Από δογματική άποψη τίποτα. Είναι σκέτο κατασκεύασμα ανθρώπων, χωρίς καμιά εσωτερική θρησκευτική πνοή. Είναι συμβόλαιο κοινωνικό, που νομοθετεί η πολιτεία δια να προστατεύσει και να κατοχυρώσει νομικά την οικογένεια, τη συμβίωση ανδρός και γυναικός. Ο γάμος αυτός όπως εύκολα συνάπτεται, το ίδιο εύκολα και διαλύεται με την κοινή συναίνεση των συζύγων, με όλες φυσικά τις συνέπειες που καθορίζει ο νόμος.

Ο ορθόδοξος πιστός ποτέ δε θα στέρξει έναν τέτοιο γάμο. Το θεωρεί εύσχημη πορνεία. Γι αυτόν είναι σημείο εκπτώσεως από τη μυστηριακή χάρη, τη χριστιανική πίστη και γενικότερα την Εκκλησία. Δεν παραβλέπουμε φυσικά τις πολλές και αδήριτες καμιά φορά περιστάσεις στις όποιες μπορεί να βρεθεί ένας ορθόδοξος χριστιανός, ζώντας σε χώρες που η Ορθόδοξη Εκκλησία δεν έχει αισθητή την παρουσία της, και το γενικότερο κλίμα δεν είναι καθόλου θρησκευτικό. Αν κάνει γάμο πολιτικό, θα τον κάνει από σκοπιμότητα και θα βρίσκεται στο έλεος του Θεού. Εκτός κι αν κάνει παράλληλα και θρησκευτικό.




ΠΗΓΗ:www.apostoliki-diakonia.gr

Απαντήσεις> Θεία Ευχαριστία

Απαντήσεις σε ερωτήματα δογματικά

Ανδρέα Θεοδώρου, εκδ. Αποστολικής Διακονίας, 1997, σελ. 165-172.




Πόσο σημαντικό είναι το μυστήριο της θείας Ευχαριστίας;

Το μυστήριο της θείας Ευχαριστίας είναι μυστήριο θεοποιητικό. Κατ' αυτό η φύση του ανθρώπου ζυμώνεται με τη θεότητα. Ενώνεται μυστηριακώς με το σώμα και το αίμα του Θεού, γεμίζει από Θεό, θεοποιείται. Ο κοινωνών λαμβάνει άφεση αμαρτιών και ζωήν αιώνιον. Αθανατίζεται, αφθαρτοποιείται. Μαζί με το βάπτισμα είναι κορυφαίο μυστήριο της Εκκλησίας. Καλείται δε «κυριακό» -όπως και το βάπτισμα- γιατί έχει άμεση τη σύσταση του άπό τον Κύριο (Ματθ. 26, 26-28).



Ποια είναι η φύση τον ιερού μυστηρίου;

Είναι μυστήριο και θυσία. Είναι μυστήριο κατά το οποίο, δια της ευχής του ιερέα, κατέρχεται η χάρη του αγίου Πνεύματος και μεταβάλλει τα φυσικά στοιχεία του άρτου και του οίνου σε σώμα και αίμα Χριστού. Το πράγμα είναι μυστήριο φοβερό, ανερμήνευτο και ακατάληπτο. Η μεταβολή και μεταποίηση γίνεται στην ουσία των φυσικών στοιχείων. Χάνουν δηλαδή τα στοιχεία τη δική τους ουσία, και τη θέση της καταλαμβάνουν το άχραντο σώμα και το τίμιο αίμα του Χριστού.

Φυσικά διατηρούν τα συμβεβηκότα, όσα υπάρχουν περί την ουσία, δηλαδή τις φυσικές τους ποιότητες του βάρους, του χρώματος, της οσμής, της γεύσεως, της οξύτητος (του οίνου) κ.α. Αυτός που κοινωνεί δέχεται αυτούσιο το σώμα και το αίμα του Χριστού, αυτό που γεννήθηκε, αυξήθηκε, έπαθε στο σταυρό, αναστήθηκε εκ των νεκρών και, θεωμένο, αναλήφθηκε στους ουρανούς. Κοινωνεί ολόκληρης της ανθρώπινης φύσεως του Κυρίου και συνημμένως της θεότητός του, που είναι αχώριστα ενωμένη με αυτή. Κατ' επέκταση κοινωνεί και του τριαδικού Θεού!

Η θεία Ευχαριστία είναι ταυτόχρονα και θυσία. Είναι η ίδια η θυσία του σταυρού, πρόληψη της όποιας έκανε ο Σωτήρας κατά το Μυστικό Δείπνο της Μ. Πέμπτης. Είναι η ίδια θυσία με τη σταυρική, προσφερόμενη όμως αναιμάκτως, ενώ η θυσία του Σταυρού έγινε εν αίματι. Ομοίως, ενώ η σταυρική θυσία έγινε μια για πάντα για την κατάργηση της αμαρτίας και του θανάτου, η θυσία της ευχαριστίας γίνεται πολλάκις, με σκοπό να εφαρμόσει τα σωτήρια αγαθά της μεγάλης εκείνης θυσίας στο σώμα των πιστευόντων μελών της Εκκλησίας. Στη θυσία της Ευχαριστίας θύτης και θύμα είναι ο ίδιος ο Χριστός, ο οποίος προσφέρεται δια χειρός του ιερέως.



Όταν κοινωνεί κανείς χωρίς ηθική προπαρασκευή, κάνει μεγάλο αμάρτημα;

Ναι, πολύ μεγάλο. Διότι δε «διακρίνει» το σώμα και το αίμα του Χριστού (Α΄ Κορ. 11, 29). Δεν το χωρίζει από τις άλλες φυσικές τροφές. Δεν έχει αίσθηση αυτού που κάνει, ότι δηλαδή δέχεται μέσα του τον Κύριο. Προσέρχεται χωρίς να έχει φόβο θεού. Το χειρότερο δε, ανακατεύει το σώμα και το αίμα του Χριστού με ένα σωρό ηθικές ακαθαρσίες που φωλιάζουν στην ψυχή του και με τα αισχρά έργα της ανομίας του. Έτσι, αντί να λάβει θεία ευλογία, δέχεται στην ψυχή του κρίμα και κατάκριμα, γινόμενος έρμαιο του διαβόλου. Στην αρχαία Εκκλησία πολλοί που κοινωνούσαν αδιάκριτα αρρώσταιναν και πέθαιναν. Η προπαρασκευή για τη θεία κοινωνία είναι η ειλικρινής μετάνοια και η εξομολόγηση.



Όταν κοινωνεί κανείς μια μικρή μερίδα από τα αγιασμένα θεία δώρα, κοινωνεί ολόκληρο το Χριστό;

Ναι. Κοινωνεί ολόκληρο το σώμα και το αίμα του Κυρίου, ολόκληρη την ανθρωπότητα του και τη συνημμένη θεότητα του Λόγου. Δεν κοινωνεί τόσο μόνο από το σώμα και το αίμα του Χριστού, όσο αναλογεί στον όγκο και την έκταση του αγίου μεριδίου που δέχεται. Και στο πιο μικρό τεμάχιο της θείας Ευχαριστίας υπάρχει ολόκληρος ο Χριστός. Τόσο ο ιερέας που καταλύει ολόκληρη την ποσότητα των τιμίων δώρων που απομένει μετά την μετάληψη των πιστών, όσο και ο πιστός που δέχεται ένα μικρό μονάχα μέρος, κοινωνούν τον ίδιο Χριστό.

Όπως σε ένα μεγάλο καθρέφτη ανακλάται ολόκληρος ο ήλιος αν θραύσουμε τον καθρέφτη σε πολλά κομμάτια σε κάθε ένα από αυτά θα ανακλάται πάλι ο ίδιος ήλιος έτσι και ο Χριστός βρίσκεται ολόκληρος σε όλη την ποσότητα των καθαγιασθέντων τιμίων δώρων, όπως και σε ενα μικρό μερίδιο αυτών. Συγχρόνως είναι παρών και σε όλα τα αγία ποτήρια των ορθοδόξων ναών, όπου τελείται το μυστήριο της θείας Ευχαριστίας. Είναι το μέγιστο θαύμα του Θεού!



Είναι σωστός ο όρος «μετουσίωση» ( transsubstantiatio );

Τον όρο αυτό χρησιμοποιεί κυρίως η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία. Δεν είναι εσφαλμένος. Εννοιολογικά αντιστοιχεί με τους όρους «μεταβολή», «μεταποίηση», «μεταστοιχείωση», που χρησιμοποιεί η Όρθόδοξη Καθολική Εκκλησία. Χρησιμοποιείται δε και σε μας ο όρος μετουσίωση με την έννοια της μεταβολής. Καλό όμως θα ήταν ν' αποφεύγεται η χρήση του στην o ρθόδοξη θεολογία, μια και θυμίζει σχολαστικές λεπτολογίες περί διακρίσεως ουσίας και συμβεβηκότων, βασισμένες στην Αριστοτέλεια φιλοσοφία.

Οι όροι μεταποίηση και μεταβολή είναι δοκιμότεροι, ο δε ορθόδοξος πιστός δεν πρέπει να πολυπραγμονεί τον τρόπο με τον όποιο γίνεται η μεταβολή του άρτου και του οίνου σε σώμα και αίμα Χριστού (βλ. Ιωάννου Δαμασκηνού, Έκθεσις της Ορθοδόξου Πίστεως, IV , ΙΓ΄, PG 94, 1144-1145). Του αρκεί η πίστη στην παντοδυναμία του Θεού και η συγκατάθεση του νου του στο φοβερό και απερινόητο θείο μυστήριο.



Είναι σωστή η χρήση άζνμων στη θεία Ευχαριστία;

Όχι, δεν είναι σωστή. Για τη θεία ευχαριστία χρησιμοποιείται άρτος ένζυμος και οίνος ύδατι κεκραμένος, σε ανάμνηση της ρεύσεως αίματος και ύδατος άπό την τρωθείσα με λόγχη πλευρά του Κυρίου επάνω στο σταυρό (Ιωαν. 19,34). Ένζυμο άρτο χρησιμοποιεί η Ορθόδοξη Καθολική Εκκλησία, άζυμα δε οι Ρωμαιοκαθολικοί και άλλοι.

Δεν είναι δε ορθή η χρήση των άζύμων, διότι όταν ο Χριστός λίγες ώρες πριν από το σταυρικό του θάνατο έφαγε το τελευταίο εβραϊκό Πάσχα μετά των μαθητών του το εσπέρας της Μ. Πέμπτης, ότε και συνέστησε το μυστήριο της θείας Ευχαριστίας (14 του μηνός Νισάν), χρησιμοποίησε άρτο, διότι τα άζυμα δεν ήταν ακόμη εν χρήσει. Η βρώση τους άρχιζε την επαύριο, την πρώτη ημέρα του εβραϊκού Πάσχα (15 του Νισάν) και διαρκούσε επτά ήμερες.



Επιτρέπεται να κοινωνούν της θείας Ευχαριστίας τα βαπτισθέντα νήπια;

Φυσικά επιτρέπεται. Εφόσον δέχθηκαν το ιερό βάπτισμα που τους αφαίρεσε το προπατορικό αμάρτημα και τα αναγέννησε πνευματικώς, και έλαβαν περαιτέρω το άγιο χρίσμα το όποιο σφράγισε τις δωρεές του βαπτίσματος, δεν υπάρχει κανένας λόγος να στερηθεί η τρυφερή και καθαρή φύση τους των ευεργετημάτων, που παρέχει η κοινωνία του σώματος και του αίματος του Χριστού.

Και στο θέμα αυτό καινοτόμησε, με το ίδιο πάντοτε σκεπτικό, η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, η οποία δεν παρέχει στα βαπτισθέντα νήπια το μυστήριο της θείας Ευχαριστίας. Την πρώτη κοινωνία τους θα λάβουν τα παιδιά επίσημα στην Εκκλησία κατά την τέλεση του μυστηρίου του χρίσματος (12ο έτος).



Τι είναι η concomitantia, βάσει της οποίας η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία δε
χορηγεί αίμα Χριστού στους λαϊκούς;

Είναι μία θεωρία την οποία διετύπωσε ο Θωμάς A κινάτης για να δώσει θεολογικό έρεισμα στην πράξη της Εκκλησίας του να στερεί τους λαϊκούς από το άγιο Ποτήριο. Ο όρος σημαίνει «συνακολουθία». Κατά τη θεωρία, όπου υπάρχει σώμα εκεί πρέπει να είναι και το αίμα, που περιέχεται σ' αυτό. Σώμα χωρίς αίμα δεν είναι νοητό.

Έτσι και στο σώμα του Κυρίου, τον άγιο άρτο, πρέπει να υπάρχει και το τίμιο αίμα του (ο αγιασμένος οίνος). Επομένως, κοινωνώντας ο πιστός του άρτου, κοινωνεί ταυτόχρονα και του αίματος (του οίνου) που περιλαμβάνεται σ' αυτόν. Συνεπώς δεν υπάρχει λόγος να κοινωνεί ιδιαιτέρως και αίμα Χριστού. Το προνόμιο να κοινωνούν και αίμα Χρίστου επιφυλάσσεται μονάχα στους λειτουργούντες ιερείς. Οι μη λειτουργούντες (ιερείς) δεν έχουν τη δυνατότητα αυτή.

Εξυπνάδες βέβαια του Θωμά. Κρίμα που ο Χριστός αγνοούσε τη θεωρία του, και συνέστησε τη θεία Κοινωνία υπ' αμφότερα τα είδη, με ιδιαίτερη μάλιστα μνεία για το αίμα του, ειπών: «Πίετε εξ αυτού πάντες»! Στο «πάντες» φυσικά περιλαμβάνονται και οι λαϊκοί, άσχετα αν οι Ρωμαιοκαθολικοί έχουν αντίθετη γνώμη.

Ότι κύριος σκοπός της πράξεως αυτής του Ρωμαιοπαπισμού είναι η έξαρση των κληρικών υπεράνω του λαϊκού στοιχείου της Εκκλησίας, είναι περιττό και να σημειωθεί.



Πότε γίνεται ο καθαγιασμός των τιμίων δώρων;

Μετά το «τα σα εκ των σων», όταν ο ιερέας διαβάζει την ευχή καθαγιάσεως, επικαλούμενος το άγιο Πνεύμα να έλθει και με τη χάρη του να μεταβάλει τα φυσικά στοιχεία του άρτου και του οίνου σε σώμα και αίμα Χριστού. Είναι φυσικά η ιερότερη στιγμή της θείας λειτουργίας. Όταν αύτη (η λειτουργία) γίνεται την Κυριακή, απαγορεύεται οι πιστοί να γονατίζουν, διότι η Κυριακή, ως ανάμνηση της Αναστάσεως του Χριστού, είναι ημέρα εόρτιας χαράς (Κανών 90 Πενθέκτης Οικουμενικής Συνόδου). Κατά τις καθημερινές βέβαια, όταν τελούνται μνήμες Αγίων, η γονυκλισία επιτρέπεται.

Οι Ρωμαιοκαθολικοί ως στιγμή καθαγιάσεως των τιμίων δώρων δέχονται τους εισαγωγικούς λόγους του μυστηρίου, που εξεφώνησε ο Χριστός: «Λάβετε φάγετε...» και «πίετε εξ αυτού πάντες...». Αν ήταν όμως έτσι, ποια έννοια θα είχε η μνεία της ευχής καθαγιάσεως που απαντά σε όλα τα αρχαία τυπικά τελέσεως της θείας λειτουργίας;



Τι φρονούν γενικά περί θείας Ευχαριστίας οι Διαμαρτυρόμενοι;

Η θεία Ευχαριστία, μαζί με το ιερό βάπτισμα, είναι τα μόνα εκκλησιαστικά μυστήρια που δέχονται οι Προτεστάντες. Δεν μπορούν φυσικά να κάνουν αλλιώς, γιατί θα έμεναν εκτεθειμένοι, μια και περί αυτών κάνει ρητό λόγο η Γραφή.

Αλλά και το μυστήριο αυτό το δέχονται σύμφωνα με τις δικές τους προκαταλήψεις. Εν πρώτοις δε δέχονται τη θεία Ευχαριστία ως θυσία. Η θυσία εξυπακούει ιερείς, αυτοί όμως δεν έχουν ιερείς, γιατί απορρίπτουν το μυστήριο της ιερωσύνης, το όποιο ανήκει στην ορατή Εκκλησία, που ομοίως απορρίπτουν. Αυτοί έχουν μόνο ποιμένες (πάστορες), που κύριο έργο τους έχουν να κηρύσσουν το λόγο του Θεού.

Κατόπιν απορρίπτουν την πραγματική παρουσία του Χριστού στα δώρα της θείας Ευχαριστίας. Ο άρτος και ο οίνος, κατ' αυτούς, δεν είναι σώμα και αίμα Χριστού. Είναι απλώς σύμβολα της υποσχέσεως του Κυρίου να είναι πάντοτε μαζί με την Εκκλησία του και να την ευλογεί. Τη μετουσίωση απορρίπτουν κατηγορηματικά.

Πραγματική παρουσία δέχονται μόνο οι Λουθηρανοί (και φυσικά οι Αγγλικανοί), αλλά κατά έναν ιδιότυπο τρόπο. Για να ερμηνεύσουν την παρουσία του Χριστού στη θεία Ευχαριστία, έπλασαν τη θεωρία της Ubiquitas (βλ. Α. Θεοδώρου, Η περί Ubiquitas διδασκαλία των Λουθηρανών, Αθήνα, 1967), κεντρική ιδέα της οποίας είναι ότι το σώμα του Χριστού είναι πανταχού παρόν. Ως πανταχού παρόν, βρίσκεται και στον άρτο και τον οίνο της Ευχαριστίας. Μια πραγματικά πολύ απλή και εύκολη θεωρία.

Δεν πρόσεξαν όμως κάτι. Αν ο Χριστός είναι παρών στην Ευχαριστία δυνάμει της πανταχού παρουσίας του σώματος του, τότε κατά ίσο λόγο θα είναι παρών και στις άλλες φυσικές τροφές. Σε τέτοια όμως περίπτωση, τι περισσό παρείχε η θεία Ευχαριστία; ’λλωστε και η αφετηρία της θεωρίας αυτής, ότι δηλαδή το σώμα του Χριστού είναι πανταχού παρόν, είναι εσφαλμένη.

Ο Χριστός είναι ο πανταχού παρών με τη θεότητα και την ανθρωπότητα του, και όχι μονάχα το σώμα του, που, αν και ενωμένο υποστατικά με τη θεότητα και θεωμένο, δεν εξέρχεται των ορίων της πεπερασμένης του φύσεως. Περιττό να σημειωθεί, ότι στις σκέψεις αυτές υπάρχει εσφαλμένη αντίληψη περί αντιδόσεως των ιδιωμάτων των δύο φύσεων στο Χριστό. Ένα βήμα απομένει για να καταλήξει κανείς στο μονοφυσιτισμό.



ΠΗΓΗ:www.apostoliki-diakonia.gr

Απαντήσεις > Μετάνοια και εξομολόγηση

Απαντήσεις σε ερωτήματα δογματικά

Ανδρέα Θεοδώρου, εκδ. Αποστολικής Διακονίας, 1997, σελ. 163-165





Σε τι αποβλέπει το μυστήριο της μετανοίας και εξομολογήσεως;

Για να λουσθεί η ψυχή πνευματικά και να καθαρισθεί από το ρύπο της αμαρτίας. Για να γίνει αυτό πρέπει ο άνθρωπος να μετανοήσει πρώτα για τις αμαρτίες του, να συντριβεί η καρδιά του για ό,τι προσέβαλε τη χάρη του Θεού, να λάβει απόφαση να απαλλαγεί από τα αμαρτωλά πάθη και τις κακές του συνήθειες, να μισήσει τη σαγήνη της αμαρτίας, η οποία μπορεί να νεκρώσει την ψυχή του, και κατόπιν να προσέλθει στον πνευματικό λειτουργό της Εκκλησίας και να εξομολογηθεί σ' αυτόν με φόβο Θεού και ειλικρίνεια τα αμαρτήματα που πιέζουν τη συνείδηση του.

Ο πνευματικός, διαπιστώνοντας ειλικρινή μετάνοια και προθυμία αλλαγής βίου, συγχωρεί τον εξομολογηθέντα, διαβάζοντας του ειδική συγχωρητική ευχή. Την εξουσία αφέσεως αμαρτιών έχει ο ιερέας ως λειτουργός της Εκκλησίας, την όποια εφοδίασε ο Χριστός με τη δύναμη του «δεσμείν και λύειν» αμαρτίες επί της γης: «Αν τινων αφήτε τας αμαρτίας, αφίενται αυτοίς, αν τίνων κρατήτε, κεκράτηνται» (Ιωαν. 20, 23).

Με τη συγχώρηση του ο άνθρωπος απαλλάσσεται τελείως από την ακαθαρσία της αμαρτίας λουσμένος στη χάρη του Θεού, και ανακτά τη δικαίωση του ενώπιον του Θεού, την όποια μπορεί να έχασε δια των θανάσιμων αμαρτημάτων του. Το μυστήριο μπορεί να επαναληφθεί πολλές φορές, ανάλογα με τις εκάστοτε πνευματικές ανάγκες της ψυχής. Δικαίως δε χαρακτηρίζεται και ως δεύτερο βάπτισμα, επειδή λούζει, καθαρίζει την ψυχή.



Δεν αρκεί μονάχα η μετάνοια και η απ' ευθείας εξομολόγηση στο Θεό; Γιατί τάχα να εξομολογούμαστε και στον ιερέα;

Το ερώτημα είναι κάπως πονηρό. Και φυσικά πρέπει να εξομολογούμαστε τα αμαρτήματα μας απ' ευθείας στο Θεό(«Και άφες ημίν τα οφειλήματα ημών», Κυριακή προσευχή, Ματθ. 6,12). Αυτό είναι βασικό χρέος μας. Ο Χριστός όμως ίδρυσε ειδικό προς τούτο μυστήριο και το παρέδωσε στην Εκκλησία του, το όποιο δεν μπορεί να τελέσει όποιος όποιος, αλλά μονάχα ο ιερέας, ως εντολοδόχος του Θεού, ο οποίος είναι πατέρας και γιατρός πνευματικός των ψυχών.

Όπως ο φυσικός γιατρός για να μπορέσει να θεραπεύσει τη νόσο, πρέπει να εξετάσει προσεκτικά τον ασθενή, να κάνει διάγνωση της νόσου του και κατόπιν να προχωρήσει στη θεραπεία της, έτσι και ο πνευματικός πατήρ πρέπει να διαγνώσει τη φύση της πνευματικής ασθένειας και την ειλικρίνεια του μετανοούντος, για να μπορέσει να θεραπεύσει την πάσχουσα και αλγούσα ψυχή.

Αν δε γίνει προσωπική εξομολόγηση, πως θα κάνει τη δουλειά του ο ιερέας; ’λλωστε τα μυστήρια της Εκκλησίας, όπως και στα προηγούμενα είπαμε, δεν είναι μαγικές τελετές, αλλά κινούνται στον ελεύθερο διαπροσωπικό χώρο. Ο ασθενής πρέπει να επισκεφθεί προσωπικά το γιατρό της ψυχής του.

Αυτό έταξε ο Θεός και αυτό απαιτούν οι ανάγκες του ιερού μυστηρίου. Μήπως όμως ο αμαρτωλός, διαπιστώνοντας τα αμαρτήματα αυτά, προφασίζεται «προφάσεις εν αμαρτίαις»; Αποφεύγει τον ιερέα, γιατί ντρέπεται να εξομολογηθεί τις αμαρτίες του;



Είναι απαραίτητα τα επιτίμια που επιβάλλει ο ιερέας στον εξομολογούμενο;

Απαραίτητα, Οχι. Είναι όμως χρήσιμα και ωφέλιμα. Είναι παιδαγωγίες, φάρμακα θεραπευτικά. Όταν ο πνευματικός διαγνώσει πλημμελή μετάνοια στον έξομολογούμενο, δεν του παρέχει άφεση αμαρτιών, αλλά του επιβάλλει επιτίμια (τον κανόνα), για να τον στερεώσει πνευματικά και να τον οδηγήσει σε ειλικρινή και πλήρη μετάνοια. Το ίδιο μπορεί να κάνει και σ' αυτόν που έλαβε ήδη άφεση αμαρτιών, για να τον στερεώσει στην πνευματική του ζωή και στον αγώνα του κατά της αμαρτίας. Αν λείπουν τα έπιτίμια, δεν παραβλάπτεται η ολοκληρία του μυστηρίου.

Αυτό που πρέπει να προσέξουμε είναι, ότι τα επιτίμια δεν έχουν το χαρακτήρα ικανοποιήσεως της θείας δικαιοσύνης. Δεν είναι δηλαδή κάτι που πρέπει οπωσδήποτε να κάνει ο αμαρτωλός για να ικανοποιήσει τη θεία δικαιοσύνη, που απαιτεί την τιμωρία του πταίσαντος για τις παραβάσεις του νόμου του Θεού.

Την τοποθέτηση αυτή παίρνει η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία. Κατ' αυτήν ο αμαρτωλός πρέπει να κάνει όλα τα επιτίμια στην παρούσα ζωή. Αν εν τω μεταξύ πεθάνει, θα πληρώσει το χρέος στο Ρ urgatorium (καθαρτήριο πυρ). Η Εκκλησία φυσικά (ο Πάπας) μπορεί να τον βγάλει από εκεί δίνοντας του συγχωροχάρτι. Παλαιά αυτό γινόταν με την καταβολή χρημάτων!



ΠΗΓΗ:www.apostoliki-diakonia.gr

Απαντήσεις> Το Χρίσμα

Απαντήσεις σε ερωτήματα δογματικά

Ανδρέα Θεοδώρου, εκδ. Αποστολικής Διακονίας, 1997, σελ. 162-163




Σε τι αποσκοπεί το ιερό μυστήριο του χρίσματος;

Σφραγίζει με τα χαρίσματα και τις δωρεές του παναγίου Πνεύματος τη νέα πνευματική ζωή που γεννήθηκε δια του βαπτίσματος, βοηθώντας το βαπτισθέντα ν' αναχθεί σε βίο θεοφιλή και ενάρετο.

Το μυστήριο, που μαρτυρείται επαρκώς στην αγία Γραφή, γινόταν στην αρχή δια της επιθέσεως των χειρών των Αποστόλων στις κεφαλές των βαπτισθέντων για τη χορήγηση των χαρισμάτων του αγίου Πνεύματος (Πραξ. 8,17). Με το πέρασμα του όμως του χρόνου και καθόσον αύξανε σημαντικά ο αριθμός των πιστευόντων, δημιουργήθηκε κάποιο πρακτικό πρόβλημα∙ τα χέρια των Αποστόλων δεν επαρκούσαν πλέον για την τέλεση του ιερού μυστηρίου. Ήταν λίγοι.

Έτσι πολύ νωρίς αντικαταστάθηκε η επίθεση των χειρών με την τέλεση του χρίσματος, κατά την οποία ο επίσκοπος ή ο πρεσβύτερος χρίει σταυροειδώς το μέτωπο και τα άλλα μέλη τοϋ σώματος του βαπτισθέντος με άγιο μύρο (μίγμα ελαίου με άλλες σαράντα αρωματώδεις ουσίες, οι όποιες συμβολίζουν τα χαρίσματα του αγίου Πνεύματος), εκφωνουμένης σε κάθε χρίση της ευχής «σφραγίς δωρεάς Πνεύματος αγίου. Αμήν».

Το χρίσμα δεν είναι συμπλήρωμα του ιερού μυστηρίου του απτίσματος. Είναι ιδιαίτερο αυτοτελές μυστήριο, το οποίο γίνεται εν συνεχεία προς το βάπτισμα. Εκεί είναι η φυσιολογική του τοποθέτηση.


Είναι σωστή η μετάθεση τελέσεως τον χρίσματος αρκετό χρόνο μετά το βάπτισμα;


Τη μετάθεση αυτή κάνουν οι Ρωμαιοκαθολικοί. Το σκεπτικό τους είναι: αφού το ιερό μυστήριο έχει σκοπό να βοηθήσει το βαπτισθέντα στον προσωπικό του αγώνα και την προσπάθεια του να ζήσει βίο ενάρετο ανάλογο με την υψηλή κλήση του βαπτίσματος, το νήπιο, που έχει άωρη

ακόμη προσωπικότητα και δεν έχει αναπτυγμένες τις πνευματικές και διανοητικές του δυνάμεις, πως είναι δυνατό να αναλάβει ένα τέτοιο μεγάλο και δύσκολο αγώνα; Γι' αυτό και μεταθέτουν την τέλεση του χρίσματος στο δωδέκατο έτος της ηλικίας του παιδιού και εν ανάγκη στο έβδομο.

Το σκεπτικό αυτό έχει φυσικά κάποια λογική βάση. Αλίμονο όμως αν τα δόγματα της πίστεως τα εξετάζουμε στη βάση μόνο της λογικής. Η αρχαία Εκκλησία, όταν τελούσε το χρίσμα συνειμμένως με το βάπτισμα, ασφαλώς γνώριζε τι έκανε. Η πρακτική της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, είναι μεταγενέστερος νεωτερισμός (ΙΓ' αιώνας).

Κατά τη λογική όμως αυτή έπρεπε να μετατίθεται και ο νηπιοβαπτισμός, πράγμα όμως που δεν κάνει η Παπική Εκκλησία. ’λλωστε είναι γνωστό, ότι η μόρφωση του χαρακτήρος και της προσωπικότητος του ανθρώπου αρχίζει ήδη από του λίκνου, αν μη και νωρίτερα.

Γιατί, λοιπόν, να στερήσουμε τα νήπια από την ευεργετική επίδραση της χρισματικής χάριτος;



ΠΗΓΗ:www.apostoliki-diakonia.gr